Rodzice, którzy zdecydują się na urlop wychowawczy, dostaną wyższą emeryturę. Od 1 stycznia podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników przebywających na wychowawczym stanowić będzie 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Obecnie składki odprowadzane są od pensji minimalnej.

Zapłaci budżet, a nie pracodawca

– Podstawa nie będzie mogła być jednak wyższa niż średnie wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za ostatnie 12 miesięcy przed urlopem – mówi Krzysztof Gąsior, prawnik z kancelarii Raczkowski i Wspólnicy.

Sposób obliczania składki zdrowotnej się nie zmieni. Jej podstawą wciąż będzie wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, czyli 520 zł.

12,4 tys. mężczyzn dostało z ZUS zasiłek za urlop ojcowski od stycznia do września 2011 roku

Takie zmiany przewidują przepisy przejściowe do nowelizacji kodeksu pracy z 6 grudnia 2008 r.

– Pracodawcy nie muszą się obawiać dodatkowych kosztów. Wszystkie składki za takie osoby w całości są finansowane z budżetu państwa – uspokaja Krzysztof Gąsior.

Zmieni się również wymiar urlopu ojcowskiego. Od stycznia będzie liczył dwa tygodnie. Wydłuży się więc o tydzień. Nie będzie możliwe wykorzystywanie urlopu w częściach (czyli jego dzielenie) czy też skorzystanie z niego w mniejszym wymiarze.

Ojcowie niechętnie biorą wolne

Do tej pory ojcowie nie byli zainteresowani braniem urlopu na opiekę nad dzieckiem. Grupa mężczyzn, którym Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił z tego tytułu zasiłek w pierwszych dziewięciu miesiącach tego roku, liczyła zaledwie 12,4 tys.

413 tys. dzieci urodziło się w Polsce w 2010 r.

według statystyk prowadzonych przez GUS

– Liczba ta nie obejmuje jednak osób, którym zasiłki wypłacał płatnik składek, czyli zakłady pracy zatrudniające powyżej 20 osób – mówi Radosław Milczarski z biura prasowego ZUS.

– Tak niewielkie zainteresowanie urlopami ojcowskimi bierze się przede wszystkim z nieznajomości prawa. Ojcowie wiedzą, że są takie urlopy, ale nie orientują się, kiedy i na jakich zasadach im przysługują. Być może ich wydłużenie sprawi, że bardziej się nimi zainteresują – komentuje Danuta Wojdat, pełnomocnik ds. kobiet Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność".

Na przełomie roku też dłuższy macierzyński

Zwiększy się również wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego, który może wykorzystać ojciec lub matka. Będzie wynosił nie dwa, ale cztery tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka, oraz nie trzy, ale sześć tygodni w przypadku urodzenia co najmniej dwojga dzieci.

Rodzice nie będą musieli wykorzystać całego dodatkowego urlopu.

W praktyce więc zamiast czterech dodatkowych tygodni rodzic będzie mógł się decydować np. tylko na trzy. Trzeba go jednak wziąć jednorazowo. Na urlopie dodatkowym nie mogą przebywać matka i ojciec jednocześnie.

Rodzice, którzy korzystają z dodatkowego macierzyńskiego i ojcowskiego na przełomie roku, mają prawo do ich wydłużenia.

– Przykładowo pracownica, która w 2011 r. zaczęła korzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z tytułu urodzenia jednego dziecka i jego koniec przypada już w 2012 r., uzyska prawo do dodatkowych dwóch tygodni wolnego. Ważne jest, aby co najmniej na trzy dni przed zakończeniem urlopu w dotychczasowym wymiarze złożyła wniosek o udzielenie urlopu uzupełniającego – radzi Krzysztof Gąsior.

Podstawa prawna:

- nowelizacja KP z 6 grudnia 2008 r. (DzU z 2008 r. nr 237, poz. 1654)