Poprzedni przegląd przepisów podatkowych
oraz o rachunkowości zakończył się na 10 grudnia 2011 roku i Dzienniku Ustaw nr 265 z 8 grudnia. Dzisiejszy katalog legislacyjnych nowości zamyka się w przedziale 11 grudnia 2011 r. – 20 stycznia 2012 r.
Wszystkie akty prawne do końca 2011 r. są oznaczone tak jak do tej pory: tytuł aktu prawnego, numer Dziennika Ustaw, w którym został opublikowany, oraz data i pozycja.
Od 1 stycznia 2012 r. Dziennik Ustaw nie ma numeru. Na okładce figuruje jedynie data i pozycja. Jest jeszcze oznaczenie: tom 1, które oznacza cały rok 2012 r. Tom 2 będzie zatem w przyszłym roku. Tutaj, rzecz jasna, tomu I podawać nie będziemy, ograniczając się do: daty i pozycji.
Tyle niezbędnego wstępu, a teraz do rzeczy.
AKCYZA
- w tzw. ustawie redukcyjnej jest sporo zmian wprowadzonych do ustawy o akcyzie, z których część weszła w życie 28 października, a jeszcze więcej 1 i 2 stycznia 2012 r.; głównie chodzi o akcyzę na wyroby węglowe (DzU nr 232, poz. 1378)
- od 2 stycznia obowiązuje nowe rozporządzenie ministra finansów w całości poświęcone wzorom deklaracji podatkowych dla podatku akcyzowego: akcyzy od wyrobów węglowych; od nabycia wewnątrzwspólnotowego energii elektrycznej; przedpłaty akcyzy; informacji o wyrobach akcyzowych w składzie podatkowym – w sumie 21 załączników. Do wyczerpania nakładów, ale nie dłużej niż do 31 grudnia 2012 r., minister dopuścił stosowanie niektórych dotychczasowych wzorów (DzU nr 280, poz. 1647)
- rozporządzenie wprowadzające nowy wzór deklaracji uproszczonej nabycia wewnątrzwspólnotowego (AKC-U) obowiązuje od 2 stycznia. Jeśli jednak obowiązek podatkowy powstał przed tą datą, to stosuje się wzór deklaracji uproszczonej, opublikowanej w DzU z 2010 r. nr 158, poz. 1066 (DzU nr 286, poz. 1677)
- od 1 stycznia obowiązuje nowy wzór wniosku o zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (DzU nr 235, poz. 1393)
- wśród ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej jest także ustawa o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej – przepisy: art. 4 ust. 2; art. 6 ust. 1; art. 7 ust. 1 – oraz ustawa o podatku akcyzowym – przepisy: art. 89 ust. 12 pkt 5– 6 i 8; art. 99 ust. 2 i 3 – które od 1 stycznia mają nową treść (DzU nr 291, poz. 1707)
- sporo zmian w obowiązującym od 2 stycznia rozporządzeniu w sprawie dokumentu dostawy, ewidencji wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, warunków i sposobu ich zwrotu oraz środków skażających alkohol etylowy; jest nowy wzór „Dokumentu dostawy wyrobów węglowych" (DzU nr 292, poz. 1717)
CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNE
-w rozporządzeniu o podatku od czynności cywilnoprawnych od 1 stycznia § 5 ust. 1 pkt 6 brzmi tak: „identyfikator NIP lub identyfikator podatkowy numer PESEL (jeśli podatnik go posiada)". Od tej samej daty nową treść mają załączniki: PCC-3 i PCC-3/A oraz PCC-2. Dotychczasowe ich wzory mogą być stosowane nie dłużej niż do 31 grudnia 2012 r. (DzU nr 292, poz. 1719)
EWIDENCJA PODATNIKÓW
- we wskazanej wyżej ustawie art. 2 wzbogacił się 1 stycznia o ust. 4, wedle którego obowiązkowi ewidencyjnemu, o którym mowa w ust. 1 tego artykułu, nie podlegają podatnicy, którzy uzyskali numer identyfikacyjny na podstawie art. 132 ust. 5 oraz art. 134a ust. 4 ustawy o VAT (DzU nr 134, poz. 780)
- także od 1 stycznia obowiązują nowe wzory formularzy zgłoszenia identyfikacyjnego/zgłoszenia aktualizacyjnego: osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, będącej podatnikiem lub płatnikiem (NIP-2); osoby fizycznej będącej podatnikiem lub płatnikiem (NIP-7); osoby fizycznej będącej podatnikiem (ZAP-3).
