Prokura jest specjalnym rodzajem pełnomocnictwa. Tego rodzaju pełnomocnictwa może udzielić jedynie przedsiębiorca, który podlega obowiązkowemu wpisowi do rejestru przedsiębiorców. Nie dotyczy więc osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, tylko na przykład:
Prokura nie może dotyczyć tylko jednej czynności lub tylko ograniczonego zasięgu czynności. Obejmuje zawsze umocowanie ?do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, czyli może dotyczyć zarówno zróżnicowanych umów, jak ?i występowania w imieniu przedsiębiorcy przed sądem. Z różnych względów może być więc pożyteczna przy prowadzeniu działalności gospodarczej.
Pamiętać trzeba, że prokura nie obejmuje kwestii związanych ze:
Do tych czynności wymagane jest zawsze osobne pełnomocnictwo. Uznaje się bowiem, że są one szczególnie istotne przy różnych typach prowadzenia działalności gospodarczej i z uwagi na to muszą być szczególnie zabezpieczone.
Prokura zawsze musi być udzielona na piśmie. Możliwa jest bardziej rozwinięta forma jej udzielenia (w formie aktu notarialnego), ale nie jest to konieczne.
Jest możliwość udzielenia prokury kilku osobom łącznie lub oddzielnie
Prokurentem może być osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych. Oznacza to, że musi to być osoba, która ukończyła 18 rok życia i która nie została ubezwłasnowolniona. Prokurentem nie może być osoba prawna (np. inna spółka ?z ograniczoną odpowiedzialnością).
Prokura musi zostać zgłoszona do Krajowego Rejestru Sądowego (obowiązek zgłoszenia prokury obciąża przedsiębiorcę, który jest mocodawcą). Taki sam obowiązek występuje przy wygaśnięciu prokury. Prokura ustaje w wypadku:
Generalnie prokura udzielana jest jednej osobie fizycznej. Jest również jednak możliwość udzielenia prokury kilku osobom łącznie lub oddzielnie. Może to oznaczać, że do zawarcia umowy w imieniu przedsiębiorcy potrzebny będzie podpis np. trzech prokurentów (jeżeli prokura łączna została ustanowiona na rzecz trzech osób) lub też każdy z trzech prokurentów będzie mógł podpisać umowę w imieniu przedsiębiorcy. Można też wyróżnić prokurę oddziałową, która, zgodnie ?z nazwą, ograniczona jest do oddziału przedsiębiorcy (rzecz jasna, jeśli taki istnieje).
Udzielenie prokury i wyznaczenie prokurenta oznacza, że został dla danego przedsiębiorcy powołany profesjonalny pełnomocnik, który, przynajmniej w jakimś zakresie, ma prawo wiążącego wypowiadania się w imieniu przedsiębiorcy.
Dr Maciej J. Nowak, radca prawny
