- Pracownik otrzymał wezwanie na dwutygodniowe ćwiczenia obrony terytorialnej. Zwrócił się do pracodawcy o udzielenie mu na ten okres urlopu wypoczynkowego. Stwierdził, że będzie to najwygodniejsze rozwiązanie, gdyż pozostała mu jeszcze znaczna liczba dni niewykorzystanego urlopu z ubiegłego roku i nie będzie miał kiedy z niego skorzystać. Czy możemy w ten sposób zakwalifikować tę nieobecność? – pyta czytelnik.
Nie. Na czas pełnienia terytorialnej służby wojskowej udziela się urlopu bezpłatnego. Pracodawca nie może przychylić się do prośby pracownika. W tym okresie nie może być wykorzystywany urlop wypoczynkowy z mocy bezpośrednich regulacji prawnych.
Terytorialna służba wojskowa pełniona jest:
- rotacyjnie lub
- dyspozycyjnie.
Czas trwania terytorialnej służby wojskowej wynosi od roku do 6 lat. Żołnierze terytorialnej służby wojskowej, którzy wcześniej nie pełnili czynnej służby wojskowej i nie złożyli przysięgi wojskowej, w pierwszym okresie pełnią terytorialną służbę wojskową rotacyjnie nieprzerwanie przez 16 dni. W jej ramach odbywają szkolenie podstawowe i składają przysięgę wojskową.
Ważne! Osoby, które odbywają lub pełnią terytorialną służbę wojskową są żołnierzami w czynnej służbie wojskowej.
Pracodawca udziela pracownikowi powołanemu do odbycia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie urlopu bezpłatnego na okres jej trwania (art. 124 ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1430 ze zm.). Jest to szczególny urlop, w czasie którego – poza prawem do wynagrodzenia – żołnierz zachowuje wszystkie uprawnienia pracownicze, a okres urlopu podlega w pełni wliczeniu do jego stażu pracy.
Na czas ćwiczeń nie ma prawnej możliwości udzielenia urlopu wypoczynkowego. Wynika to zarówno z regulacji art. 124 ustawy, jak też art. 165 i 166 kodeksu pracy. Zgodnie z tymi przepisami, jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności z powodu m.in. stawienia się do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie na okres do 3 miesięcy, pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy. W razie zaś rozpoczęcia służby rotacyjnie w trakcie rozpoczętego już urlopu, urlop ulega przerwaniu.
Przychylenie się do wniosku pracownika i udzielenie mu urlopu wypoczynkowego stanowiłoby naruszenie przepisów o udzielaniu urlopów. Sam zaś urlop musiałby zostać „anulowany". ?
—Marek Rotkiewicz, prawnik
Dwutygodniowa pensja
Pracownik powołany do terytorialnej służby wojskowej otrzymuje od pracodawcy odprawę w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia obliczonego według zasad określonych dla ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Odprawa nie przysługuje w razie ponownego powołania do tej samej służby. Pracodawcy przysługuje zwrot wypłaconej kwoty. Wniosek w tej sprawie (wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty) przesyła do wojewódzkiego sztabu wojskowego właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy nie później niż przed upływem 90 dni od dnia zwolnienia żołnierza z pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie.
