Uzyskanie licencji wiąże się z koniecznością zdobycia certyfikatu kompetencji zawodowych i ze znacznymi wydatkami finansowymi.
[srodtytul]Pośrednictwo bez definicji[/srodtytul]
Dokładnie nie wiadomo, co oznacza termin „pośrednictwo przy przewozie rzeczy” używany w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B06E300200D5D42AB477560A919165BA?id=232414]ustawie o transporcie drogowym[/link].
Nie definiuje go bowiem ani ta ustawa, ani [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]kodeks cywilny[/link].
Natomiast kodeks wyjaśnia, co to jest spedycja, i określa zasady dla umowy spedycji (art. 794 i nast.). W takiej umowie spedytor za wynagrodzeniem zobowiązuje się do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem.
Ponieważ nie są to pojęcia tożsame, mogą być problemy z ustaleniem, kiedy przedsiębiorca wykonuje usługi pośrednictwa.
[ramka][b]Komentuje Monika Skowyra prawnik w kancelarii prawnej Viggen[/b]
Istotną różnicą między spedycją a pośrednictwem przy przewozie rzeczy jest kwestia odpłatności. Spedycja jest zawsze czynnością odpłatną i ma konkretną konstrukcję, którą reguluje kodeks cywilny.
Dotyczy też tylko transportu krajowego.
Natomiast kwestie te nie są tak oczywiste w przypadku pośrednictwa. Ustawodawca nie określił, czy pośrednictwo, o którym mowa w art. 4 ust. 3 lit. b ustawy o transporcie drogowym, ma mieć charakter odpłatny.
Ustawodawca nie wskazał również, jak powinna wyglądać konstrukcja takiego pośrednictwa i kto jest w nim stroną, ani nie ustalił zakresu obowiązków tych stron. Wystarczy zatem, aby podmiot prowadzący działalność gospodarczą wykonywał jakiekolwiek czynności związane z pośrednictwem przy przewozie rzeczy chociażby nieodpłatnie, aby podlegał obowiązkowi posiadania licencji na wykonywanie takich czynności.
Jeśli spedycja odnosi się tylko do transportu krajowego, to należy przyjąć, że pośrednictwo przy przewozie rzeczy może dotyczyć zarówno transportu krajowego, jak i międzynarodowego. [/ramka]
[srodtytul]Sprawdź możliwości finansowe[/srodtytul]
Licencja na pośrednictwo przy przewozie rzeczy (takim terminem posługuje się ustawa o transporcie drogowym) wymaga przede wszystkim zabezpieczenia w wysokości 50 tys. euro, co oznacza ok. 200 tys. zł.
Przedsiębiorcy, którzy łączą działalność spedycyjną z transportową, nie są w lepszej sytuacji. Muszą mieć dodatkowo 50 tys. euro zabezpieczenia na pośrednictwo, niezależnie od tego że mają zabezpieczenie na każde auto.
Przy ocenie sytuacji finansowej, o której mowa w ust. 3 pkt 3, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski, obowiązujący w ostatnim dniu roku poprzedzającego rok, w którym ocena ta jest dokonywana.
[ramka][b]Przykład[/b]
Przedsiębiorca zajmujący się spedycją ma już licencję na krajowy transport drogowy rzeczy, prowadził bowiem do tej pory usługi transportowe.
Dysponuje pięcioma samochodami o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t.
Do tej pory zabezpieczenie jego licencji wynosi 9 tys. euro na pierwszy pojazd i 4 x 5 tys. euro na następne.
9 tys. euro + (4 x 5 tys. euro) = 29 tys. euro
Przedsiębiorca zwiększy zabezpieczenie o 50 tys. euro 50 tys. euro + 29 tys. euro = 79 tys. euro
Wysokość zabezpieczenia tego przedsiębiorcy musi więc wzrosnąć do 79 tys. euro.
[b]Nie zawsze w pieniądzu[/b]
Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym (art. 5 ust. 5) honorowane są:
- dokumenty potwierdzające dysponowanie pieniędzmi w gotówce lub na rachunku bankowym albo dostępne aktywa,
- akcje, udziały lub inne zbywalne papiery wartościowe,
- gwarancje bądź poręczenia bankowe,
- własność nieruchomości,
- roczne sprawozdanie finansowe.
