Jednym ze sposobów wykorzystywania funduszy unijnych w Polsce jest zasilanie nimi funduszy poręczeniowych i pożyczkowych. Pozwala im to na rozszerzenie działalności, co z kolei przekłada się na większą liczbę firm otrzymujących wsparcie w postaci pożyczki lub kredytu.
Taki mechanizm, w przeciwieństwie do jednorazowych dotacji inwestycyjnych udzielanych przedsiębiorcom, powoduje, że pieniądze, jakie otrzymujemy z Unii Europejskiej, mogą służyć rozwojowi większej liczby firm. Środki wracają bowiem do obiegu po spłacie pożyczki przez przedsiębiorcę. Podobnie jest w przypadku spłaty kredytu objętego poręczeniem.
Odblokowane w ten sposób fundusze będą pracować na rzecz następnych firm w kolejnych latach. Celem inicjatyw pożyczkowych i poręczeniowych wprowadzanych przez władze samorządowe w poszczególnych województwach jest przede wszystkim ułatwienie zdobycia finansowania przez małe i średnie firmy.
Pożyczki mają służyć m.in. młodym firmom, którym trudno jest pozyskać kredyty na rynku komercyjnym. Poręczenia będą służyć tym przedsiębiorcom, którym z różnych powodów banki odmawiają finansowania lub godzą się na nie, ale na niekorzystnych dla firmy warunkach.
Dysponując poręczeniem niezależnej instytucji, taki kredyt będzie łatwiej uzyskać. Innymi słowy, instrumenty te mają wpływać na poprawę dostępności środków na finansowanie inwestycji i pobudzanie przedsiębiorczości w regionach.
[srodtytul]Inwestycje i de minimis[/srodtytul]
Przepisy szczegółowo regulujące zasady udzielania przez takie fundusze pomocy zawiera [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=4DD87C1A7562A646D11812F70BD66369?id=316901]rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego w sprawie udzielania pomocy przez fundusze pożyczkowe i poręczeniowe w ramach regionalnych programów operacyjnych (DzU z 2009 r. nr 105, poz. 874 ze zm.)[/link].
Zgodnie z nimi pomoc może być udzielana jako:
- regionalna pomoc inwestycyjna,
- pomoc dla nowo utworzonych mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców,
- pomoc na usługi doradcze,
- pomoc na udział przedsiębiorców w targach,
- pomoc de minimis.
I właśnie w ramach tej ostatniej formy wsparcia (de minimis) wprowadzone zostały korzystne dla przedsiębiorców zmiany. A wszystko za sprawą [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=366710]rozporządzenia z 26 sierpnia nowelizującego dotychczasowe regulacje (DzU z 2010 r. nr 169, poz. 1142)[/link]. Na czym polegają zmiany?
Chodzi przede wszystkim o zakres tzw. wydatków kwalifikowanych, które mogą zostać objęte wsparciem de minimis (oczywiście w ramach poręczenia lub pożyczki). Do tej pory przepisy wyraźnie wskazywały, na co przedsiębiorca może takie wsparcie wykorzystać. I tak §18 wskazywał, że do wydatków kwalifikowanych zalicza się te przeznaczone na:
- zakup maszyn i urządzeń do produkcji oraz materiałów do produkcji,
- pokrycia wydatków modernizacyjnych i adaptacyjnych,
- zakup wyposażenia biurowego,
- pokrycie kosztów doradztwa bezpośrednio związanego z bieżącym funkcjonowaniem przedsiębiorcy.
Po nowelizacji zgodnie z obowiązującą wersją przepisów takiego wyliczenia już nie ma. Innymi słowy katalog takich wydatków rozszerza się (jest otwarty) i może obejmować właściwie wszystko, co służy rozwojowi firmy.
