Niezdolność pracownika do pracy z powodu choroby powoduje, że pracodawca nie może udzielić mu na ten czas urlopu wypoczynkowego. Kwestia ta, choć wprost nie jest określona w kodeksie pracy, to jednak jednoznacznie wynika z interpretacji przepisów dokonanych przez orzecznictwo sądowe.
Należy bowiem zauważyć, że art. 165 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link] niezdolność do pracy z powodu choroby uznaje za przeszkodę w rozpoczęciu urlopu wypoczynkowego.
Przepis ten przewiduje bowiem, że jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności z powodu czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy.
Natomiast sformułowanie zawarte w art. 166 k.p. o niewykorzystaniu części urlopu z powodu niezdolności do pracy z powodu choroby jest równoznaczne ze stwierdzeniem, że okres choroby nie jest i nie może być okresem wykorzystywania okresu wypoczynkowego.
Tego rodzaju regulacja prawna jest w sposób oczywisty związana z celem urlopu, który jest jedną z instytucji zabezpieczających prawo pracownika do wypoczynku (art. 14 k.p.) gwarantowane w art. 66 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=750DA9AA6A9D871BFDD2C15C51E1CFAB?n=1&id=71646&wid=192618]Konstytucji RP[/link].
[srodtytul]Ważne przeznaczenie[/srodtytul]
Niezdolność do pracy wyłącza możliwość korzystania z urlopu zgodnie z jego przeznaczeniem, w związku z czym udzielenie urlopu w okresie niezdolności do pracy jest prawnie niedopuszczalne, także wówczas, gdy pracownik wyraził na to zgodę.
Zakaz udzielania urlopu w czasie choroby pracownika skierowany jest do pracodawcy i ma charakter stanowczy, co znaczy, że nie może go uchylić ewentualna umowa stron.
Tak też wskazywał [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 28 października 2009 r. (II PK 123/09)[/b], stwierdzając, że niezdolność do pracy wyłącza możliwość korzystania z urlopu zgodnie z jego przeznaczeniem, w związku z czym udzielenie urlopu w okresie niezdolności do pracy jest prawnie niedopuszczalne, także wówczas, gdy pracownik wyraził na to zgodę.
Podobnie wypowiadał się też już uprzednio [b]SN w wyroku z 10 listopada 1999 roku (I PKN 350/99)[/b], podnosząc, że pracodawca nie może skutecznie udzielić urlopu wypoczynkowego pracownikowi niezdolnemu do pracy nawet wówczas, gdy pracownik wyraził na to zgodę, a więc udzielenie urlopu wypoczynkowego nie przerywa niezdolności pracownika do pracy.
Stanowisko SN jest więc w tym zakresie już ugruntowane.
[ramka][b]Przykład[/b]
Anna S. była zatrudniona w spółce X. Począwszy od 23 stycznia 2009 r., nie świadczyła pracy, przebywając na zwolnieniu lekarskim do dnia rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, tj. do 26 stycznia 2010 r. 17 lipca 2009 złożyła ona wniosek o udzielenie zaplanowanego urlopu wypoczynkowego i przebywała na nim od 17 lipca do 20 sierpnia 2009 r.
Pracodawca rozwiązał z nią umowę o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 53 k.p., uznając, że była ona nieobecna w pracy dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące.
Anna S. uznawała, że okres ten jeszcze nie upłynął, gdyż korzystała z urlopu wypoczynkowego. Dlatego też wniosła do sądu pozew o przywrócenie do pracy. Sąd jednak oddalił powództwo, wskazując, że udzielenie urlopu wypoczynkowego w czasie niezdolności do pracy było nieskuteczne i jego okres należy zakwalifikować jako okres niezdolności do pracy.[/ramka]
[srodtytul]Gdy na żądanie[/srodtytul]
Zakaz udzielania urlopu w czasie choroby pracownika dotyczy także i urlopu na żądanie. Swoisty sposób udzielania urlopu na żądanie pracownika nie powoduje bowiem, że urlop ten jest czymś odrębnym od zwykłego urlopu wypoczynkowego.
Zatem nie ma podstaw, aby twierdzić, że tego urlopu pracodawca obowiązany jest udzielić pracownikowi w sytuacji, w której udzielenie urlopu wypoczynkowego jest prawnie nieskuteczne, a taką jest niezdolność pracownika do pracy z powodu choroby. Nie można zatem skutecznie udzielić urlopu na żądanie, jeśli pracownik jest niezdolny do pracy z powodu choroby.
[i]Autor jest sędzią w Sądzie Okręgowym w Kielcach[/i]