A ponadto wzory załączników do zgłoszenia: NIP-7 i NIP-2, czyli informacje o rachunkach (NIP-B) i miejscach prowadzenia działalności (NIP-C) oraz do zgłoszenia NIP-2, czyli informacje o wyodrębnionych jednostkach wewnętrznych podmiotu podlegających obowiązkowi ewidencyjnemu (NIP-2/A) i o wspólnikach lub o spółkach tworzących podatkową grupę kapitałową (NIP-D) (DzU nr 298, poz. 1765)
FUNDUSZ STREFOWY
- zmienione 12 grudnia, a obowiązujące od 15 stycznia, rozporządzenie Rady Ministrów (wydane na podstawie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych) w sprawie przekazywania i rozliczania wpływów z podatku dochodowego na rachunek Funduszu Strefowego ze wzorem: „Informacja o rozliczeniu podatku dochodowego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnych stref ekonomicznych" i rozlicznymi do niej formularzami.
Wszystko to dotyczy podatników podatku dochodowego będących beneficjentami pomocy w rozumieniu przepisów o pomocy publicznej oraz będących wspólnikami spółek osobowych, w tym spółek cywilnych, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej (DzU nr 296, poz. 1753)
KARTA PODATKOWA
- od 1 stycznia trzeba posługiwać się nowym wzorem wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej: PIT-16 (DzU nr 293, poz. 1732)
KONTROLA SKARBOWA
- w związku z ustawą o wymianie informacji z organami ścigania państw członkowskich Unii Europejskiej w ustawie o kontroli skarbowej w art. 36e w ust. 2 doprecyzowany został pkt 4, zezwalający na udostępnienie informacji „innym organom lub instytucjom, w tym organom lub instytucjom państw obcych w przypadkach i na zasadach określonych w odrębnych ustawach". Pojęcie „państwo obce" oznacza takie, które nie jest w Unii Europejskiej. Zasygnalizowany przepis wszedł w życie 1 stycznia (DzU nr 230, poz. 1371)
LOKALNE PODATKI
- w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych w art. 6 w ust. 9 od 1 stycznia nową treść mają punkty 1 i 3 dotyczące podatku od nieruchomości (DzU nr 232, poz. 1378)
- od tej samej daty obwiązuje wzór deklaracji na podatek od środków transportowych (DT-1) oraz wzór załącznika do deklaracji DT-1 (DT-1/A) (DzU nr 293, poz. 1731)
UMOWY MIĘDZYNARODOWE
- Dziennik Ustaw nr 283 nosi datę 28 grudnia 2011 roku i dopiero wtedy obywatele mogli dowiedzieć się o umowach podatkowych, które zostały podpisane znacznie wcześniej, ale weszły w życie 1 stycznia 2012 r. Są to:
a) protokół między rządami RP a Malty o zmianie zawartej między obu rządami umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w La Valetta 7 stycznia 1994 r. (DzU nr 283, poz. 1661)
b) dwie umowy (i dwa towarzyszące im oświadczenia rządowe), wszystkie podpisane w Londynie 7 marca 2011 r., między RP a Wyspą Mann (DzU nr 283, poz. 1663–1664, 1667-1668):
– w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w odniesieniu do przedsiębiorstw eksploatujących statki morskie lub statki powietrzne w transporcie międzynarodowym,
– w sprawie unikania podwójnego opodatkowania niektórych kategorii dochodów osób fizycznych- jest też trzecia umowa z Wyspą Man o wymianie informacji w sprawach podatkowych oraz protokół do tej umowy, które weszły w życie 27 listopada 2011 r. (DzU nr 283, poz. 1665–1666)
OPŁATA SKARB0WA
