Niełatwo się zorientować, do kogo po jakie zezwolenie trzeba się zwrócić (patrz rysunek). Może to być wójt, burmistrz lub prezydent miasta albo starosta, a nawet marszałek województwa. Przepisów trzeba szukać w ustawie o odpadach lub o porządku i czystości w gminach.
Zarówno zezwolenia gminne, jak i pozostałe wydaje się na nie dłużej niż dziesięć lat. Za większość trzeba zapłacić 616 zł.
Są dwa wyjątki – po 107 zł płacą ubiegający się o zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych i wywóz nieczystości płynnych.
Opłatę wnosi się przy składaniu wniosku. Zezwolenie powinno zostać wydane nie później niż w ciągu miesiąca, a jeżeli sprawa jest szczególnie skomplikowana – nie później niż w ciągu dwóch miesięcy.
Z ustawy o odpadach wynika, że zezwolenie jest potrzebne na:
- odzysk odpadów,
- unieszkodliwianie odpadów,
- transport odpadów,
- zbieranie odpadów.
Z kolei z ustawy o porządku i czystości w gminach wynika, że zezwolenie jest potrzebne na:
- odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
- opróżnianie szamb i wywóz nieczystości ciekłych,
- ochronę przed bezdomnymi zwierzętami,
- prowadzenie schronisk dla bezdomnych zwierząt,
- prowadzenie cmentarzy dla zwierząt oraz spalanie zwłok zwierzęcych i ich części.
W wypadku firmy śmieciowej zajmującej się odbieraniem odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w gminie wymagane jest:
- zezwolenie starosty na transport i zbieranie odpadów komunalnych (lub osobne na transport i osobne na zbieranie – jeśli np. przedsiębiorca ma siedzibę w innym powiecie, niż zbiera odpady),
- zezwolenie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie gminy.
Natomiast na wytwarzanie odpadów nie jest potrzebne zezwolenie, lecz niekiedy inna decyzja (nie zajmujemy się tym w niniejszym tekście).
Uwaga!
Prowadzenie bez zezwolenia działalności objętej ustawą o czystości i porządku w gminach jest zagrożone karą aresztu bądź grzywny. Taka sama kara grozi za brak zezwolenia wymaganego przez ustawę o odpadach.
Przedsiębiorcy, którzy zajmują się obsługą mieszkańców w zakresie wywozu odpadów komunalnych lub nieczystości, występują o zezwolenia w gminach, na których terenie zamierzają prowadzić działalność.
Firmy ubiegające się o takie zezwolenia muszą się nie tylko zapoznać z ustawą o porządku i czystości w gminach (DzU z 2005 r. nr 236, poz. 2008 ze zm.), ale i z gminnymi przepisami.
To bowiem wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa i podaje do publicznej wiadomości wymagania, jakie powinni spełnić ci, którzy ubiegają się o zezwolenie.
Wniosek o zezwolenie z gminy musi zawierać poza danymi przedsiębiorcy oraz określeniem obszaru i przedmiotu działalności:
- określenie środków technicznych, jakimi dysponuje przedsiębiorca,
- informacje o technologiach stosowanych lub takich, które firma zamierza stosować,
- dane o zabiegach z zakresu ochrony środowiska i ochrony sanitarnej planowanych po zakończeniu działalności,
- termin podjęcia działalności oraz zamierzony czas jej prowadzenia,
- zaświadczenie o braku zaległości podatkowych i w płaceniu składek na ubezpieczenie zdrowotne lub społeczne.
Ponadto odbierający śmiecie podają:
- rodzaje odpadów komunalnych odbieranych od właścicieli nieruchomości,
- sposób ograniczenia masy odpadów ulegających biodegradacji składowanych na składowisku odpadów,
- dokument potwierdzający gotowość przyjęcia przez odpowiedniego przedsiębiorcę odpadów.
Ponadto ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz rozporządzenie ministra środowiska w sprawie szczegółowego sposobu określania wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia (DzU z 2006 r. nr 5, poz. 33), pozwalają poszczególnym gminom uszczegółowić wymagania dotyczące wyposażenia technicznego pojazdów, pojemników na śmieci, bazy transportowej, zabiegów sanitarnych i porządkowych oraz miejsc odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
Wójt, burmistrz lub prezydent miasta muszą podać je do publicznej wiadomości. Często są one bardzo drobiazgowe i niełatwe do spełnienia.
Zobacz zakres kompetencji wójta, burmistrza, prezydenta, starosty i marszałka
Uwaga!
Gminne jednostki organizacyjne prowadzące na obszarze własnej gminy działalność nie muszą mieć zezwoleń z gminy, ale muszą spełniać warunki wymagane przy ich udzielaniu, a także mieć zezwolenia z ustawy o odpadach.
Jeżeli przedsiębiorca zamierza transportować odpady, musi mieć zezwolenie od starosty. Wydaje je ten właściwy ze względu na miejsce siedziby lub zamieszkania przedsiębiorcy.
Zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów wydaje starosta właściwy ze względu na miejsce zbierania odpadów.
Przy wydawaniu zezwoleń z ustawy o odpadach nie ma takiej dowolności jak przy zezwoleniach z ustawy o czystości i porządku w gminach. Wszystkie urzędy mają obowiązek rozpatrywania spraw i wydawania zezwoleń na tych samych zasadach.
Wniosek, który trzeba złożyć, żeby dostać takie zezwolenie, musi zawierać wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidywanych do zbierania lub transportu zgodnie z katalogiem odpadów (jeżeli starosta uzna, że określenie rodzaju nie wystarcza do ustalenia zagrożeń, może wezwać wnioskodawcę do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów).
Musi się tam znaleźć również oznaczenie obszaru prowadzenia działalności (dla transportu) lub miejsca prowadzenia działalności (dla zbierania).
Ponadto przy zbieraniu wskazuje się miejsca i sposób oraz rodzaj magazynowanych odpadów, a także sposób dalszego ich zagospodarowania, przy transporcie zaś – wskazanie sposobu i środków transportu odpadów. Przedsiębiorca określa też możliwości techniczne i organizacyjne pozwalające należycie wykonywać działalność. Podaje również przewidywany okres jej wykonywania, który nie może być dłuższy niż dziesięć lat.
Podobne zasady dotyczą wydawania zezwoleń na odzysk i unieszkodliwianie odpadów. Przypominamy, że zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o odpadach odzysk lub unieszkodliwianie odpadów poza przypadkami określonymi w przepisach może się odbywać tylko w instalacjach lub urządzeniach, które spełniają określone wymagania.
W zezwoleniu starosta lub marszałek województwa określi zarówno rodzaj i ilość odpadów przewidywanych do odzysku lub unieszkodliwiania w ciągu roku, jak i miejsce oraz metody odzysku lub unieszkodliwiania.
Czasem ustali też dodatkowe warunki (w szczególności dla odpadów niebezpiecznych). Poda także miejsce i sposób magazynowania odpadów.
Za zezwolenia od starosty i marszałka trzeba zapłacić 616 zł.