Jednoosobową firmę trzeba zgłosić w gminie

Własny biznes, nawet ten najmniejszy, niektórych odstrasza nie tylko koniecznością prowadzenia rachunkowości i rozliczeń podatkowych i ubezpieczeniowych. To także liczne obowiązki związane z rejestracją. Trzeba np. uzyskać REGON czy założyć rachunek bankowy. I choć rzadko kto lubi chodzić po urzędach, to warto wiedzieć, że zarejestrowanie firmy, w tym jako płatnika składek ubezpieczeniowych, nie jest aż tak skomplikowane, jak mogłoby się wydawać. Oczywiście jeśli już na samym początku dobrze wypełnimy druki. Co zatem trzeba zrobić? Przede wszystkim iść do urzędu gminy.

[srodtytul]Od marca łatwiej...[/srodtytul]

Nowelizacja przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, która weszła w życie w marcu tego roku, wprowadziła bowiem możliwość rejestrowania firm wyłącznie w urzędzie gminy ([link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=7923583CE57BF26875EE8A7407DC5B90?id=299551]ustawa z 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw, DzU z 2009 r. nr 18, poz. 97[/link]).

Teraz jeden dokument jest jednocześnie wnioskiem o wpis do ewidencji działalności gospodarczej (urząd gminy), wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON – urząd statystyczny), zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym (NIP – urząd skarbowy), a także zgłoszeniem płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych lub zgłoszeniem oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników (ZUS lub KRUS).

Przez ograniczenie składanych wniosków i zmniejszenie liczby odwiedzanych przy tym instytucji nowe przepisy miały skrócić i ułatwić procedurę zakładania działalności gospodarczej. Jak jednak pokazuje praktyka, poprawne wypełnienie dokumentów nie jest takie łatwe, jak zakładano. To nie tylko opinia biznesmenów, ale i np. samego ZUS. Dostrzegając problemy z wypełnianiem druków, ZUS postanowił ostatnio przeprowadzić szkolenie ogólnopolskie dla przyszłych przedsiębiorców mające na celu wyjaśnienie wątpliwości związanych z zakładaniem firmy, a w szczególności z właściwym wypełnianiem wniosku.

O jaki dokument chodzi? To wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej EGD-1. Jego wzór znajdziemy w rozporządzeniu Rady Ministrów z 24 marca 2009 r. w sprawie wzoru wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej (DzU nr 50, poz. 399).

Dokument ten jest przeznaczony dla osób fizycznych, które chcą rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej jednoosobowo albo w formie spółki cywilnej. Jego złożenie ma oszczędzić czas przedsiębiorcy. A to dlatego, że[b] konsekwencją złożenia wniosku jest wydanie wpisu do ewidencji, aktualizacja lub nadanie numeru NIP, nadanie numeru REGON, a także zgłoszenie do ZUS przedsiębiorcy jako płatnika składek.[/b] Do podania należy dołączyć wypełnione części EDG-RB – dotyczącej informacji o rachunkach bankowych, EDG-RD – dotyczącej wykonywanej działalności, oraz EDG-MW – dotyczącej dodatkowego miejsca wykonywania działalności gospodarczej.

Wniosek ten umożliwia także dokonanie zmian, które podlegają wpisowi, w stosunku do wcześniejszego zgłoszenia płatnika.

[srodtytul]... z pierwszym kontaktem[/srodtytul]