[srodtytul]Obrotowy także dobry[/srodtytul]
Zmiana ta ma bardzo duże znaczenie praktyczne. Obowiązujący bowiem do tej pory katalog wydatków kwalifikowanych w ramach pomocy de minimis wyłączał w praktyce możliwość poręczania kredytów określanych jako obrotowe, nawet jeżeli dało się dowieść, że ich pozyskanie służy rozwojowi firmy. Wprowadzając nowelizację, resort rozwoju przyjął stanowisko, że obrotowy charakter kredytu nie przesądza ostatecznie o wydatkach finansowanych ze środków takiego kredytu.
Tym samym nie wyłącza sytuacji, że środki te będą służyć finansowaniu inwestycji prorozwojowych. Oczywiście ta zmiana nie oznacza pełnej swobody po stronie instytucji udzielających pomocy (funduszy poręczeniowych), jak i samych firm, które będą się o takie wsparcie starać. Nadal trzeba udowodnić, że pomoc przyczyni się do rozwoju firmy, a nie wyłącznie do utrzymania dotychczasowej działalności.
Wymóg taki wynika wprost z unijnych przepisów wprowadzających zasady wydatkowania środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Celem tego funduszu jest rozwój inwestycyjny, a nie udzielanie pomocy operacyjnej (za taką należałoby uznać pomoc na wydatki związane z typowo bieżącą działalnością przedsiębiorcy). Jednak teraz firma, która chciałaby (jest zmuszona) skorzystać z poręczenia, nie musi się już starać o typowy kredyt inwestycyjny. Środków na rozwój może poszukiwać np. przez kredyt obrotowy.
Nie liczy się bowiem nazwa produktu finansowego, tylko cel, na jaki uzyskane z niego środki zostaną przeznaczone. Jeżeli będą one służyć rozwojowi firmy, fundusz poręczeniowy będzie miał prawo objąć je swoimi gwarancjami, ułatwiając w ten sposób rozmowy z bankiem. Warto zaznaczyć, że tak jak dotychczas pomoc de minimis może finansować nawet 100 proc. kosztów kwalifikowanych projektu.
[ramka][b]Im się już udało[/b]
[b]Przykłady działających funduszy poręczeniowych i pożyczkowych, które pozyskały środki z regionalnych programów operacyjnych:[/b]
- Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości,
- Fundusz Rozwoju i Promocji Województwa Wielkopolskiego,
- Dolnośląski Fundusz Gospodarczy,
- Fundusz Poręczeń Kredytowych w Złotoryi,
- Agencja Rozwoju Regionalnego AGROREG,
- Sudeckie Stowarzyszenie Inicjatyw Gospodarczych,
- Pomorski Fundusz Pożyczkowy,
- Pomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych,
- Jarociński Fundusz Poręczeń Kredytowych,
- Fundacja Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości,
- Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa,
- Kujawsko-Pomorski Fundusz Poręczeń Kredytowych,
- Bydgoski Fundusz Poręczeń Kredytowych,
- Grudziądzkie Poręczenia Kredytowe,
- Toruński Fundusz Poręczeń Kredytowych,
- Fundusz Poręczeń Kredytowych przy Towarzystwie Rozwoju Gminy Płużnica,
- Mazowiecki Fundusz Poręczeń Kredytowych,
- Biłgorajska Agencja Rozwoju Regionalnego,
- Lubelska Fundacja Rozwoju,
- Fundacja Puławski Centrum Przedsiębiorczości,
- Polski Fundusz Gwarancyjny,
- Fundacja Wspomagania Wsi,
- Leżajskie Stowarzyszenie Rozwoju,
- Agencja Rozwoju Regionalnego MARR,
- Podkarpacki Fundusz Poręczeń Kredytowych,
- Podkarpacka Izba Gospodarcza,
- Fundacja Rozwoju Regionu Rabka,
- Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego,
- Centrum Biznesu Małopolski Zachodniej.[/ramka]
[ramka][b]WAŻNE [/b]
Do wniosków o udzielenie pożyczki lub poręczenia złożonych i nierozpatrzonych przed 29 września stosuje się stare przepisy.
Graniczną datą jest 29 września, ponieważ tego dnia opisywana nowelizacja zaczęła obowiązywać.[/ramka]