- w załączniku do ustawy o opłacie skarbowej w części I w ust. 36 przybył pkt 9a. Wynika z niego, że dokonanie wpisu do rejestru działalności regulowanej „podmiotu wykonującego działalność na podstawie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach" od 1 stycznia 2012 r. kosztuje 50 zł (DzU nr 152, poz. 897)
- za sprawą nowej ustawy – Prawo geologiczne i górnicze wskazany wyżej załącznik ustawy o opłacie skarbowej poszerzył się 1 stycznia o trzy pozycje (DzU nr 163 poz. 981)
- ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej sprawiła, że w art. 2 ust. 1 w pkt 11 ustawy o opłacie skarbowej litera „c" ma nową treść (DzU nr 149, poz. 887)
- w załączniku do ustawy o opłacie skarbowej w części II w kolumnie 2 ust. 9 od 1 stycznia ma taką treść: „świadectwo dla środków transportu przeznaczonych do przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych" (DzU nr 227, poz. 1367)
- dzięki ustawie o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych w części pierwszej załącznika do ustawy o opłacie skarbowej od 1 stycznia nie ma ust. 32 i 33 (DzU nr 75, poz. 398)
—dokończenie >R12
—dokończenie >R11
ORDYNACJA PODATKOWA
- od 27 grudnia obowiązuje wzór zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej (DzU nr 267, poz. 1580)
- od 1 stycznia nową treść ma art. 14a ordynacji poświęcony interpretacji ogólnej, która teraz ma być wydawana przez ministra finansów na wniosek każdego zainteresowanego (DzU nr 232, poz. 1378)
- a skoro o interpretacji ogólnej mowa, to jest wzór wniosku o jej wydanie (DzU nr 296, poz. 1756)
- oraz rozporządzenie w sprawie upoważnienia do wydawania postanowień o pozostawieniu bez rozpatrzenia wniosków o wydanie interpretacji ogólnych oraz wykonywania niektórych czynności związanych ze złożonymi wnioskami. Organami pierwszej instancji upoważnionymi do wydawania postanowień o pozostawieniu bez rozpatrzenia wniosków o wydanie interpretacji ogólnych – bez względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę wnioskodawcy – są dyrektorzy Izby Skarbowej: w Bydgoszczy (PIT), Katowicach (CIT i akcyza), Poznaniu (VAT), Warszawie (podatki: od czynności cywilnoprawnych, od spadków i darowizn; przepisów ordynacji podatkowej), Łodzi (pozostałe) (DzU nr 296, poz. 1757)
- dzięki ustawie o obrocie instrumentami finansowymi 1 stycznia w art. 182 ordynacji przybył § 3a (DzU nr 234, poz. 1391)
- dwa wzory, które zaczęły obowiązywać 1 stycznia, dotyczą: udzielenia pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej, a drugie odwołania tegoż pełnomocnictwa (DzU nr 286, poz. 1681)
- na podstawie art. 39 § 5 ordynacji podatkowej minister finansów określił, obowiązujący od 1 stycznia, wzór formularza oświadczenia o nieruchomościach oraz prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem hipoteki przymusowej, i rzeczy ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem zastawu skarbowego (DzU nr 274, poz. 1618)
-wzór imiennego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli podatkowej wszedł w życie 5 stycznia (DzU nr 274, poz. 1619)
- od 1 stycznia art. 182 § 1 i art. 275 § 3 ordynacji podatkowej nową treść zawdzięczają ustawie o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (DzU nr 75, poz. 398)
- istota rozporządzenia w sprawie informacji podatkowych, obowiązującego od 1 stycznia, sprowadza się do nowych wzorów załączników 1-3: ORD-TK, ORD-U, ORD-W1 (DzU nr 292, poz. 1718)
