To jednak zależy od tego, w jaki sposób pracodawca, który musi zrezygnować z dotychczasowej lokalizacji, aby ciąć koszty i tym samym przetrwać ciężkie czasy, określił miejsce pracy swoich podwładnych w umowach o pracę.
[srodtytul]Ważna lokalizacja biura[/srodtytul]
A to dlatego, że jeśli jest ono określone szeroko, np. przez podanie regionu lub choćby województwa, to tym mniej prawdopodobne, aby konieczna była modyfikacja angażu, a w konsekwencji odrzucenie przez zatrudnionych nowych warunków pracy i redukcje.
Załóżmy, że jako miejsce pracy wskazano określony adres, pod którym mieściła się siedziba firmy, przy czym zmiana tego adresu powoduje również zmianę miejsca wykonywania zadań służbowych przez pracowników. Konieczne jest wówczas dokonanie stosownej modyfikacji w zapisach umowy.
To samo dotyczy osób, którym w kontraktach wskazano, że pracują na pewnym obszarze, np. w województwie zachodniopomorskim, albo w określonym mieście, np. w Wałbrzychu – o ile doszło do zmiany województwa czy miasta, na terenie którego jest świadczona praca. Jeśli bowiem zmiana adresu siedziby wpływa na zmianę adresu wykonywania pracy, to konieczne jest dokonanie także zmian w zapisach umowy o pracę. W przypadku jednak, gdy zmiana adresu siedziby firmy nie wpływa na określone w umowie miejsca wykonywania pracy, nie rusza się postanowień umowy w tym zakresie.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pracownica jest zatrudniona w aptece. Z angażu wynika, że miejscem pracy jest Radom. Jej pracodawca w tym mieście ma jeszcze pięć innych aptek. Postanowił ją przenieść do pracy do innej apteki w tym mieście, z tym że o kilka kilometrów dalej. W takim przypadku nie trzeba zmieniać umowy o pracę. Wystarczy, że pracodawca wyda stosowne polecenie.[/ramka]
[srodtytul]Najpierw porozumienie...[/srodtytul]
Od odpowiedniego określenia miejsca pracy zależy to, czy pracodawca będzie musiał wręczyć pracownikowi wypowiedzenie zmieniające w związku ze zmianą miejsca wykonywania zadań, czy też wystarczy jedynie, że wyda polecenie w tej sprawie.
Nie zawsze jednak można uniknąć zmiany umowy. Można ją wprowadzić w drodze porozumienia zmieniającego – trzeba przy tym pamiętać, że podwładni na taką zmianę muszą wyrazić zgodę.
Taka forma pozwala bezkonfliktowo uregulować każdą kwestię stosunku pracy nawet wówczas, gdy dochodzi do pogorszenia sytuacji pracownika. W drodze porozumienia zmieniającego można zmienić miejsce pracy w każdego rodzaju umowie – na okres próbny, na czas określony, wykonania określonej pracy i na nieokreślony.
Porozumienie takie może obejmować więcej elementów niż tylko samą zmianę miejsca. Ta dokonuje się w chwili określonej w tym porozumieniu. Trzeba jednak pamiętać, że zmiana nie może być dokonana z datą wsteczną. Ważną zaletą takiego sposobu zmiany umowy o pracę jest nieobowiązywanie przepisów ochronnych dotyczących pracowników. W ten sposób można zmienić umowę o pracę z pracownikiem przebywającym na urlopie wypoczynkowym, chorym itp.
[srodtytul]... potem zapis w wypowiedzeniu[/srodtytul]
Może się jednak zdarzyć, że nie uda się dojść do porozumienia. Wtedy pracodawca zgodnie z art. 42 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AE89BF528781D2C42167CAF23691862B?id=76037]kodeksu pracy[/link] musi wręczyć zatrudnionemu wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy. Jest przy tym bardzo prawdopodobne, że tylko pojedyncze osoby zdecydują się na pracę w dotychczasowej firmie, która zmienia siedzibę. A to oznacza, że konieczne będzie stosowanie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=169524]ustawy o zwolnieniach grupowych[/link], dlatego że ci, którzy odmówią podjęcia pracy na nowych warunkach, liczą się do limitu masowych redukcji.