O to, w jakiej formie trzeba je wnieść, najlepiej jednak pytać w poszczególnych starostwach, bo wymagania w tym zakresie się różnią. [/ramka]
[srodtytul]Certyfikat też kosztuje[/srodtytul]
To jednak nie wszystkie koszty, które musi ponieść firma spedycyjna przed rozpoczęciem działalności.
Około 1000 zł wyda przedsiębiorca na kurs przygotowujący do egzaminu na certyfikat kompetencji zawodowych, sam egzamin kosztuje 400 zł, a wydanie certyfikatu 300 zł.
Jeżeli uzna, że nie podoła egzaminowi lub nie ma czasu na przygotowanie się do niego, to żeby uzyskać licencję, będzie musiał zatrudnić (i to jako osobę zarządzającą tego rodzaju działalnością) osobę z certyfikatem, wówczas koszty będą jeszcze wyższe.
Za udzielenie samej licencji na wykonywanie pośrednictwa przy przewozie rzeczy pobiera się opłatę w wysokości:
- 800 zł – gdy termin ważności licencji wynosi 2 – 15 lat,
- 900 zł – gdy wydawana jest na 16 – 30 lat,
- 1000 zł – gdy wydaje się ją na 31 – 50 lat.
Stawki te określa [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5174DEECEB7B5930263EAE9BD3B2508E?id=249196]rozporządzenie w sprawie wysokości opłat za czynności administracyjne związane z wykonywaniem przewozu drogowego oraz za egzaminowanie i wydanie certyfikatu kompetencji zawodowych (DzU z 2007 r. nr 235, poz. 1726)[/link].
Do uzyskania licencji przedsiębiorca lub przynajmniej jedna z osób zarządzających firmą musi uzyskać certyfikat kompetencji zawodowych. Aby otrzymać licencję na krajowy transport drogowy rzeczy, trzeba przedłożyć certyfikat kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogowym rzeczy.
Honorowany jest także certyfikat na międzynarodowy transport drogowy rzeczy, ponieważ przy egzaminie na taki certyfikat trzeba się też wykazać wiedzą w zakresie krajowego transportu rzeczy. Natomiast certyfikaty na przewozy osób nie są w tym wypadku ważne.
Przepisy nie przewidują odrębnych certyfikatów dla firm spedycyjnych. To znaczy, że spedytorzy muszą nauczyć się tego samego co krajowi przewoźnicy rzeczy. Certyfikaty wydaje i egzaminy organizuje Instytut Transportu Samochodowego.
[srodtytul]Czego się trzeba nauczyć[/srodtytul]
Wiedza, jaką trzeba się wykazać w czasie egzaminu, jest obszerna. To, co jest niezbędne do uzyskania certyfikatu kompetencji zawodowych, określa [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=D9E108B92678BEB8F3CEEC3DD7A208AC?id=170900]rozporządzenie ministra infrastruktury z 8 października 2003 r. o uzyskiwaniu certyfikatów kompetencji zawodowych w transporcie drogowym (DzU z 2003 r. nr 176, poz. 1720 ze zm.)[/link]. Dla krajowego transportu osób jest to określone w załączniku 2.
Pytania egzaminacyjne dotyczą (oczywiście w zakresie krajowego transportu drogowego rzeczy) m.in. negocjowania i zawierania umów, reklamacji i roszczeń, ubezpieczeń (a także gwarancji i zobowiązań z nich wynikających), zagadnień prawa pracy i socjalnych, przepisów o czasie pracy kierowców, podatków i innych opłat, form kredytów, procedur dotyczących ich uzyskiwania i spłacania, rachunkowości i sprawozdawczości, sporządzania i interpretacji bilansu oraz rachunku zysków i strat, oceny efektywności funkcjonowania firmy i jej efektywności, kalkulacji kosztów, wdrażania nowoczesnych systemów zarządzania i prowadzenia negocjacji handlowych, zasad podejmowania i wykonywania transportu drogowego.
