Jak zarejestrować sezonową działalność gospodarczą

Zgodnie z art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (dalej: u.s.d.) przez działalność gospodarczą należy rozumieć zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną ?w zorganizowany i ciągły sposób. Osoba fizyczna wykonująca we własnym imieniu taką działalność jest przedsiębiorcą i powinna uzyskać wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Przedsiębiorca może podjąć działalność już w dniu złożenia wniosku o wpis lub określić późniejszy termin jej rozpoczęcia.

Krok 1.

Ustal, ?czy to, co robisz, wymaga wpisu

W myśl art. 3 u.d.g. przepisów tej ustawy nie stosuje się do:

- ?działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, ?a także

- ?wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów, oraz

- ?wyrobu wina przez producentów będących rolnikami, którzy wyrabiają i rozlewają wyłącznie wino z winogron pochodzących z własnych upraw, jeżeli produkują mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego.

Wymieniona wyżej działalność nie wymaga wpisu do ewidencji. Jest on konieczny, gdy działalność wykonywana jest w sposób ciągły. Celem wprowadzenia przesłanki ciągłości do definicji działalności gospodarczej było wyłączenie z jej zakresu tylko czynności mających jednorazowy, sporadyczny charakter (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 kwietnia 2011 r., sygn. akt II OSK 333/11).

U.d.g. nie wymaga, by działalność gospodarcza musiała być prowadzona bez przerwy przez określony okres, np. przez cały rok. Do zachowania ciągłości wystarcza, aby z całokształtu okoliczności wynikał zamiar powtarzania przez daną osobę określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku. Podejmowana działalność powinna mieć charakter stały, planowy, ale obojętne jest, czy taki plan obejmuje dłuższy czy krótszy okres (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ?we Wrocławiu z 27 kwietnia 2005 r., sygn. akt I SA/Wr 3237/03).

Przykład

Osoba fizyczna chce w lipcu prowadzić stoisko ?z pamiątkami w nadmorskiej miejscowości. Będzie sprzedawać głównie własne wyroby. W jej ocenie taka krótkotrwała działalność nie wymaga wpisu do ewidencji. Nie ma jednak racji. W przypadku sezonowej działalności rozstrzyga nie to, czy taka działalność będzie prowadzona przez długi czy krótki okres, ale to, że dana osoba będzie wykonywać wówczas powtarzalne czynności w celu osiągnięcia dochodu, w związku z czym jej działalność będzie miała w tym czasie ciągły charakter. Osoba sprzedająca pamiątki będzie więc przedsiębiorcą ze wszystkimi związanymi z tym konsekwencjami, choćby nie uważała swoich czynności za działalność gospodarczą i nie zgłosiła jej do CEIDG.

Krok 2.

Zdecyduj ?o rodzaju działalności

We wniosku o wpis do CEIDG trzeba podać kody planowanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD). Przedsiębiorca będzie musiał uzyskać tylko jeden wpis do CEIDG, choćby miał zamiar wykonywać kilka różnych rodzajów działalności. W takim przypadku należy określić przeważający rodzaj działalności gospodarczej. Lista kodów PKD 2007 – wraz z objaśnieniami oraz wskazaniem ewentualnych obostrzeń dotyczących niektórych rodzajów działalności – jest dostępna na stronie internetowej CEIDG (http://prod.ceidg.gov.pl).

We wniosku o wpis trzeba także wskazać:

- ?adresy, pod którymi będzie wykonywana działalność gospodarcza, w tym adres głównego miejsca wykonywania tej działalności (brak wskazania głównego adresu prowadzenia działalności spowoduje przyjęcie, że jest nim adres zamieszkania, co oznacza jego ujawnienie na stronie internetowej: www.ceidg.gov.pl),

- ?datę rozpoczęcia działalności (nie może to być data wcześniejsza niż dzień złożenia wniosku o wpis), ?a także

- ?firmę, pod którą będzie prowadzona działalność ?i nazwę skróconą.

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego (dalej: k.c.) firmą osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia, a także innych określeń (art. 434 k.c.). Należy jednak pamiętać, że dodatki dołączane do imienia i nazwiska powinny służyć lepszej identyfikacji przedsiębiorcy posługującego się firmą. Takie dodatki nie mogą wprowadzać w błąd (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 11 stycznia 2007 r., sygn. akt II GSK 268/06).

We wniosku o wpis trzeba również wskazać nazwę skróconą, podawaną dla potrzeb ZUS. W przypadku braku nazwy skróconej podaje się imię i nazwisko.

Krok 3.

Wybierz formę opodatkowania

Wniosek o wpis do CEIDG zawiera oświadczenie ?o wyborze przez przedsiębiorcę formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podstawową formą opodatkowania dochodu z działalności gospodarczej jest opodatkowanie na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej. Można także wybrać opodatkowanie według jednolitej 19-proc. stawki podatku bądź jedną ze zryczałtowanych form opodatkowania: ryczałt od przychodów ewidencjonowanych albo kartę podatkową.

Zasady opodatkowania przy zastosowaniu skali podatkowej lub jednolitą stawką w wysokości 19 proc. określa ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2012 r. ?poz. 361 ze zm.). Natomiast zasady opodatkowania ?w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych albo karty podatkowej reguluje ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (DzU nr 144, poz. 930 ze zm.).

Szczegółowe wyjaśnienia tych kwestii są zawarte m.in. w broszurze informacyjnej Ministerstwa Finansów dotyczącej form opodatkowania działalności gospodarczej (http://www.archbip.mf.gov.pl/_files_/podatki/broszury_informacyjne).

Jeżeli dokumentacja rachunkowa nie będzie prowadzona przez przedsiębiorcę we własnym zakresie, we wniosku o wpis do CEIDG należy podać nazwę i NIP podmiotu, który będzie prowadził tę dokumentację, ?a także wskazać miejsce jej przechowywania.

