Rz: Jakie elementy powinno zawierać potwierdzenie zawarcia umowy wręczane nowozatrudnionej osobie przed dopuszczeniem jej do pracy? Co oznacza „warunki pracy"?
Paweł Drabik: Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, to – zgodnie z art. 29 § 2 kodeksu pracy – pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia przez podwładnego pracy potwierdzić mu na piśmie ustalenia co do stron umowy, jej rodzaju i warunków. Na podstawie tego przepisu można jednoznacznie wskazać, jakie elementy powinno zawierać takie potwierdzenie. Są to wszystkie składniki treści umowy o pracę wymienione w art. 29 § 1 k.p., tj. wskazanie stron umowy, jej rodzaju, daty zawarcia, warunki pracy i płacy, a zwłaszcza rodzaj pracy, miejsce jej wykonywania, wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy ze wskazaniem jego składników, wymiar czasu pracy oraz termin jej rozpoczęcia, a także ewentualnie dodatkowe składniki uzgodnione między stronami. Jest ono jednostronną czynnością, w której następuje oświadczenie wiedzy pracodawcy, potwierdzające wcześniejsze ustalenia stron.
Pojęcie warunków pracy należy tu rozumieć szeroko. W jego zakres wchodzą zarówno warunki pracy (np. określające stanowisko), jak i warunki płacy. Mamy tu do czynienia z ogółem czynników związanych z charakterem pracy i otoczeniem, w którym jest ona wykonywana. Obejmuje ono również m.in. lokalizację zakładu pracy, czas pracy, urządzenia socjalne, środki ochrony, kształtowanie środowiska pracy, higienę pracy, działalność socjalną pracodawcy itp.
Czy w sytuacji, gdy kończy się np. umowa na okres próbny, a zaczyna terminowa, trzeba wręczyć pracownikowi tę umowę lub potwierdzenie jej zawarcia przed rozpoczęciem pracy, nawet jeśli warunki zatrudnienia się nie zmienią?
Tak, umowa na okres próbny zawierana jest maksymalnie na trzy miesiące. Po upływie terminu, na który ją zawarto – jeżeli strony nadal zamierzają pozostawać w stosunku pracy – to mogą ten cel osiągnąć zawierając kolejną umowę na czas określony lub nieokreślony. Z punktu widzenia prawa pracy nie ma znaczenia, czy warunki zatrudnienia ulegną zmianom. Aby uniknąć nieporozumień, pracodawca powinien poinformować podwładnego o sposobie zatrudnienia go po upływie okresu próbnego. Nawet jeśli pracownik będzie zatrudniony do wykonywania tych samych obowiązków, co podczas okresu próbnego, i tak musi mieć potwierdzenie tego faktu na piśmie, aby znać dokładnie swój zakres zadań.
Czy w sytuacji wręczenia potwierdzenia na piśmie zawarcia umowy, pracodawcę wiąże jakiś termin przekazania podwładnemu samej umowy?
Nie, pracodawcy nie wiąże żaden termin przekazania podwładnemu samej umowy, ponieważ potwierdzenie jej zawarcia jest traktowane jako umowa o pracę. Sporządzając potwierdzenie zawarcia umowy o pracę pracodawca także działa na podstawie art. 29 § 2 k.p. W tym dokumencie potwierdza ustnie ustalenia co do stron umowy, jej rodzaju i warunków zatrudnienia. Nie ma zatem potrzeby tworzyć dodatkowej umowy o pracę, której brzmienie będzie identyczne z treścią potwierdzenia jej zawarcia. Innymi słowy umowa o pracę i potwierdzenie zawarcia umowy mają taką samą moc prawną. Wprawdzie zgodnie z przepisami umowa o pracę powinna zostać zawarta na piśmie, ale jest to wymóg wyłącznie do celów dowodowych. Kodeks przewiduje zaś rozwiązanie na wypadek, gdy umowa nie została zawarta na piśmie, w formie potwierdzenia jej zawarcia. —not.j.kal.
