Wszystko dzięki bezsensownej [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=D1E82689EE7211B9C3A2E5F33A5C6AC0?id=269029]nowelizacji ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.)[/link]. Wprowadziła ona od 1 lutego regułę, że wojewoda nie wyda zezwolenia na pracę, gdy pracodawca dwukrotnie w ciągu dwóch lat popełni wykroczenie, zatrudniając nielegalnie cudzoziemców.

Wynika tak z art. 88j ust. 1 pkt 4 wskazanej ustawy.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pan Mariusz prowadzi firmę budowlaną. W styczniu i lutym przyjął do pracy dwóch Ukraińców. Nie mają oni ani zezwolenia na pracę, ani wizy z prawem do pracy (pozwala ona podjąć pracę bez zezwolenia na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy w ciągu 12 kolejnych). Pan Mariusz popełnił zatem dwa wykroczenia w ciągu jednego roku, za co zapłacił grzywnę. W marcu chciał przyjąć jeszcze jednego obywatela Ukrainy. Niestety, wojewoda nie wydał mu zezwolenia na pracę. Ten cudzoziemiec ma jednak dwie możliwości: może podjąć pracę u tego pracodawcy na góra pół roku na podstawie oświadczenia i wizy z prawem do pracy lub szukać zatrudnienia w innej polskiej firmie, która takich wykroczeń nie popełniła.[/ramka]

Analiza zmienionego przepisu nasuwa dwa wnioski. Po pierwsze, jeżeli w ciągu dwóch lat firma dopuści się jednego takiego wykroczenia, to z zezwoleniem na pracę dla innego cudzoziemca nie będzie problemu. Po drugie, można wyobrazić sobie i taką sytuację, kiedy firma świadomie dopuszcza się nielegalnego zatrudnienia co dwa lata. Wtedy blokada związana z wydawaniem zezwoleń na pracę formalnie jej nie dotyczy, bo w ciągu jednego roku wykroczenie tego samego rodzaju popełniła zaledwie raz.

Uwaga! Oczywiście nielegalne zatrudnienie cudzoziemców musi być wykryte, a pracodawca uznany za winnego jego popełnienia.

[srodtytul]Nieuzasadnione fory[/srodtytul]

Przed zmianą przepisów nie było tak łatwo. Otóż nielegalne zatrudnianie obcokrajowców zamykało pracodawcy na rok procedurę uzyskania zezwoleń na pracę. Bez znaczenia był wymiar takich wykroczeń oraz ich ilość.

Dla wojewody sprawa był prosta: nie wydał zezwolenia na pracę przez rok, gdy firma chociaż raz zatrudniła cudzoziemca nielegalnie. Przypominam, że takie zatrudnienie kontroluje Państwowa Inspekcja Pracy, Służba Celna, a od 1 stycznia 2009 r. Straż Graniczna. W praktyce to żadna nowość, bo wszystkie trzy urzędy współdziałały ze sobą od dłuższego czasu na zasadzie nieformalnej współpracy.

[srodtytul]Lepsza kara od…[/srodtytul]

Pracodawca, który zatrudnia cudzoziemca bez wymaganej dokumentacji, musi się liczyć z grzywną co najmniej 3 tys. zł. Natomiast obcokrajowcowi wykonującemu pracę bez zezwolenia, na innym stanowisku lub w innych warunkach niż określone w zezwoleniu na pracę albo bez wizy lub innego dokumentu legalizującego pobyt, grozi minimum 1 tys. zł grzywny i deportacja. Dla niektórych firm te grzywny nie są porażające, są nawet do zaakceptowania tylko po to, by uniknąć urzędniczej biurokracji. Tej jednak, ubiegając się o zezwolenie na pracę, nie unikniemy.

[srodtytul]…urzędowych procedur[/srodtytul]

Przypominam, że co do zasady zezwolenie na pracę muszą posiadać obcokrajowcy spoza Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a procedura związana ze zdobyciem tego dokumentu dzieli się na trzy etapy:

[b]etap 1 [/b]– składamy wniosek o zezwolenie na pracę,

[b]etap 2 [/b]– cudzoziemiec legalizuje pobyt,

[b]etap 3[/b] – zawieramy z cudzoziemcem umowę o pracę lub cywilną.

[ramka][b]Komentuje Kinga Rachwalska, kierownik zespołu w Wydziale Zezwoleń na Pracę Cudzoziemców Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Warszawie[/b]

Nie mam wątpliwości, że znowelizowany przepis ustawy o promocji zatrudnienia ułatwił nielegalne zatrudnianie obcokrajowców. Zliberalizowano zasady wydawania zezwoleń na pracę, ale nie zaostrzono sankcji za takie wykroczenie. To pewien paradoks w stosunku do tego, że od 1 stycznia zwiększono kontrole w tym zakresie. Przypominam, że od 1 stycznia br. do Państwowej Inspekcji Pracy i Służby Celnej dołączyła Straż Graniczna. Zwracam uwagę również na to, że mimo popełnionego wykroczenia wojewoda przedłuży zezwolenie na pracę dla obcokrajowca także wówczas, gdy ten udowodni, że nie jest odpowiedzialny lub współodpowiedzialny za działania lub zaniechania będące przesłanką odmowy wydania zezwolenia na pracę.[/ramka]