Zakład na podstawie danych z otrzymanego wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej EDG-1 sporządza pierwszorazowe dokumenty zgłoszenia płatnika składek ZUS ZFA, na podstawie wypełnionej części EDG-RB dokument ZUS ZBA, a części EDG-MW – dokument ZUS ZAA, bez potrzeby ich osobistego składania w ZUS. W razie otrzymania z organu ewidencyjnego danych z wniosku o zmianę wpisu do ewidencji ZUS sporządza odpowiednio zgłoszenie zmiany płatnika na dokumencie ZUS ZFA lub zgłoszenie zmiany danych identyfikacyjnych płatnika na dokumencie ZUS ZIPA. Natomiast zmiany lub korekty danych dotyczących rachunku bankowego (rachunków bankowych) płatnik składek dokonuje sam na formularzu ZUS ZBA – bo nie są to dane objęte wpisem do ewidencji działalności gospodarczej. W sytuacji zaprzestania wykonywania działalności ZUS sporządza z urzędu dokument ZUS ZWPA na podstawie danych z wniosku EDG -1 składanego jako zawiadomienie o zaprzestaniu działalności gospodarczej oraz kopii decyzji o wykreśleniu przedsiębiorcy z ewidencji.

[srodtytul]Niezbędne druki[/srodtytul]

Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność to nie tylko płatnik składek, ale i ubezpieczony. Dlatego niezależnie od wypełnienia wniosku EDG -1 dokonuje zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i/lub ubezpieczenia zdrowotnego, składając formularz ZUS ZUA lub ZUS ZZA, który może zostać przekazany do ZUS w formie elektronicznej (opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu) lub papierowej (bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub za pośrednictwem poczty).

W razie zmiany danych występujących na formularzu ZUS ZUA lub ZUS ZZA należy dokonać zmiany zgłoszenia do ubezpieczeń.

[srodtytul]Bieżące rozliczenia[/srodtytul]

Zarejestrowanie się w ZUS nie jest końcem obowiązków przedsiębiorcy. [b]Płatnik rozliczający składki wyłącznie na własne ubezpieczenia przekazuje do ZUS tylko deklaracje rozliczeniowe ZUS DRA w terminie do dziesiątego dnia każdego miesiąca.[/b] Ponadto osoby te są zwolnione z obowiązku składania dokumentów rozliczeniowych za kolejne miesiące, jeżeli nic się nie zmienia w stosunku do danych wykazanych w ostatnio złożonej deklaracji.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Wniosek EGD-1 należy wypełnić na komputerze albo na maszynie lub długopisem pismem wyraźnym, bez poprawek i skreśleń. W razie potrzeby dokonania korekty złożonego wniosku należy wypełnić dodatkowy formularz EDG-POPR.W razie składania wniosku przez pełnomocnika należy dołączyć stosowne pełnomocnictwo.[/ramka]

[ramka][b]Przymusowe składki[/b]

Prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz zdrowotnemu. Dobrowolnie mogą podlegać ubezpieczeniu chorobowemu. Przedsiębiorcy mogą też liczyć na pewne ulgi. Ci bowiem, którzy rozpoczynają działalność, mogą w ciągu pierwszych dwóch lat jej prowadzenia płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne. Ulga ta nie przysługuje osobom, które prowadzą lub w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadziły firmę. Nie mogą z niej skorzystać również osoby pracujące na zasadzie samozatrudnienia u byłego pracodawcy. Przedsiębiorca uprawniony do opłacania ulgowych składek oblicza je od kwoty stanowiącej co najmniej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. Natomiast ci, którzy nie spełniają warunków do przyznania ulgi, za minimalną podstawę wymiaru składek muszą przyjąć kwotę stanowiącą 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia.[/ramka]

[ramka][b]Przerwa w działalności[/b]

W przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej płatnik składek zobowiązany jest zgłosić ten fakt w organie ewidencyjnym, który następnie przekazuje do ZUS kopię wpisu o zawieszeniu. Na tej podstawie zakład sporządza dokumenty ubezpieczeniowe: wyrejestrowanie płatnika składek (formularz ZUS ZWPA), wyrejestrowanie z ubezpieczeń osoby prowadzącej działalność gospodarczą (formularz ZUS ZWUA) oraz członków rodziny osoby ubezpieczonej – osoby prowadzącej działalność (formularz ZUS ZCNA), jak również wyrejestrowanie z ubezpieczeń osób współpracujących (formularz ZUS ZWUA) i członków rodziny osób współpracujących (formularz ZUS ZCNA). [/ramka]