Gdy zatem wspomniane wypowiedzenie zmieniające przekształci się w wypowiedzenie definitywne, pracodawca będzie musiał wypłacić podwładnemu odprawę. Jej wysokość zależy od okresu zatrudnienia tej osoby w firmie. Dotyczy to jednak tych przedsiębiorstw, w których jest zatrudnionych 20 lub więcej pracowników.
[srodtytul]Porady praktyka[/srodtytul]
Kiedy jednak modyfikować umowy? Rozważmy to na przykładzie. Pracodawca w związku ze zmianą adresu siedziby firmy musiał wprowadzić tę zmianę do umowy o pracę na zasadzie porozumienia stron. W przypadku pracowników wykonujących swoją pracę w siedzibie firmy podawał nowy adres jako miejsce wykonywania pracy. Miał jednak problem z kierownikami budowy, kierownikami projektu, robotnikami (malarze, tynkarze), których praca odbywa się w siedzibie przedsiębiorstwa oraz bezpośrednio na poszczególnych budowach, gdzie często spędzają całe dnie.
W umowach o pracę jako miejsce wykonywania pracy wskazana jest Warszawa lub woj. mazowieckie. Pracodawca jednak nie wie, jak prawidłowo dokonać zmian w umowach o pracę. Zastanawia się także, czy dużym uchybieniem jest wprowadzenie ich miesiąc po zmianie siedziby. Otóż, jeżeli zmiana siedziby skutkuje zmianą określonego w umowie miejsca wykonywania pracy, konieczne jest uaktualnienie umów o pracę w tym zakresie. Jeśli jednak takich skutków nie wywiera – angaże mogą pozostać niezmienione.
Opóźniając wprowadzenie zmian w umowie w zakresie nowego miejsca wykonywania pracy, pracodawca narusza obowiązki wynikające z kodeksu pracy. Tego rodzaju uchybienie nie stanowi jednak wykroczenia, w związku z czym nie grozi z tego tytułu grzywna.
Jeżeli jednak pracownicy zaczęli świadczyć pracę w tym nowym miejscu pracy, bez jego formalnej zmiany w umowie, oznaczało to, że wykonywali podróże służbowe. Pracodawca, polecając bowiem zatrudnionemu pracę poza określonym w umowie miejscem wykonywania pracy, poleca tym samym odbycie delegacji. A za tę należy wypłacić określone świadczenia, takie jak diety, zwrot kosztów przejazdu itp.
[srodtytul]Koszty do zwrotu[/srodtytul]
Podróżą służbową, zgodnie z art. 77[sup]5[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=01C3E08E0AAE510628C5355DEFF14CC2?id=76037]kodeksu pracy[/link], jest podróż podjęta w celu wykonywania przez zatrudnionego określonego zadania we wskazanym przez pracodawcę miejscu. A skoro zadania służbowe wykonywane są poza miejscowością, w której znajduje się siedziba firmy, lub poza stałym miejscem pracy pracownika, to oznacza, że jeżeli jako miejsce pracy w angażu będzie funkcjonowała siedziba zakładu, np. w Katowicach, dojazdy do jej nowej lokalizacji w innym mieście mogą być traktowane już jako podróż służbowa.
Przypomnijmy, że [b]Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 24 listopada 1999 r. (SA/Sz 1780/98)[/b] uznał, że „o podróży służbowej oraz o należnych z tytułu jej odbywania należnościach (dietach, kosztach podróży) decyduje to, że określone zadanie w ramach świadczenia pracy wykonywane jest poza miejscem ustalonym w umowie o pracę jako miejscem jej wykonywania”. W związku z tym, aby uniknąć roszczeń ze strony pracownika, po przeniesieniu siedziby przedsiębiorstwa należałoby koniecznie dokonać zmiany w umowie o pracę zawartej z pracownikiem, dotyczącej miejsca wykonywania pracy.