Od tego roku pracującym mężczyznom wychowującym dziecko przysługuje nowe uprawnienie – urlop ojcowski. Powstają jednak wątpliwości, jak z niego korzystać. Czy np. wolno go podzielić na części i wziąć najpierw, powiedzmy, trzy, a potem cztery dni?
[srodtytul]Bez dzielenia[/srodtytul]
Zgodnie z art. 1823 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=76037]kodeksu pracy[/link] pracownik będący wychowującym dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego. Obecnie (w latach 2010 i 2011) wymiar tego urlopu wynosi jeden tydzień. Potem zwiększy się on do dwóch tygodni. Urlop ojcowski wolno wziąć do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy. Z tego względu licznie korzystają z niego obecnie ci panowie, którym potomstwo urodziło się w ubiegłym roku.
Jak wyjaśnia Departament Prawa Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, przepisy kodeksu pracy dotyczące urlopu ojcowskiego nie przewidują możliwości udzielenia go na mniejszą liczbę dni kalendarzowych niż siedem. Do urlopu ojcowskiego stosuje się bowiem odpowiednio art. 1831 § 1 k.p., który stanowi, że podczas udzielania urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach macierzyńskiego tydzień urlopu odpowiada siedmiu dniom kalendarzowym.
Nie jest także możliwe dzielenie urlopu ojcowskiego na części (co mogłoby ewentualnie dotyczyć urlopu w wymiarze dwóch tygodni, czyli obowiązującego od 2012 r.). W zakresie urlopu ojcowskiego kodeks pracy nie zawiera bowiem norm wskazujących na taką możliwość.
Departament wskazuje także na [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=294736]art. 15 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (DzU nr 237, poz. 1654)[/link]. Przepis ten dotyczy uprawnienia pracownika ojca wychowującego dziecko, który będzie korzystał z urlopu ojcowskiego 1 stycznia 2012 r. Będzie on miał prawo do części urlopu ojcowskiego odpowiadającej różnicy między podwyższonym a dotychczasowym jego wymiarem, której pracodawca udzieli mu bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu w dotychczasowym wymiarze. Ta regulacja zdaniem MPiPS również wskazuje na niedopuszczalność dzielenia urlopu.
[srodtytul]Na wniosek zainteresowanego[/srodtytul]
Ojciec, który zdecyduje się skorzystać z tego uprawnienia, musi złożyć wniosek. Musi to zrobić najpóźniej na siedem dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu. Pracodawca jest związany tym pismem, innymi słowy, musi dać wolne we wskazanym przez zainteresowanego terminie. Złożenie wniosku z krótszym wyprzedzeniem niż siedmiodniowe nie wiąże pracodawcy. Nie spowoduje jednak utraty przez zatrudnionego prawa do urlopu. Może on bowiem zrealizować to uprawnienie w innym czasie, aż do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia. W rezultacie ojciec skorzysta z wolnego później, niż planował. Nie ma też przeszkód, aby szef – z własnej woli – przychylił się do spóźnionego wniosku podwładnego.
Przerwa na opiekę nad dzieckiem jest płatna. Podczas tego urlopu ojcu przysługuje zasiłek macierzyński – na podstawie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=176768]art. 29 ust. 5a ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.)[/link], czyli obliczany od 100 proc. podstawy wynagrodzenia.
[ramka][b]Piotr Wojciechowski - ekspert prawa pracy[/b]
Skracanie i dzielenie urlopu jest dopuszczalne, jeżeli taką możliwość przewiduje ustawa. Tak jest z urlopem wychowawczym, który można podzielić na cztery części, macierzyńskim, który wolno skrócić. Ale nie z urlopem ojcowskim. Z tego względu trzeba go wykorzystać jednorazowo w pełnym wymiarze, czyli obecnie jednego tygodnia.
Nawet wtedy, gdy urlop ten wydłuży się do dwóch tygodni, to również nie będzie go można wziąć w dwóch tygodniowych częściach. Ojcowie często mają wątpliwości, czy mogą wziąć ten urlop, w czasie gdy matka ma wolne. Jest to możliwe, bo uprawnienia te są od siebie niezależne. A zatem tata może wziąć urlop ojcowski w okresie, w którym matka dziecka przebywa na urlopie macierzyńskim, wypoczynkowym lub wychowawczym.[/ramka]
masz pytanie, wyślij e-mail do autorki [mail=m.januszewska@rp.pl]m.januszewska@rp.pl[/mail]
