Przed rozpoczęciem działalności trzeba albo załatwić zaszeregowanie, albo – gdy się nie chce go mieć – zgłosić fakt prowadzenia działalności hotelarskiej do gminnej ewidencji.

Zaszeregowaniem obiektów hotelarskich i nadaniem im kategorii zajmuje się urząd marszałkowski. Wyjątek to pola biwakowe – te zaszereguje i zewidencjonuje wójt właściwej gminy. On też ewidencjonuje inne obiekty – pokoje wynajmowane przez rolników i miejsca, których właściciele, choć nie starają się o zaszeregowanie, chcą świadczyć usługi hotelarskie, bo spełniają wymogi przeciwpożarowe, sanitarne, co do wyposażenia itp. Organy ewidencyjne trzeba informować o okolicznościach, które powodują zmianę zaszeregowania, a także o zakończeniu działalności.

Co istotne – [b]nazwy rodzajów i oznaczenia kategorii obiektów hotelarskich podlegają ochronie prawnej i nie wolno ich dowolnie stosować. Wyjątek to nazwy używane w kontekście, z którego jednoznacznie wynika, że to nie obiekt hotelarski[/b] – np. restauracja nazwana Hotel California, bar Pensjonat pod Różą.

[srodtytul]Ważny standard[/srodtytul]

Wymogi dla obiektów hotelarskich są uzależnione od ich rodzaju i standardu. Przepisy wyróżniają hotele, motele, pensjonaty, kempingi, pola biwakowe, domy wycieczkowe, schroniska zwykłe i młodzieżowe. To jednak nie wystarczy, bo standardy dla większości z tych obiektów uzależnione są od przyznanej im kategorii albo liczby gwiazdek. Inni też mogą świadczyć usługi hotelarskie – jednak choć muszą spełniać niektóre wymogi, to nie mogą się posługiwać nazwami zastrzeżonymi dla obiektów objętych kategoryzacją.

[b]Im wyższa kategoria zaszeregowania, tym większe wymogi trzeba spełnić.[/b] Hotel musi mieć minimum dziesięć pokoi, w tym większość to jedno- i dwuosobowe. Pensjonaty powinny natomiast posiadać co najmniej siedem pokoi i oferować swoim klientom całodzienne wyżywienie. To jednak nie wszystko. Od wyposażenia obiektu zależy też, ile dostanie gwiazdek.

[ramka][b]Przykład[/b]

Dwugwiazdkowy hotel nie musi mieć telefonu i telewizji w pokojach ani dostępu do Internetu oraz obsługi bagażowej. Nie musi też akceptować kart płatniczych. Natomiast hotel trzygwiazdkowy powinien te normy spełniać. Pensjonaty do trzech gwiazdek włącznie nie muszą mieć klimatyzacji, a windę tylko wtedy, gdy są więcej niż cztery kondygnacje.[/ramka]

[srodtytul]Kontrole hotelowe[/srodtytul]

Kontrolerzy z urzędów, gdzie rejestruje się usługi hotelarskie, mogą nas odwiedzić, aby sprawdzić, czy przestrzegamy wymogów, które nakładają przepisy. Kontrolerom wolno wchodzić do wszystkich pomieszczeń i badać wszystkie urządzenia, które wchodzą w skład kontrolowanych obiektów. Mają też prawo żądać od kierownika obiektu i wszystkich pracowników pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą, a także okazania dokumentów, które potwierdzą spełnienie wymagań co do zaszeregowania. Kontrole mogą też przeprowadzić urzędnicy Ministerstwa Sportu i Turystyki. Mają takie same uprawnienia jak kontrolerzy z urzędów rejestrujących obiekty hotelarskie.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Dokonanie oceny przez urzędników jest płatne – w zależności od obiektu i jego kategorii wynosi od 10 proc. do nawet 150 proc. najniższego wynagrodzenia.[/ramka]

[srodtytul]Gdy dopiero budujemy[/srodtytul]

Gdy hotel, motel, pensjonat i inny obiekt przestanie spełniać wymogi zaszeregowania do odpowiedniej kategorii, odpowiedni organ z urzędu dokonuje zmiany rodzaju lub kategorii obiektu albo nawet uchyla decyzję o jego zaszeregowaniu. Gdy natomiast obiekt, w którym świadczone są usługi hotelarskie, nie jest zakwalifikowany do żadnego rodzaju ani kategorii (bo jego właściciel się o to nie starał), to – gdy nie spełnia on standardów wymaganych przez prawo (np. przeciwpożarowych) – organ, w którego ewidencji jest umieszczony (czyli wójt), może nakazać wstrzymanie przyjmowania gości do czasu usunięcia stwierdzonych uchybień.

Gdy dopiero przystępujemy do inwestycji, możemy wystąpić o promesę zaszeregowania obiektu. Promesę – na maksymalne dwa lata – wydaje inwestorowi marszałek województwa. Udzielenie promesy możliwe jest jednak dopiero po wydaniu pozwolenia na budowę lub zmianę sposobu użytkowania obiektu, bo dokumenty te trzeba dołączyć do wniosku o wydanie promesy. W czasie obowiązywania promesy nie wolno co prawda świadczyć usług hotelarskich, ale można używać nazwy rodzajowej i oznaczenia kategorii do celów informacyjnych i promocyjnych. Gdy jednak urzędnicy stwierdzą, że obiekt nie spełnia norm odpowiednich dla nadanej mu kategorii, występują do organu ewidencjonującego obiekt o obniżenie zaszeregowania.

[ramka][b]Obowiązki informacyjne[/b]

W obiektach, które mają zaszeregowanie, trzeba na widocznym miejscu podać nazwę oraz siedzibę firmy, określenie rodzaju i kategorii obiektu, informację o zakresie świadczonych usług wraz z podstawowymi cenami, a także o przystosowaniu obiektu do obsługi osób niepełnosprawnych. Informacje o rodzaju, kategorii obiektu i dostępie dla niepełnosprawnych muszą się też znajdować na zewnątrz obiektu. Hotelarze powinni też – na żądanie klienta – pokazać mu pełny cennik usług, a także wykaz wymagań dla tego rodzaju obiektu i kategorii. Hotelarze mogą też – aby zapewnić bezpieczeństwo klientów i ich bagażu – wydawać regulaminy porządkowe, których muszą przestrzegać goście. [/ramka]

[i]Podstawa prawna:

– [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=175244]ustawa o usługach turystycznych (DzU z 2004 r. nr 223, poz. 2268 ze zm.)[/link],

– [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=181078]rozporządzenie w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (DzU z 2006 r. nr 22, poz. 169)– rozporządzenie w sprawie opłat związanych z zaszeregowaniem obiektu hotelarskiego (DzU z 2006 r. nr 30, poz. 214)[/link][/i]