- w rozporządzeniu o rejestrze zastawów skarbowych oraz Centralnym Rejestrze Zastawów Skarbowych od 1 stycznia § 11 ust. 1 pkt 3 ma taką treść: „dane dotyczące zobowiązanego: imię i nazwisko lub nazwę, miejsca zamieszkania lub adres siedziby oraz identyfikator podatkowy NIP albo identyfikator podatkowy PESEL", są też nowe wzory: „Rejestr Zastawów Skarbowych"; „Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych" (DzU nr 293, poz. 1730)
- w § 1 rozporządzenia dotyczącego rodzajów deklaracji, które mogą być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej, od 1 stycznia obowiązuje nowa treść pkt 49 (PIT-6/PIT-6L), a od 2 stycznia pkt 92 (AKC-4/I) oraz dodany pkt 18 (AKC-WW). Deklarację AKC-4/I stosuje się, począwszy od rozliczenia za styczeń 2012 r. (DzU nr 293, poz. 1733)
- na podstawie ordynacji minister finansów określił, obowiązujące od 19 stycznia, dwa wzory zaświadczeń: o miejscu zamieszkania lub siedzibie dla celów podatkowych (certyfikat rezydencji) – CFR; o miejscu zamieszkania dla celów podatkowych w RP osoby fizycznej osiągającej przychody (dochody) z oszczędności (faktycznego odbiorcy) – CFR-2 (DzU
z 4 stycznia, poz. 10)
- od 5 stycznia obowiązuje nowy wzór wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz sposobu uiszczania opłaty od tego wniosku (DzU z 5 stycznia, poz. 15)
- także od 5 stycznia, czyli dnia ogłoszenia, weszło w życie zmienione rozporządzenie tego samego ministra dotyczące sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone: nowe są załączniki nr 1, 4 i 6, a załącznik nr 3 wzbogacił się o punkty 8-12 (DzU z 5 stycznia, poz. 18)
PIT/CIT
- na podstawie art. 7 ust. 4 ustawy o PIT oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne minister finansów ustalił wzór informacji o: 1) wysokości wycofanego wkładu budowlanego lub mieszkaniowego wniesionego do spółdzielni mieszkaniowej, 2) wysokości wycofanych lub przeniesionych na rzecz osób trzecich oszczędności z kasy mieszkaniowej; rozporządzenie obowiązuje od 14 grudnia (DzU nr 257, poz. 1539)
- za sprawą znowelizowanej ustawy o obrocie instrumentami finansowymi od 1 stycznia zaszły zmiany w następujących przepisach ustawy o PIT: art. 5a pkt 27; art. 30a ust. 2a; art. 39 ust. 4a, art. 41 ust. 4, ust. 4d oraz ust. 10; art. 42 ust. 1. 1a i ust. 8; art. 45 ust. 3 i ust. 3c. To samo dotyczy ustawy o CIT: art. 4a pkt 15; art. 26 ust. 1, 2a, 2b, 3 i 6; art. 26a ust. 2 (DzU nr 234, poz. 1391)
- także od 1 stycznia obowiązuje wzór deklaracji o osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, objętych zryczałtowanym podatkiem dochodowym: PIT-23 (DzU nr 251, poz. 1504)-wzory oświadczeń, deklaracji i informacji: PIT-2, PIT-2A, PIT-3, PIT-12, PIT-4R, PIT-6/PIT-6L, PIT-8AR, PIT-8C, PIT-11, PIT-R, IFT-1/IFT-1R, które stosuje się do przychodów, dochodów (strat) uzyskanych (poniesionych) od 1 stycznia 2011 r. (DzU nr 252, poz. 1514)
- obowiązujący od 8 grudnia wzór rocznego obliczenia podatku przez organ rentowy/informacji o dochodach uzyskanych od organu rentowego za rok podatkowy: PIT-40A/11A (DzU nr 252, poz. 1515)
- od 1 stycznia trzeba posługiwać się wzorem oświadczenia na lata 2007–2027 o wysokości wydatków związanych z inwestycją służącą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych (DzU nr 252, poz. 1516)
