1 lipca 2016 podpisana została najdłuższa w realizacji umowa na projekt w formule partnerstwa publiczno-prywatnego w sektorze wodnym. Realizacja jej potrwa 33 lata. Szacowana wartość inwestycji to około 50 mln zł. Jej stronami są miasto Mława i wybrany w drodze przetargu partner prywatny spółka Ondeo Polska sp. z o.o. – podmiot wchodzący w skład Grupy Suez, globalnego lidera w zakresie usług komunalnych.

Po dokonaniu analizy wariantów możliwych do zastosowania, władze miasta doszły do wniosku, iż właśnie ten model będzie najkorzystniejszy (zarówno finansowo jak i organizacyjnie) dla rozwiązania problemu oczyszczania ścieków komunalnych z terenu miasta oraz obszarów poza jego granicami, które miasto obsługuje. Zgodnie z formułą PPP, Ondeo zapewni niezbędne finansowanie tego przedsięwzięcia, w okresie pierwszych 3 lat zaprojektuje oraz wybuduje nową oczyszczalnię ścieków, a następnie przez 30 lat będzie nią zarządzać. Tym samym, miasto na etapie budowy nie poniesie żadnych wydatków, a projekt nie wpłynie na jego wskaźniki zadłużenia.

Poza PPP w polskim systemie prawnym nie ma innego rozwiązania, które dawałoby jednocześnie takie korzyści partnerowi publicznemu.

Do czasu wybudowania nowej oczyszczalni Ondeo ma także przejąć aktualnie funkcjonującą oczyszczalnię, zlokalizowaną w Mławie, aby przy jej wykorzystaniu realizować w tzw. okresie przejściowym zadania związane z gospodarką wodno-ściekową miasta.

Duże zainteresowanie prywatnych firm

W przetargu ogłoszonym na początku listopada 2015 r. oferty złożyły trzy podmioty, w tym właśnie Ondeo, którego oferta została wybrana przez miasto jako najkorzystniejsza.

Po ogłoszeniu wyników postępowania, konkurenci Ondeo, których oferty zostały sklasyfikowane niżej (z uwagi na cenę) przez zamawiającego, wnieśli odwołania od wyników postępowania do Krajowej Izby Odwoławczej. Odwołania te zostały jednak przez KIO oddalone jako bezzasadne. KIO uznała, iż postępowanie przetargowe zostało przeprowadzone przez miasto w sposób prawidłowy i zgodny z prawem. Oznacza to, że w ocenie KIO miasto miało prawo wybrać ofertę złożoną przez Ondeo jako najlepszą.

Natomiast samo ogłoszenie i treść wyroku KIO, na podstawie Prawa zamówień publicznych, otworzyły stronom możliwość zawarcia umowy o PPP, która to została podpisana 1 lipca.

Sprawą zajął się też sąd

Co ciekawe jednocześnie toczyło się postępowanie odwoławcze przed Sądem Okręgowym w Płocku. Jeden z pozostałych oferentów wniósł bowiem skargę na wyrok KIO. Po dokonaniu analizy materiału zgromadzonego w postępowaniu, w wyroku ogłoszonym 28 lipca, w ślad za KIO sąd potwierdził poprawność oceny ofert dokonaną przez władze miasta Mława i jej zgodność z wymogami SIWZ, przepisów i orzecznictwa. Sąd nie doszukał się żadnych naruszeń w ramach postępowania w sprawie udzielenia tego zamówienia publicznego i konsekwentnie uznał zarzuty skarżącego za całkowicie nieuzasadnione. Zatem w ślad za KIO Sąd Okręgowy w Płocku również potwierdził, że oferta Ondeo była dla miasta najkorzystniejsza i zamawiający należycie wybrał ten podmiot do realizacji projektu i zawarł z nim umowę PPP.

Jak to działa

Przedmiotem PPP jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym. W gospodarce wodno-ściekowej taki projekt może, w zależności od indywidualnych potrzeb danego podmiotu publicznego, polegać na budowie lub remoncie obiektu (np. budynków oczyszczalni), świadczeniu usług, wykonaniu dzieła, w szczególności wyposażeniu składnika majątkowego w urządzenia podwyższające jego wartość lub użyteczność (np. dostarczenie technologii), lub też na innym świadczeniu ustalonym przez podmiot publiczny i partnera prywatnego. Podstawą PPP, z której to m.in. płyną korzyści dla obu stron umowy, jest połączenie np. przeprowadzonego remontu z późniejszym obowiązkiem utrzymania lub zarządzania wyremontowaną infrastrukturą przez partnera prywatnego. Można powiedzieć, że w ten sposób podmiot publiczny rozwiązuje w ramach jednego przetargu dany problem kompleksowo.

Jakie zadania własne

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym zadania własne gminy obejmują m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. Każde z tych zadań może być zgodnie z przepisami prawa, powierzone partnerowi prywatnemu. Dzięki zastosowaniu modelu PPP gmina, która często nie ma środków ani zasobów na samodzielną realizację danego zadania, może zlecić jego wykonanie w całości podmiotowi profesjonalnemu. Najczęściej oprócz tego, że będzie to sposób bardziej efektywny (zadanie będzie realizować partner prywatny, który jest ekspertem w danej dziedzinie i dysponuje wszelkimi niezbędnymi do realizacji tego celu zasobami, w tym ma dostęp do najlepszych technologii), to będzie on zdecydowanie tańszy dla odbiorcy końcowego, który to przecież pokrywa koszty realizacji zadań własnych gminy takich jak np. oczyszczanie ścieków tj. obywatela.

Zdaniem autorek

Inez Handzlik, associate, Baker&McKenzie Warszawa

Agnieszka Ferek, partner, Baker&McKenzie Warszawa, Autorki prowadziły prawną obsługę całego opisanego projektu PPP w Mławie

Przykład Mławy i Ondeo pokazuje ogromne zainteresowanie podmiotów prywatnych rynkiem gospodarki wodno-ściekowej. PPP to doskonałe rozwiązanie w tym sektorze dla polskich miast. Nowoczesne zakłady, spełniające normy i wymogi unijne, mogą bowiem powstawać bez angażowania środków budżetowych. Warto zwrócić uwagę, że formuła PPP jest coraz częściej wybierana przez polskie gminy do realizacji zadań publicznych. Projekty takie jak budowa zakładu termicznego przekształcania odpadów komunalnych w Poznaniu czy też modernizacja szpitala w Sosnowcu to tylko niektóre godne uwagi przykłady. Pozostaje mieć nadzieję, iż ten projekt, pionierski w gałęzi gospodarki wodno-ściekowej, zachęci inne polskie miasta do wdrażania podobnych rozwiązań w tym sektorze, czego konsekwencją będzie nowoczesna infrastruktura służąca całemu społeczeństwu.