Problem w tym, że nasze prawo nie ma odrębnych rozwiązań, które precyzyjnie określają, jak pracodawca powinien się zachować, gdy pracownik jest podejrzewany o przyjście do firmy pod wpływem substancji odurzających.
[srodtytul]W transporcie...[/srodtytul]
W najkorzystniejszej sytuacji są pracodawcy z branży transportowej. Im bowiem przepisy pozwalają badać kierowców lub inne osoby podejrzewane o prowadzenie pojazdów pod wpływem środków działających podobnie do alkoholu. Obowiązuje rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie wykazu środków działających podobnie jak alkohol oraz warunków i sposobu przeprowadzania badań na ich obecność w organizmie (DzU nr 116, poz. 1104 z późn. zm). Rozporządzenie określa metody badań na zawartość m.in. opiatów, kokainy, amfetaminy i jej odpowiedników. Substancji tych można szukać, badając ślinę, mocz lub krew kierującego pojazdem. W razie wątpliwości, czy pracownik jest zdolny prowadzić pojazd, przedsiębiorca może poprosić o pomoc policję, a ta przeprowadzi procedurę pozwalającą na ustalenie, czy kierowca zażył niedozwoloną substancję, czy nie.
[srodtytul]...i w innych firmach[/srodtytul]
Zwykłego pracodawcę prawo zobowiązuje do zapewnienia załodze bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jeżeli ma wątpliwości, w jakim pracownik jest stanie, powinien odsunąć go od pracy i stosować procedurę analogiczną do badania trzeźwości niezależnie od tego, co było przyczyną dziwnego zachowania. Marcin Wojewódka, radca prawny kancelarii Wojewódka & Pabisiak, podkreśla, że pracodawca nie może dopuścić do zagrożeń, które wynikają z wykonywania pracy przez osobę pod wpływem alkoholu czy narkotyków. Słuszność swoich podejrzeń powinien natomiast sprawdzić w sposób nienaruszający godności osobistej pracownika.
Nie ma jednak prawa zmusić swojego pracownika do badań na zawartość alkoholu czy narkotyków w organizmie, jednak odmowa poddania się im stanowi okoliczność obciążającą. Brak wyników badania specjalistycznego nie oznacza, że podejrzany o stawienie się do pracy po narkotykach czy alkoholu pozostanie bezkarny.
[srodtytul]Ważny regulamin[/srodtytul]
Pracodawca powinien zadbać o to, by załoga była świadoma sankcji za pracę w stanie nietrzeźwym lub pod wpływem narkotyków.
Potrzebna mu zatem będzie zakładowa procedura badania stanu pracownika. Sankcje i procedury należy zamieścić w regulaminie pracy. Pracodawca powinien w nim także zapisać, że praca lub stawienie się do niej pod wpływem alkoholu albo innych środków odurzających jest ciężkim naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych. Ponadto[b] regulamin powinien dawać przełożonym prawo do odsuwania pracowników od pracy, jeśli zajdzie uzasadnione podejrzenie, że są niezdolni do pracy z powodu spożycia alkoholu lub narkotyku.[/b]
Stawienie się do pracy pod wpływem narkotyków może być uznane za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i zakończyć się rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, czyli zwolnieniem dyscyplinarnym.
[ramka][b]GPP>uwaga [/b]
Koszt poddania się narkotestom czy badania trzeźwości pokrywa pracodawca, a pracownik płaci za nie, gdy wynik jest dla niego niekorzystny. [/ramka]