Ustawodawca zrezygnował z przygotowania zawodowego, ale pozostawił nieco zmodyfikowane przepisy o stażach. Stażystą jest nadal osoba, która zarejestrowała się w urzędzie pracy jako bezrobotna. Pracę w ramach umowy stażowej podejmuje z inicjatywy pośredniaka.
[srodtytul]Na stażu[/srodtytul]
Nie nawiązuje z pracodawcą stosunku pracy; w dalszym ciągu ma status osoby bezrobotnej. Zmienił się głównie okres odbywanego stażu oraz zasady udzielania dni wolnych dla stażysty. Teraz umowę stażową podpisujemy maksymalnie na 12 miesięcy. Po zmianach tak długi staż będą odbywać bezrobotni, którzy nie przekroczyli 25 lat, oraz tacy, którzy w ciągu 12 miesięcy od ukończenia szkoły (liczy się data na dyplomie, świadectwie lub innym dokumencie to potwierdzającym) nie ukończyli 27 lat. Pozostałym bezrobotnym wymienionym w art. 49 ustawy zostały staże zaledwie półroczne. Chodzi o bezrobotnych do 25 lat, długotrwale albo takich, którzy zakończyli realizację kontraktu socjalnego, o kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka; powyżej 50 lat; bez kwalifikacji zawodowych, doświadczenia zawodowego lub wykształcenia średniego; o samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 lat; niepodejmujących pracy po odbyciu kary pozbawienia wolności; niepełnosprawnych, a od 1 lutego o tych, którzy zawarli kontrakt socjalny (pracownik socjalny może go zawrzeć z osobą lub rodziną w trudnej sytuacji życiowej; ustala zasady współdziałania tych osób z ośrodkiem pomocy społecznej).
Nowelizacja zmienia również zasady udzielania czasu wolnego stażystom. Obecnie przysługują im dwa dni wolne za każde 30 dni stażu. W grę wchodzą zatem cztery dni laby za dwa miesiące pracy. 30-dniowy okres, po którym nabywa on wolne, liczymy w dniach kalendarzowych. Termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia miesiąca, a jeśli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie (jak rozpoczęcie stażu), nie uwzględniamy dnia, kiedy to zdarzenie nastąpiło. Te zasady pozostają takie same, został jednak sprecyzowany termin udzielenia „urlopu” za ostatni miesiąc stażu. Takie dni przyznajemy przed upływem stażu. Nadal za labę stażysta dostanie stypendium. Choć procentowo niższe [b](120 zamiast 140 proc. podstawowego zasiłku dla bezrobotnych)[/b], to zainteresowani na tym nie stracą, bo od stycznia 2010 r. wzrośnie zasiłek podstawowy do [b]717 zł miesięcznie w ciągu pierwszych trzech miesięcy posiadania prawa do zasiłku i do 563 zł w ciągu kolejnych. [/b]Bezrobotni, którzy rozpoczną staż i uzyskają prawo do stypendium po 31 stycznia br., dostaną i tak wyższe stypendium w wysokości [b]773 zł do 31 maja 2009 r. i 791 zł od 1 czerwca do 31 grudnia 2009 r. [/b]
[srodtytul]Starsi się uczą [/srodtytul]
Od lutego nie będzie już przygotowania zawodowego dla bezrobotnych z doświadczeniem zawodowym, które odbywało się na zasadach podobnych do stażu i trwało pół roku. Zainteresowani będą mogli przystąpić do przygotowania zawodowego dorosłych, wybierając praktyczną naukę zawodu albo przyuczenie do pracy. Pierwsze potrwa od 12 do 18 miesięcy, a drugie od trzech miesięcy do pół roku. W 80 proc. przygotowanie zawodowe dorosłych ma służyć zdobyciu umiejętności praktycznych. Praktyczna nauka zawodu zakończy się egzaminem zawodowym bądź czeladniczym. Poziom zawodowej wiedzy ocenią izby rzemieślnicze albo komisje powołane przez kuratora oświaty. Przyuczenie do pracy dorosłych potwierdzi egzamin sprawdzający. Koszty egzaminu pokryje Fundusz Pracy. Przedsiębiorcy, którzy zechcą zorganizować przygotowanie zawodowe dla dorosłych, zyskają siłę roboczą i nie będą musieli dawać angaży ani płacić. Umowę o tego typu przygotowanie zawodowe zawrzemy bezpośrednio ze starostą. Ponadto urząd pracy zrefunduje koszty kształcenia zawodowego: najpierw wypłaci 2 proc. przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc takiej aktywizacji, a następnie premię, o ile praktykant zda końcowy egzamin (400 zł pomnożone przez liczbę miesięcy trwania przygotowania). Jeżeli dorosły będzie się uczył przez 18 miesięcy w formie praktycznej nauki zawodu, to taka gratyfikacja może wynieść nawet[b] 7200 zł. [/b]
Sam bezrobotny w trakcie przygotowania zawodowego ma dostawać stypendium w wysokości 120 proc. zasiłku dla bezrobotnych. Odrębnie uregulowano wysokość stypendium w 2009 r.: 120 proc. zasiłku przysługuje bezrobotnym z wykształceniem gimnazjalnym lub niższym, bez kwalifikacji zawodowych i powyżej 50 lat, a pozostałym 100 proc. zasiłku. Powiatowe urzędy pracy odprowadzą od stypendium składki emerytalne, rentowe i wypadkowe.
[srodtytul]Dotacje z Funduszu Pracy[/srodtytul]
Zmodyfikowana ustawa o pro-mocji zatrudnienia zmienia też źródło finansowania kosztów kształcenia młodocianych pracowników. Pieniądze przeznaczone na ten cel nie będą wypłacane – jak dotychczas – z budżetu państwa, ale z Funduszu Pracy. Zatem przedsiębiorca, który wykształci młodocianego na tyle skutecznie, że zda on egzamin, dostanie finansowe wsparcie ze składek pracodawców.
[ramka][b]ZUS ZLA potwierdzi chorobę[/b]
- Bezrobotny będzie musiał przedstawić druk ZUS ZLA poświadczający niezdolność do pracy spowodowaną chorobą. Brak zusowskiego druku grozi utratą statusu bezrobotnego. Przypominam, że za okres udokumentowanej niezdolności do pracy bezrobotny zachowuje prawo do zasiłkulub stypendium.
- Dotychczas przed zatrudnieniem lub powierzeniem innej pracy zarobkowej pracodawca musiał uzyskać od bezrobotnego oświadczenie, że nie pozostaje on w rejestrze bezrobotnych. Ustawodawca znosi ten obowiązek, co oznacza, że zmniejszy się jednocześnie ilość dokumentów, jakie pracodawca musi uzyskać od nowego pracownika.
- Roszczenia z tytułu zasiłków, stypendiów i innych świadczeń pieniężnych finansowanych z FP przedawniają się po trzech latach od dnia spełnienia warunków do ich nabycia, a roszczenia PUP po trzech latach od dnia ich wypłaty.
Te zasady się nie zmieniły oprócz tego, że z katalogu wymienionych roszczeń wypadły dodatki szkoleniowe.
- Zostało uregulowane przedawnienie roszczeń do pieniędzy należnych, ale niepobranych, np. zasiłków dla bezrobotnych oraz innych świadczeń finansowanych z FP. Od 1 lutego przedawniają się one po sześciu miesiącach od dnia postawienia ich do dyspozycji.[/ramka]