Także przepisów dotyczących przewozów materiałów niebezpiecznych, odpadów, żywych zwierząt i o poruszaniu się pojazdami ponadnormatywnymi oraz kontroli i nadzoru nad taką działalnością. Starającemu się o certyfikat nieobce muszą też być regulacje dotyczące bezpieczeństwa ruchu i standardu technicznego pojazdów (w tym przepisów ochrony środowiska), ograniczeń w ich ruchu, kwalifikacji kierowców czy uprawnień kontrolujących firmę i kierowców.
Zgodnie z art. 12 ust. 1a ustawy o transporcie drogowym do wykonywania pośrednictwa przy przewozie rzeczy zarówno krajowym, jak i międzynarodowym niezbędnie jest uzyskanie licencji na krajowy transport drogowy rzeczy. Jeżeli firma ma już taką licencję, to jest ona ważna i na spedycję. Oczywiście, jeśli posiada odpowiednie zabezpieczenie.
Warunki uzyskania takiej licencji określa art. 5 ust. 3 ustawy o transporcie drogowym. Wynika z niego, że aby uzyskać licencję, osoby prowadzące działalność gospodarczą bądź zarządzające firmą muszą spełniać warunek dobrej reputacji, czyli nie zostały skazane za niektóre rodzaje przestępstw (o jakie chodzi, mówi art. 5 ust. 3 pkt 1 ustawy o transporcie drogowym) oraz nie zakazano im wykonywania działalności w zakresie transportu drogowego. Muszą też mieć certyfikat kompetencji zawodowych.
[srodtytul]Bez kierowcy lżej[/srodtytul]
Natomiast ubiegający się o licencję spedytorzy nie muszą stosować się do wymagań określonych w pkt 4 i 5 art. 5 ust. 3 ustawy o transporcie drogowym, dotyczą one bowiem kierowców i pojazdów. A tych spedytorzy nie muszą zatrudniać.
Licencja na krajowy transport drogowy rzeczy dla spedytorów wydawana jest bez wypisów z niej, wydaje się je bowiem na poszczególne pojazdy. Zgodnie z wnioskiem starosta udzieli jej na 2 – 50 lat.
Zgodnie z wyjaśnieniami Biura Obsługi Transportu Międzynarodowego licencja na międzynarodowy transport drogowy rzeczy nie pozwala na wykonywanie pośrednictwa przy przewozie rzeczy (dotyczy to zarówno przewozów krajowych, jak i międzynarodowych). Przedsiębiorca, który wykonuje oba rodzaje działalności, musi więc mieć dwie licencje.
Uwaga! Licencji nie muszą uzyskiwać spedytorzy zajmujący się wyłącznie pośrednictwem w innych gałęziach transportu niż drogowy (np. w morskim czy lotniczym).
Przepisy o licencjach na pośrednictwo zostały bowiem włączone do ustawy o transporcie drogowym, a ta nie dotyczy innych rodzajów transportu. Jeżeli jednak choć na niewielkiej części trasy towary, przy których przewozie pośredniczą, przewożone są samochodami, to taką licencję trzeba uzyskać.
Licencji udziela się lub odmawia jej udzielenia w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku wraz ze wszystkimi załącznikami. Od decyzji o przyznaniu lub odmowie przysługuje odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego. Wniesienie odwołania nie podlega opłacie.
[ramka][b]Co dołączyć do wniosku[/b]
- dokumenty firmy (tj. odpis z krajowego rejestru przedsiębiorców albo z ewidencji działalności gospodarczej, zaświadczenie o nadaniu REGON, zaświadczenie o nadaniu NIP),
- certyfikat kompetencji zawodowych przedsiębiorcy lub osoby zarządzającej,
- zaświadczenie z rejestru skazanych stwierdzające niekaralność przedsiębiorcy bądź osób zarządzających,
- potwierdzenie zabezpieczenia finansowego. [/ramka]
[b]Czytaj więcej o spedycji:[/b]
[i][link=http://www.rp.pl/temat/284429.html] rp.pl » Dobra Firma » Firma » Zakładanie firmy » Zezwolenia, licencje, koncesje i certyfikaty » Spedycja [/link][/i]