Spór w sprawie dotyczył przywrócenia terminu do złożenia wniosku o przeprowadzenie certyfikacji wina z określonego rocznika, z konkretnej winorośli. Złożyła go spółka – producent trunku w sierpniu 2014 r. Jednocześnie złożyła też wniosek o przeprowadzenie certyfikacji wina z określonego rocznika lub wina z konkretnej winorośli.
Organ I instancji odmówił przywrócenia terminu. Stwierdził, że termin przewidziany w art. 44 ust. 3 ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina jest terminem materialnoprawnym, czyli nie podlega przywróceniu.
Spółka wniosła zażalenie, ale główny inspektor jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych utrzymał w mocy postanowienie inspektoratu wojewódzkiego.
Wskazał na art. 44 ust. 1 ustawy o organizacji rynku wina. Określa on kto jest organem właściwym do zapewnienia procedury certyfikacji wina, o którym mowa w art. 61 unijnego rozporządzenia nr 607/2009 ustanawiającego niektóre szczegółowe przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2008 w odniesieniu do chronionych nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych, określeń tradycyjnych, etykietowania i prezentacji niektórych produktów sektora wina zwanego dalej "winem z określonego rocznika", oraz "win z określonej odmiany winorośli". Jest nim wojewódzki inspektor właściwy ze względu na miejsce wyrobu wina. Ponadto certyfikację wina przeprowadza się na wniosek producenta albo przedsiębiorcy niebędącego producentem, wyrabiającego wino z winogron pozyskanych z upraw winorośli położonych na terytorium Polski.
Był czas do 15 sierpnia
Zdaniem organu wniosek o przeprowadzenie certyfikacji wina powinien być złożony na dany rok gospodarczy w terminie do 15 sierpnia. Przy czym nie jest to termin prawa procesowego. Przypomniał, że o charakterze terminu decyduje przedmiot i treść przepisu oraz skutki, jakie łączą się z jego niezachowaniem. W spornej sytuacji producent składając wniosek realizuje przysługujące mu uprawnienie (żądanie przeprowadzenia certyfikacji wina na dany rok gospodarczy), które po przeprowadzeniu stosownej procedury skutkuje uzyskaniem decyzji w sprawie nadania numeru identyfikacyjnego każdej partii wina. Po przeprowadzeniu tej procedury, producent nabywa uprawnienie do umieszczania numeru identyfikacyjnego na etykiecie wina obok danych go identyfikujących. W związku z tym tylko w takim przypadku istnieje możliwość umieszczania rocznika i nazwy odmiany winorośli w prezentacji i etykietowaniu wina z winogron pozyskanych z upraw winorośli położonych na terytorium RP.
Inspektor nie zgodził się z firmą, że ze spornych przepisów nie wynikają żadne skutki w sferze uprawnień materialno-prawnych podmiotu. Niemniej nawet gdyby uznać, że termin do złożenia wniosku o przeprowadzenie certyfikacji wina jest terminem proceduralnym, to i tak zaistniała sytuacja nie dawała podstaw do jego przywrócenia zgodnie z przepisami kodeksu postępowania administracyjnego. To, że prezes zarządu spółki przebywał na zwolnieniu lekarskim, a wiceprezes na wyjeździe służbowym poza granicami kraju nie może skutkować przywróceniem terminu.
Spółka nie zgadzała się z taką wykładnią przepisów. W skardze do sądu administracyjnego upierała się, że sporny termin ma charakter procesowy i podlega przywróceniu. Ponadto zarzuciła naruszenie wspólnotowej zasady proporcjonalności poprzez dokonanie takiej wykładni, która prowadzi do zastosowania nadmiernych środków w stosunku do uchybienia w postaci sankcji umorzenia postępowania i brak możliwości uzyskania certyfikacji.
Jej zdaniem o charakterze terminu nie decyduje samo zastrzeżenie go datą kalendarzową. Uznała, że o charakterze terminu nie decyduje okoliczność, w jakim akcie prawnym został umiejscowiony. Nie ma znaczenia, czy jest to akt prawny obejmujący prawo postępowania czy prawo materialne. Nie decyduje o tym także długość terminu, decydujące znaczenie ma rodzaj uprawnienia, realizowanego w terminie wskazanym przez ustawodawcę.
Co na to sąd
Ta argumentacja nie przekonała jednak Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Przypomniał, że państwa członkowskie wprowadzają przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne zapewniające procedury certyfikacji, zatwierdzania i kontroli, tak by zagwarantować prawdziwość danych informacji. Korzystając z tych regulacji unijnych polski ustawodawca wprowadził takie zasady. Z przepisów wynika, że certyfikację wina przeprowadza się na wniosek producenta składany na dany rok gospodarczy w terminie do 15 sierpnia.
W ocenie WSA prawidłowo wskazano, że jest to termin prawa materialnego. Uchybienie mu powoduje zaś wygaśnięcie praw o charakterze materialnym wobec czego nie podlega przywróceniu. Jeśli chodzi o kwestie związane ze sprawami organizacyjnymi spółki, aczkolwiek prawidłowo ocenione przez organ, nie mogą mieć wpływu na rozstrzygnięcie.
WSA zauważył, że spornej sprawie nie doszło do takiego ograniczenia możliwości zapoznania się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, które miałoby wypływ na wynik sprawy.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 września 2015 r., VI SA/Wa 4209/14.