Takiego wolnego można udzielić tylko na pisemny wniosek zainteresowanego. Bez tego wysłanie pracownika na bezpłatny będzie bezskuteczne.
Nie ma jednego wzoru wniosku w tej sprawie. Warto jednak pamiętać, aby ze złożonego pisma jednoznacznie wynikało, że dana osoba chciałaby skorzystać z takiej właśnie formy urlopu. Ma tam też być określony dokładny czas jego trwania. Nie ma obowiązku zamieszczać tam uzasadnienia swojej prośby. Warto jednak się o to pokusić i tak dobrać argumenty, aby pomogły uzyskać akceptację szefa.
W wypadku jego zgody zatrudniony może iść na urlop, ale musi pamiętać, że przełożony ma prawo go odwołać. Jeśliby nie stawił się w firmie na takie wezwanie, mogłoby mu grozić nawet zwolnienie dyscyplinarne (za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych).
Jednakże nie będzie tak w każdej sytuacji. Możliwość odwołania wchodzi w grę tylko w wypadku urlopu trwającego ponad trzy miesiące. Jest to jednak dopuszczalne wówczas, gdy zaistnieją w firmie ważne ku temu powody. Brak wspomnianego zastrzeżenia sprawi, że odwołanie podwładnego z urlopu bezpłatnego nie będzie możliwe.
I jeszcze jedno. Zainteresowany nie może sam skrócić wspomnianego wolnego i wrócić wcześniej do pracy. Jest to dopuszczalne tylko na postawie porozumienia z szefem.
Trzeba pamiętać także o tym, że w czasie urlopu bezpłatnego nie ustaje stosunek pracy. Jest on tylko, za zgodą stron, czasowo zawieszony.
W tym czasie pracodawca nie może wypowiedzieć urlopowanemu podwładnemu umowy ani przenieść go na inne stanowisko. Wyjątkiem są sytuacje, gdy: firma jest w stanie likwidacji lub upadłości; zaistnieją przesłanki pozwalające na dyscyplinarne zwolnienie danej osoby; wypowiedzenie angażu zostanie zainteresowanemu wręczone jeszcze przed rozpoczęciem urlopu bezpłatnego (gdy okres wypowiedzenia upływa w trakcie tego wolnego), a także gdy pracodawca będący osobą fizyczną umrze.
Jednak są i minusy. Okresu bezpłatnego wolnego nie wlicza się do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, takie m.in. jak: długość okresu wypowiedzenia, wymiar urlopu wypoczynkowego czy wysokość odprawy pieniężnej w wypadku zwolnień grupowych lub przyznanie i wypłata nagrody jubileuszowej.
[b]W czasie tego urlopu pracodawca nie opłaca też za zatrudnionego składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Wprawdzie taki podwładny ma prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego, ale ustaje ono po upływie 30 dni od dnia rozpoczęcia urlopu.[/b] Po tym czasie może korzystać z ubezpieczenia jako członek rodziny lub podpisać umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia o dobrowolnym ubezpieczeniu.
