Zdarza się, iż sądy rejestrowe zwracają się np. do wspólników o wskazanie osób uprawnionych do reprezentacji, jednakże brak jest podstaw prawnych do kierowania takich wezwań, a tym bardziej brak jest możliwości zastosowania jakiegokolwiek rygoru na wypadek niezastosowania się do wezwania sądu.
Zaradzić temu ma nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Zgodnie z założeniami projektu rozszerzeniu ma ulec zakres podmiotowy tzw. postępowań przymuszających prowadzonych na podstawie art. 24 ustawy. Ministerstwo Sprawiedliwości, będące projektodawcą, zamierza rozszerzyć zakres zastosowania art. 24 ustawy na osoby (wspólników lub członków innych organów takich jak rada nadzorcza, komisja rewizyjna, rada fundacji) zobowiązane do powołania organu uprawnionego do reprezentacji, w przypadku stwierdzenia przez sąd rejestrowy braków w składzie tego organu uniemożliwiającego prawidłową reprezentację. Ma być to sposobem na wyeliminowanie niekorzystnego dla pewności obrotu zjawiska polegającego na funkcjonowaniu w obrocie podmiotów pozbawionych organu uprawnionego do reprezentacji.
Zgodnie z założeniami projektu, w uzasadnionych przypadkach, w razie stwierdzenia, że osoba prawna nie posiada organu uprawnionego do reprezentowania lub w składzie tego organu zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie, sąd rejestrowy, wyznaczając odpowiedni termin, może wezwać obowiązanych do powołania lub wyboru tego organu do wykazania, że organ został powołany lub wybrany albo, że braki w jego składzie zostały usunięte, pod rygorem zastosowania grzywny przewidzianej w przepisach kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji świadczeń niepieniężnych.
Założenia nowelizacji, która ma doprowadzić do wyeliminowania niekorzystnego dla pewności obrotu zjawiska polegającego na funkcjonowaniu w obrocie podmiotów pozbawionych organu uprawnionego do reprezentacji, należy ocenić pozytywnie, jednakże już na pierwszy rzut oka ujawnia się duża słabość powyższego rozwiązania. Sądy rejestrowe nie dysponują bowiem pełnymi informacjami o podmiotach, które odpowiedzialne są za powoływanie organów odpowiedzialnych za reprezentację (np. członkowie stowarzyszenia tworzący walne zebranie członków, akcjonariusze spółki akcyjnej). W konsekwencji sądy nie będą wiedziały kogo wezwać i na kogo nałożyć grzywnę.
Ten mankament został dostrzeżony przez samego projektodawcę, który w uzasadnieniu projektu proponuje, żeby w stosunku do spółek z o.o. i spółek akcyjnych obowiązek składania do sądu rejestrowego oświadczeń o adresie do doręczeń i jego aktualizacji miały osoby (np. wspólnicy), które z mocy postanowień k.s.h. lub umowy spółki zobowiązane są do wyboru zarządów ww spółek. ?
