[b]– Żona prowadzi firmę transportową, a mąż jest osobą współpracującą, nie ma umowy o pracę. Czy obowiązują go przepisy o czasie pracy kierowców, czy tylko normy dotyczące prowadzenia pojazdów, przerw i odpoczynków w jeździe? [/b]– pyta czytelnik.

Mąż jako osoba współpracująca nie będzie musiał przestrzegać przepisów o czasie pracy, a przepisy dotyczące prowadzenia pojazdu będzie musiał stosować, jeśli prowadzi samochody ciężarowe lub autobusy.

[srodtytul]Dwa różne statusy[/srodtytul]

Osobą współpracującą z przedsiębiorcą prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą może być, zgodnie z art. 8 ust. 11 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=538F000BD8C37BC1C68453E16C8324F5?n=1&id=184677&wid=327789]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.)[/link], małżonek, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodzice, macocha i ojczym oraz osoby przysposabiające przedsiębiorcę, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Nie są to jednak pracownicy, gdyż zgodnie z art. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AE89BF528781D2C42167CAF23691862B?id=76037]kodeksu pracy[/link] między stronami nie dochodzi do zawarcia umowy o pracę czy też aktu powołania, wyboru lub mianowania, ewentualnie zawarcia spółdzielczej umowy o pracę.

Współpracującego nie może ponadto łączyć z przedsiębiorcą umowa o pracę zawarta w celu przygotowania zawodowego.

Ze statusu osoby współpracującej z przedsiębiorcą prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą wynika jednak uprawnienie często utożsamiane ze stosunkiem pracy, gdyż osoba taka podlega powszechnemu ubezpieczeniu społecznemu.

[srodtytul]Kawałek ustawy [/srodtytul]

[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AB02D3FA8FCDD950C24E296EE0C5E030?id=173274]Ustawę z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (DzU nr 92, poz. 879 ze zm.)[/link] stosuje się natomiast – zgodnie z jej art. 1 ust. 1 – do kierowców wykonujących przewóz drogowy, zatrudnionych na podstawie stosunku pracy. Nie ma więc ona zastosowania do kierowców zatrudnionych na innej podstawie.

Jedynym wyjątkiem jest w tym zakresie art. 1 pkt 4 ustawy o czasie pracy kierowców, w myśl którego okresy prowadzenia pojazdów, obowiązkowe przerwy w prowadzeniu i gwarantowane okresy odpoczynku kierowców wynikające z ustawy stosuje się do kierowców niebędących pracownikami, jeśli wykonują przewozy regularne na trasach nieprzekraczających 50 km w komunikacji miejskiej lub podmiejskiej.

Oznacza to, że jeśli współpracujący kierowca nie będzie wykonywał regularnych przewozów pasażerskich na trasach nieprzekraczających 50 km, nie mają do niego zastosowania przepisy ustawy o czasie pracy kierowców.

[srodtytul]Liczy się środek transportu [/srodtytul]

Normy dotyczące okresów prowadzenia pojazdów oraz przerw i odpoczynków w jeździe wynikają wprost z rozporządzenia WE nr 561/2006 z 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (DzUrz UE L 2006 nr 102, str. 1 ze zm.).

Rozporządzenie stosuje się do przewozu drogowego rzeczy, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdu łącznie z przyczepą lub naczepą przekracza 3,5 tony, oraz do przewozu osób pojazdami skonstruowanymi lub trwale przystosowanymi i przeznaczonymi do przewozu więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą.

Tym samym stosowanie rozporządzenia WE nr 561/2006 zostało uzależnione wyłącznie od środka transportu, którym jest wykonywany przewóz, a nie od formy zatrudnienia prowadzącego go kierowcy.

Będzie więc miało zastosowanie zarówno do kierowców będących pracownikami, zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych, jak i prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą lub będących osobami współpracującymi z przedsiębiorcą, o ile wykonują przewozy odpowiednimi pojazdami.