Zgłoszenie jest prostszą formą załatwiania formalności od pozwolenia na budowę. Nie przeprowadza się bowiem postępowania administracyjnego, a to oznacza, że nie ma stron oraz niebezpieczeństwa, że niezadowolony odwoła się do sądu i na długie lata zablokuje realizację prostej inwestycji. Nie trzeba też odbierać żadnych decyzji administracyjnych i czekać, aż staną się one ostateczne.

Prawo budowlane zawiera długą listę robót budowlanych, których realizacja wymaga jedynie zgłoszenia staroście. Ich wykaz jest w art. 29 i 30 prawa budowlanego –patrz ramka.

Z wnioskiem i dokumentami

Przedsiębiorca składa więc wniosek do starostwa, zgłaszając zamiar rozpoczęcia budowy lub wymienionych w zgłoszeniu robót budowlanych. Robi to na urzędowym formularzu. Do wniosku, podobnie jak przy pozwoleniu na budowę, musi dołączyć jednak kilka dokumentów. Są to:

- oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (składa się je na formularzu). Wzór oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane zawiera rozporządzenie ministra infrastruktury z 23 czerwca 2003 r. (DzU z 2003 r. nr 120, poz. 1127 z późn. zm.);

- w zależności od potrzeb odpowiednie szkice lub rysunki, a także pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami, np. uzgodnienie z konserwatorem, zarządcą drogi;

- upoważnienie udzielone osobie działającej w imieniu inwestora, czasami także decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, zgody na realizację przedsięwzięcia.

We wniosku trzeba określić rodzaj, zakres i sposób wykonania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Jeśli starostwo stwierdzi, że konieczne jest uzupełnienie zgłoszenia, wyda stosowne postanowienie określające termin, w jakim trzeba donieść brakujące dokumenty.

Sprzeciw starosty

Po złożeniu wniosku trzeba odczekać 30 dni. Jeżeli w tym czasie starostwo milczy i niczego nie żąda od inwestora, może on przystąpić do realizacji inwestycji. Jest to tzw. milcząca zgoda.

Może jednak być tak, że starosta uzna, że roboty wymagają jednak pozwolenia na budowę. Wówczas ma prawo wnieść sprzeciw i nałożyć obowiązek uzyskania wspomnianego pozwolenia.

Przepisy dają starostwu prawo wniesienia sprzeciwu, gdy:

- zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę,

- budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia planu miejscowego lub inne przepisy,

- zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego w miejscu, w którym taki obiekt istnieje (na przykład gdy ktoś, chcąc uniknąć konieczności uzyskania pozwolenia na budowę, chce kolejny raz zgłosić budowę obiektu tymczasowego, który w ciągu 120 dni od zgłoszenia powinien być rozebrany lub przeniesiony w inne miejsce),

• realizacja obiektu lub robót może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa, pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków, pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych, wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.

Zgłoszenia wymagają:

-parterowe budynki gospodarcze (na potrzeby rolnictwa) o powierzchni zabudowy do 35 mkw. przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m,

-wolno stojące parterowe budynki gospodarcze, wiaty, altany o powierzchni zabudowy do 25 mkw., przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 mkw. powierzchni działki,

- miejsca postojowe dla samochodów osobowych do 10 stanowisk,

- zatoki parkingowe na drogach wojewódzkich, powiatowych i gminnych,

- tymczasowe obiekty budowlane niepołączone trwale z gruntem i przewidziane do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu; zwolnienie to nie dotyczy obiektów, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko,

- instalacje zbiornikowe na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m sześc. przeznaczone do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych,

- ogrodzenia od strony dróg, ulic, placów, torów kolejowych i innych miejsc publicznych oraz ogrodzenia o wysokości powyżej 2,20 m,

-obiekty przeznaczone do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych, położone na terenie budowy, oraz- ustawienie barakowozów używanych przy wykonaniu robót budowlanych, badaniach geologicznych i pomiarach geodezyjnych,

- docieplenia budynków o wysokości do 12 m,

- utwardzanie powierzchni gruntu na działkach budowlanych,

- instalowanie tablic i urządzeń z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowy,

- przebudowy sieci elektroenergetycznej, wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej, cieplnej i telekomunikacyjnej,-roboty remontowe z wyjątkiem tych w obiektach wpisanych do rejestru zabytków, wymagają one pozwolenia na budowę.