- Czy możliwe jest zawarcie przedwstępnej, np. bezterminowej umowy, skoro kodeks pracy milczy na ten temat? Jakie elementy taka umowa powinna zawierać? – pyta czytelniczka.
Regulacji dotyczących tego kontraktu próżno szukać w kodeksie pracy. Nie oznacza to jednak, że jego zawarcie jest wykluczone. Poprzez wskazane w art. 300 k.p. odesłanie do odpowiednich przepisów kodeksu cywilnego zastosowanie znajdą bowiem art. 389 – 390 k.c. Traktują one o umowie przedwstępnej, prawach i obowiązkach jej stron oraz skutkach uchylenia się od zawarcia kontraktu przyrzeczonego, czyli tu – umowy o pracę.
Obustronne korzyści
To odesłanie jest możliwe, ponieważ zawarcie przedwstępnej umowy o pracę nie jest sprzeczne z zasadami prawa pracy, a wręcz odwrotnie. Kandydatowi na pracownika gwarantuje bowiem etat na określonych zasadach, a przyszłemu pracodawcy zapewnia bezpieczeństwo, że pożądany specjalista dołączy do jego załogi, a nie do konkurencji.
Elementy kontraktu
Zgodnie zatem z art. 389 § 1 k.c. umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonego kontraktu (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. W tym przypadku chodzi o elementy wyliczone w art. 29 § 1 k.p. Obowiązkowo w umowie przedwstępnej trzeba zatem wskazać:
- strony,
- rodzaj umowy,
- datę jej zawarcia,
- termin, do którego przyrzeczona umowa o pracę ma być zawarta (konkretną datę albo koniec terminu),
- warunki pracy i płacy, a w szczególności: rodzaj i miejsce świadczenia obowiązków służbowych, wynagrodzenie wraz z poszczególnymi jego składnikami, wymiar czasu pracy i – w miarę możliwości – termin jej rozpoczęcia – patrz wzór bezterminowej przedwstępnej umowy o pracę.
Rok na decyzję
Gdyby nie oznaczono terminu, w ciągu którego ma zostać zawarta przyrzeczona umowa o pracę, powinna być ona nawiązania w odpowiednim czasie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania jej zawarcia. W sytuacji zaś, gdy takie uprawnienie przysługuje obu stronom i każda z nich wskazała inny termin, wiąże ten wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli jednak w ciągu roku od daty zawarcia przedwstępnego kontraktu o pracę nie został wyznaczony termin zawarcia przyrzeczonej umowy, nie można żądać jej zawarcia (art. 389 § 2 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).
Przedwstępna umowa o pracę powinna mieć pisemną formę (art. 29 § 2 k.p.). Ma to istotne znaczenie w aspekcie roszczeń przysługujących stronom w razie uchylenia się od zawarcia przyrzeczonej umowy o pracę (co pozostaje poza tematem artykułu).
—Anna Borysewicz, adwokat
podstawa prawna: – art. 389 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 1844) w zw. z art. 300 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1502 ze zm.