Krok 4.

Złóż wniosek o wpis do CEIDG

Wniosek o wpis do CEIDG składa się na formularzu CEIDG-1. Jest on dostępny, wraz z instrukcją jego wypełniania, na stronie internetowej CEIDG. Aby złożyć taki wniosek, można założyć konto i zalogować się do platformy CEIDG, wypełnić wniosek w formie elektronicznej oraz przesłać go za pomocą platformy. Rejestracja online wymaga jednak posiadania podpisu elektronicznego albo zaufanego profilu ePUAP.

Druga możliwość polega na wypełnieniu wniosku online i podpisaniu go w urzędzie gminy. W takim przypadku nie trzeba zakładać konta na platformie, ale konieczne będzie udanie się do urzędu, gdzie trzeba będzie podać numer wniosku. Można także pobrać wniosek w formie papierowej w urzędzie gminy oraz wypełnić go i złożyć w tym samym urzędzie. Urząd ustali tożsamość przedsiębiorcy na podstawie jego dowodu osobistego oraz potwierdzi za pokwitowaniem przyjęcie wniosku. Ostatnią, czwartą opcją jest przesłanie wypełnionego wniosku listem poleconym do urzędu gminy. W takim przypadku konieczne jest jednak notarialne poświadczenie podpisu złożonego na wniosku. Dane teleadresowe urzędów gminy są dostępne na stronie internetowej: www.bip.gov.pl.

Wnioski o wpis do CEIDG są wolne od opłat. Wpisu dokonuje się nie później niż następnego dnia roboczego po dniu wpływu poprawnego wniosku do CEIDG. Zaświadczeniem o wpisie jest wydruk ze strony internetowej CEIDG.

Wniosek CEIDG-1 dla osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą jest jednocześnie:

- ?wnioskiem o uzyskanie, zmianę albo skreślenie wpisu w rejestrze REGON,

- ?zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym do naczelnika urzędu skarbowego (NIP),

- ?oświadczeniem o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych,

- ?zgłoszeniem albo zmianą zgłoszenia płatnika składek do ZUS,

- ?oświadczeniem o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników.

Należy pamiętać, że złożenie wniosku do CEIDG-1 obejmuje tylko zgłoszenie przedsiębiorcy do ZUS jako płatnika składek. Niezależnie do tego wniosku, w terminie siedmiu dni od rozpoczęcia działalności, przedsiębiorca powinien zgłosić się do ZUS jako ubezpieczony. Jeżeli prowadzenie działalności będzie dla niego jedynym tytułem do ubezpieczeń, powinien złożyć formularz ZUS ZUA. Szczegółowe informacje w tym zakresie są dostępne na stronie internetowej: http://www.zus.pl.

Jeżeli przedsiębiorca staje się płatnikiem podatku VAT, to najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia  sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych tym podatkiem powinien złożyć w urzędzie skarbowym druk zgłoszeniowy VAT-R. Opłata za rejestrację wynosi 170 zł. Urząd potwierdza zgłoszenie, wydając w tej sprawie  decyzję administracyjną (VAT-5). Osoby posiadające podpis elektroniczny mogą złożyć VAT-R za pośrednictwem CEIDG. Na podstawie art. 113 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. nr 177, poz. 1054 ze zm.) zwalnia się od VAT sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego działalność w trakcie roku podatkowego, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności w roku podatkowym, kwoty 150 000 zł. Przedsiębiorca nie może jednak wówczas odliczać VAT zapłaconego w cenie towarów lub usług nabywanych na potrzeby własnej działalności. Można zatem podjąć decyzję o rezygnacji z takiego zwolnienia.

U.s.d. przewiduje, że przedsiębiorca ma obowiązek używania firmowego konta, jeżeli:

- ?stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

- ?jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.

Przedsiębiorca, który nie podlega temu ograniczeniu, może używać prywatnego konta.

Krok 5.

Pamiętaj ?o zawieszeniu lub wykreśleniu

Przedsiębiorca, który chce prowadzić działalność tylko przez część roku, może skorzystać z możliwości jej zawieszenia. W art. 14a u.s.d. przewidziano, że przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od ?30 dni do 24 miesięcy. Jeżeli okres zawieszenia obejmuje wyłącznie pełny luty danego roku kalendarzowego, za minimalny okres zawieszenia przyjmuje się liczbę dni lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym. Okres zawieszenia działalności może być oznaczony ?w dniach, miesiącach albo miesiącach i dniach. Zawieszenie oraz wznowienie działalności następuje na wniosek przedsiębiorcy składany na formularzu CEIDG-1.

Przedsiębiorca może także podjąć decyzję o całkowitej rezygnacji z działalności gospodarczej. W takim przypadku również powinien złożyć odpowiednio uzupełniony wniosek na formularzu CEIDG-1. W razie zaprzestania działalności trzeba wskazać datę przypadającą na ostatni dzień jej wykonywania. Data zaprzestania działalności nie może być późniejsza niż data złożenia wniosku.

Przykład:

Przedsiębiorca zamierza prowadzić działalność tylko ?w okresie letnim oraz zawiesić ją od września na dziesięć miesięcy. Musi pamiętać, że zarówno data rozpoczęcia zawieszenia, jak i wznowienia działalności nie może być wcześniejsza niż dzień złożenia wniosku w tym zakresie. ?Jeżeli przedsiębiorca nie wznowi działalności przed ?upływem 24 miesięcy, wpis w CEIDG zostanie wykreślony ?z urzędu.

podstawa prawna: art. 2–4, art. 14a, art. 22, art. 23–39 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.)

podstawa prawna: art. 433–434 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2014 r. poz. 121)