- kolejne wzory, ciągle tego samego autora, tj. ministra finansów, w liczbie sztuk dwunastu, weszły w życie 1 stycznia i dotyczą, najkrócej mówiąc, wzorów rocznego obliczenia podatku oraz zeznań podatkowych w PIT (DzU nr 252, poz. 1518)
- jak każdego roku, tak i w tym, obowiązują od 1 stycznia nowe normy szacunkowe dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej (DzU nr 251, poz. 1517)
- kolejna porcja ośmiu wzorów PIT, które stosuje się od przychodów osiągniętych od 1 stycznia 2011 r. i dokonanych od tego dnia odliczeń. Nie będzie żadnych konsekwencji, jeśli ktoś przed 1 stycznia 2012 r. złożył na dotychczasowych drukach deklaracje i informacje o osiągniętych przychodach, dokonanych odliczeniach i pobranym ryczałcie (DzU nr 259, poz. 1552)
- z powodu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, obowiązującej od 1 stycznia, w ustawie PIT w art. 1 ust. 1 nową treść ma pkt 24 (DzU nr 149, poz. 209)
- ustawa z 25 marca o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych wprowadziła zmiany do ustawy o PIT, z których część obowiązuje od 1 stycznia (DzU nr 75, poz. 398)
RACHUNKOWOŚĆ
- dzięki tzw. ustawie redukcyjnej nową treść ma art. 76g ust. 2 ustawy o rachunkowości, co oznacza, że od 1 stycznia na stronie internetowej Ministerstwa Finansów można zapoznać się z wykazem księgowych i numerami ich certyfikatu (DzU nr 232, poz. 1378)
SPADKI/DAROWIZNY
- w związku z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w art. 4 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn od 1 stycznia przybył pkt 17 (DzU nr 149, poz. 887)
- w art. 3 ustawy o spadku i darowiznach pkt 6 od 1 stycznia brzmi następująco: „nabycie w drodze spadków środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym oraz na indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego" (DzU nr 75, poz. 398)
- w rozporządzeniu o pobieraniu przez płatników podatku od spadków i darowizn w § 4 ust. 1 pkt 6 ma teraz taką treść: „identyfikator NIP lub identyfikator podatkowy numer PESEL (jeśli podatnik go posiada)". Nową treść ma załącznik SD-2 „Deklaracja wysokości pobranego i wpłaconego przez płatnika podatku" (DzU nr 292, poz. 1715)
VAT
- ze znowelizowanej 9 czerwca 2011 r. ustawy o VAT, która weszła w życie 1 lipca 2011 r., od 1 stycznia obowiązują następujące jej przepisy: art. 96 ust. 14, art. 96a i w dziale XII Rozdział 7a „Szczególna procedura w zakresie świadczenia usług międzynarodowego okazjonalnego przewozu drogowego osób", czyli art. 134a-134c (DzU nr 134, poz. 780)
- w rozporządzeniu w sprawie podatników niemających obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego 1 stycznia zmienił się pkt 3 w § 1 (DzU nr 136, poz. 799)
- w głównym rozporządzeniu wykonawczym do ustawy o VAT 1 stycznia zmiany objęły tylko § 13, który wzbogacił się o „usługi zarządzania dobrowolnymi funduszami emerytalnymi" (DzU nr 292, poz. 1716)
- minister finansów w rozporządzeniu z 22 grudnia 2011 r., obowiązującym od 1 stycznia, określił wykazy towarów wymienionych w załącznikach nr 3 i 10 do ustawy o VAT z 11 marca 2004 r. w układzie odpowiadającym Nomenklaturze Scalonej (SN), które są załącznikami nr 1 i nr 2 do tego rozporządzenia. Jednocześnie przestało istnieć rozporządzenie z 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykazów towarów do celów poboru VAT w imporcie, opublikowane w DzU nr 245, poz. 1638 oraz z 2011 r. nr 68, poz. 363 (DzU nr 293, poz. 1727)
