Pośrednictwem ubezpieczeniowym mogą się zajmować jedynie agenci lub brokerzy ubezpieczeniowi. Czym się różnią te zawody?
Zacznijmy od ustawowej definicji. Broker jest osobą fizyczną albo prawną posiadającą zezwolenie na wykonywanie swego fachu i wpisaną do rejestru brokerów ubezpieczeniowych.
Agent z kolei to przedsiębiorca, który zawarł umowę agencyjną z zakładem ubezpieczeń i wpisany jest do rejestru agentów ubezpieczeniowych. Oba te rejestry prowadzi Komisja Nadzoru Finansowego. Już tu widać istotne różnice, jak choćby ta, że tylko broker musi się postarać o zezwolenie. Nie to jednak przesądza o odmienności obu tych zajęć.
Główna różnica polega na tym, że agent – nieco sprawę upraszczając – reprezentuje interesy zakładu ubezpieczeń, broker zaś – ubezpieczonego. Szczegółowe, ustawowe definicje czynności agencyjnych i brokerskich można znaleźć w ramce niżej.
Zezwolenie na działalność brokerską wydaje Komisja Nadzoru. Wymaga ono uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 1087 zł.
Wspomnieliśmy, że każdy pośrednik ubezpieczeniowy – zarówno agent, jak i makler – musi się postarać o wpis do rejestru. Każda z tych profesji ma swój, ustawa określa go też zbiorczo jako rejestr pośredników ubezpieczeniowych.
Rejestr jest jawny i dostępny dla osób trzecich. Każdy może się zapoznać z jego treścią bez konieczności uzasadniania, dlaczego chce to zrobić i po co mu te dane.
Aby do rejestru trafić, agent albo broker musi złożyć stosowny wniosek. Nawet wpisany nie będzie tam jednak figurował wiecznie. Brokera komisja wykreśli m.in. w razie cofnięcia mu zezwolenia albo wygaśnięcia tego zezwolenia.
Należy też pamiętać o obowiązku zgłaszania każdej zmiany danych, które zostały do rejestru wpisane. Wniosek w tej sprawie należy złożyć nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia zaistnienia zmian, koniecznie wraz z niezbędnymi dokumentami.
Naruszenie przepisów o pośrednictwie ubezpieczeniowym może się okazać bardzo dotkliwe. Z dwuletnim nawet więzieniem musi się liczyć każdy, kto wykonuje:
- działalność agencyjną, nie będąc do tego upoważnionym;
- czynności agenta ubezpieczeniowego, nie będąc do tego upoważnionym;
- działalność brokerską w zakresie ubezpieczeń lub w zakresie reasekuracji bez wymaganego zezwolenia;
- czynności brokerskie, nie będąc do tego upoważnionym.
Karalne jest również używanie mylących oznaczeń. Ktoś, kto nie jest ani agentem ubezpieczeniowym, ani brokerem ubezpieczeniowym, a używa określeń wskazujących na wykonywanie czynności agencyjnych albo czynności brokerskich w nazwie czy reklamie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do roku.
Zgodnie z art. 4 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym pośrednik ubezpieczeniowy wykonuje:
- czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (czyli tzw. czynności agencyjne) polegające na: pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych (działalność agencyjna) albo
- czynności w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej (czyli tzw. czynności brokerskie) polegające na zawieraniu lub doprowadzaniu do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności brokerskich (działalność brokerska).
