Aby przyciągnąć nowych przedsiębiorców, ale także aby zachęcić do inwestowania istniejące firmy, władze lokalne wprowadzają zwolnienia z podatku od nieruchomości związane z nowymi inwestycjami.
Drugim, obok pomocy regionalnej, popularnym modelem zwolnień z podatku od nieruchomości, są ulgi udzielane na zasadach tzw. pomocy de minimis, które także wprowadzane są w drodze uchwał rady gminy.
Pomoc de minimis zgodnie z zasadą „de minimis non curat lex” (łac. prawo nie troszczy się o drobiazgi) oznacza pomoc o niewielkiej wartości, która nie podlega procedurze notyfikacyjnej, ponieważ nie powoduje powstania zakłóceń we wspólnym rynku. Jak się wydaje, to właśnie uproszczone procedury (brak notyfikacji) oraz relatywnie niska wartość zwolnień przyznawanych w jej ramach powodują, że władze gmin chętnie wprowadzają zwolnienia z podatku od nieruchomości na zasadach pomocy de minimis.
Zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego przeznaczenie pomocy de minimis nie jest z góry określone, co oznacza, że zarówno ewentualny katalog wydatków kwalifikujących się do objęcia pomocą (jeżeli zostanie wprowadzony przez władze danej gminy), jak i charakter przedsięwzięć, na które jest udzielana, nie został zasadniczo ograniczony.
W konsekwencji rady gminy, korzystając z prawa do udzielania przedmiotowych zwolnień z podatku od nieruchomości, mogą niemal dowolnie określać ich zakres i warunki. Analiza treści obowiązujących uchwał wprowadzających zwolnienia od podatku od nieruchomości w ramach pomocy de minimis prowadzi jednak do wniosku, że narzędzie to jest wykorzystywane głównie jako zachęta dla realizacji nowych inwestycji lub zwiększania zatrudnienia.
Ograniczenia i warunki
Podobnie jak w przypadku zwolnień w ramach pomocy regionalnej, także uchwały wprowadzające zwolnienia na zasadach pomocy de minimis zawierają w wielu przypadkach różnego rodzaju ograniczenia i dodatkowe warunki, jakie należy spełnić w celu nabycia prawa do skorzystania z nich.
Są one w niektórych przypadkach bardzo restrykcyjne i stanowią np., że podatnik traci prawo do zwolnienia podatkowego w przypadku przedstawienia władzom gminy nieprawidłowych informacji (bez ograniczeń co do zakresu i charakteru tych informacji).
Warto zatem zapoznać się dokładnie z ograniczeniami i innymi warunkami danej uchwały w przypadku podjęcia decyzji o skorzystaniu z wynikających z niej przywilejów. Poniżej przedstawiamy jedynie „ramowe” warunki, które w obecnym stanie prawnym dotyczą pomocy de minimis uzyskiwanej z dowolnego źródła.
Trzeba uważać na limity
Istotnym ograniczeniem i za- sadniczą cechą pomocy de minimis jest jej limit, ustalony na poziomie 200 tysięcy euro, a w przypadku przedsiębiorców działających w sektorze transportu drogowego 100 tysięcy euro uzyskanej pomocy w okresie trzech lat podatkowych. Korzystający ze zwolnienia podmiot może uzyskać pomoc de minimis pod warunkiem, że łącznie z inną pomocą, otrzymaną w bieżącym roku podatkowym oraz w dwóch latach poprzedzających nie przekroczy tych limitów.
Podmioty ubiegające się o pomoc de minimis są zobowiązane do przedstawienia podmiotowi udzielającemu pomocy informacji potwierdzających nieprzekroczenie wskazanych powyżej limitów w formie zaświadczeń lub oświadczeń o wielkości i przeznaczeniu pomocy.
W tym kontekście należy pamiętać, że limity te stanowią maksymalny pułap pomocy przyznanej nie tylko na realizację danego projektu inwestycyjnego, ale również w odniesieniu do danego beneficjenta pomocy ogółem. Oznacza to, że korzystając z pomocy de minimis z różnych źródeł, podatnicy powinni na bieżąco monitorować jej łączną wartość i pamiętać o obowiązkach raportowania.
Leszek Patrzek starszy menedżer zajmujący się podatkowymi formami pomocy publicznej w firmie Deloitte
Komentuje Leszek Patrzek starszy menedżer zajmujący się podatkowymi formami pomocy publicznej w firmie Deloitte
Zakres ustawowych zwolnień z podatku od nieruchomości jest z perspektywy przedsiębiorców bardzo ograniczony.
Poza tzw. wakacjami podatkowymi dla nowo wybudowanych budynków i budowli ustawodawca nie przewidział żadnych zwolnień czy ulg dla podmiotów inwestujących w majątek opodatkowany tym podatkiem. Aby przyciągnąć nowych inwestorów, ale także aby zachęcić do inwestowania istniejących przedsiębiorców, wiele gmin wprowadza zwolnienia z podatku od nieruchomości związane z nowymi inwestycjami.
Decydując się na skorzystanie z pomocy publicznej w formie zwolnień z podatku od nieruchomości, warto mieć na uwadze związane z tym obowiązki oraz ograniczenia. Jak pokazują doświadczenia praktyczne licznych polskich podatników, mimo tych ograniczeń, zwolnienia z podatku od nieruchomości w ramach pomocy regionalnej oraz pomocy de minimis mogą być bardzo atrakcyjnym źródłem dofinansowania inwestycji.
Warto także pamiętać o tym, że w wielu gminach obowiązuje jednocześnie kilka alternatywnych możliwości uzyskania zwolnienia z podatku od nieruchomości, przeznaczonych na różne cele oraz obwarowanych różnymi ograniczeniami i warunkami. Przed podjęciem decyzji o skorzystaniu z nich z pewnością warto przeanalizować treść wszystkich stosownych uchwał i wybrać najbardziej adekwatną do planów (w szczególności inwestycyjnych) danego podatnika.
Należy mieć także na uwadze orzecznictwo sądowe dotyczące uchwał wprowadzających zwolnienia, które pokazuje, że w wielu przypadkach błędne zapisy aktów prawnych mogą skutkować ich nieważnością, a to w konsekwencji może dla przedsiębiorcy oznaczać nawet konieczność zwrotu otrzymanego zwolnienia. Dotyczy to również przedsiębiorców korzystających aktualnie ze zwolnień, którzy powinni upewnić się, czy pomoc, z której korzystają, nie wynika z aktu prawnego obarczonego istotnymi wadami. Okres przedawnienia pomocy publicznej wynosi zasadniczo dziesięć lat, a zatem dłużej niż okres przedawnienia zobowiązań podatkowych.
—Łukasz Kuryło-Gołoś dyrektor w zespole ds. podatku od nieruchomości Deloitte
—Leszek Patrzek starszy menedżer, biuro we Wrocławiu, Deloitte
—Ewelina Karasiuk konsultantka, biuro we Wrocławiu, Deloitte
