Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do lat 14 przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na dwa dni z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Mówi o tym art. 188 kodeksu pracy (k.p.). Niezależnie od tego, ile dzieci ma pracownik, zawsze są to tylko dwa dni.

[srodtytul]To nie urlop[/srodtytul]

Pomimo że za nieobecność w tych dniach pracodawca płaci tak jak za urlop wypoczynkowy, to jednak uprawnienie to ma inny charakter. Prawo do niego przysługuje tylko na dany rok kalendarzowy, co oznacza, że niewykorzystane do końca grudnia dwa dni wolne na dziecko nie przechodzą na następny rok, czyli inaczej niż przy urlopie wypoczynkowym.

[srodtytul]Decyduje pracownik[/srodtytul]

Wykorzystanie dwóch dni wolnych jest przywilejem pracownika. Może on zrezygnować z tego uprawnienia, ale szef nie może go do takiej decyzji zmusić. Pracownik musi natomiast złożyć do akt osobowych oświadczenie o zamiarze lub braku zamiaru korzystania z tego uprawnienia.

Jeśli w danym roku pracownik nie weźmie dni wolnych na opiekę, to nie powstaną z tego powodu żadne zaległości.

Na możliwość skorzystania z dwóch dni wolnych nie wpływa to, czy pracownik wykorzystał już bieżący lub zaległy urlop wypoczynkowy. Szef nie może więc uzależnić udzielenia dni na opiekę od wcześniejszego wykorzystania urlopu wypoczynkowego.

[srodtytul]Musi być wniosek[/srodtytul]

Wolnego na opiekę udziela się na wniosek pracownika. Podwładny wskazuje w nim dzień, w którym chce skorzystać z uprawnienia. Nie musi motywować, dlaczego wybrał akurat ten termin. Przyjmuje się, iż decyzja, że pracownik wykorzysta wolne w określonym dniu, należy do niego. Pracodawca nie może kwestionować zasadności jego wykorzystania ani żądać udokumentowania okoliczności, z powodu których pracownik chce wziąć wolne. Oczywiście może żądać potwierdzenia, że dziecko nie ukończyło jeszcze 14 lat. Albo że podwładny nie wykorzystał już dwudniowego limitu w danym roku oraz oświadczenia pracownika. Czy też potwierdzenia, że drugi rodzic nie korzysta z tego uprawnienia.

Pracownik nie musi też zachowywać jakiegoś szczególnego terminu, jeśli chodzi o złożenie wniosku. Może to zrobić z dnia na dzień.

[srodtytul]Nie obniża wymiaru[/srodtytul]

Na prawo do dwóch dni na opiekę nie wpływa to, że w danym roku pracownik był na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym.

Nie ma też znaczenia ogólny staż podwładnego. Początkujący pracownik nabywa prawo do owych dwóch dni z chwilą zatrudnienia i niezależnie od tego, ile miesięcy w danym roku kalendarzowym jeszcze przepracuje. Nie ma też znaczenia wymiar czasu pracy.

[srodtytul]Zawsze w dniach[/srodtytul]

Wolnego na dziecko zawsze udziela się w dniach. Niezależnie od tego, czy zgodnie z harmonogramem danego dnia pracownik powinien przepracować 4 godziny, czy 12, to zawsze wolnego udziela się na cały dzień. Pracodawca nie może tego zwolnienia ograniczyć np. do 8 godzin. Byłoby to wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

[ramka][b]GPP przykład[/b]

Pani Katarzyna miała urlop macierzyński do lutego 2008 r., a potem do końca sierpnia była na urlopie wychowawczym. Od września do grudnia może wykorzystać dwa dni wolnego na opiekę nad dzieckiem.

[b]GPP przykład[/b]

Pani Ewelina skorzystała z możliwości obniżenia wymiaru czasu pracy, w okresie, w którym mogłaby korzystać z urlopu wychowawczego i pracuje na pół etatu. Pracodawca nie może jej odmówić udzielenia dwóch dni wolnego na opiekę nad dzieckiem. Nie ma podstaw, aby zmniejszyć liczbę przysługujących dni na opiekę proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

[b]GPP przypomina[/b]

Pracownik może wykorzystać dwa dni na opiekę łącznie lub każdy dzień osobno.

Z takiego wolnego może skorzystać każde z pracujących rodziców, pod warunkiem że robi to tylko jedno z nich (art. 1891 k.p.). Dwa dni może więc wziąć matka albo ojciec. Wolno też podzielić się uprawnieniem – każde z rodziców wykorzysta jeden dzień.

Dwa dni wolnego przysługują na dziecko wychowywane przez rodziców, ale także w rodzinie zastępczej i przysposobione.[/ramka]

[i]Podstawa prawna:

– [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=76037]kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)[/link][/i]