Korzystam z ochrony przedemerytalnej. Mimo to pracodawca chce mnie zwolnić, bo zajmowane przeze mnie stanowisko jest zbędne, a ja naruszam pracownicze obowiązki. Firma zatrudnia dziesięć osób. Czy szef może mnie zwolnić?

Szef mógłby zwolnić pracownika tylko wtedy, gdyby ten rzeczywiście naruszał obowiązki w sposób ciężki. Wtedy w grę wchodziłoby zwolnienie dyscyplinarne. Jeżeli natomiast powodem tego rozstania miałaby być tylko likwidacja stanowiska pracy, to na tej podstawie nie można rozwiązać umowy. Inaczej byłoby, gdyby pracodawca likwidował całą firmę. Wtedy ochrona przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy nie działa w każdym wypadku, niezależnie od liczby zatrudnionych.

Firma zatrudniała 50 osób, część z nich zwalnia z przyczyn ekonomicznych. Korzystam z ochrony przedemerytalnej, a mimo to szef wypowiedział mi warunki pracy. Chce, abym pracował w oddziale firmy oddalonym od miejsca zamieszkania o 120 km. Czy jeśli nie zgodzę się na tę zmianę, stracę posadę?

Tak.

Przy zwolnieniach grupowych (a takie występują u tego pracodawcy) nie wolno wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z osobą w wieku przedemerytalnym. Można jej jednak zmienić warunki pracy i płacy (art. 5 ust. 5 pkt. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych). Pracownik, który ich nie zaakceptuje, musi liczyć się z tym, że umowa o pracę rozwiąże się z upływem dokonanego wypowiedzenia. Wynika tak z art. 42 § 3 k.p. To, czy przysługuje mu odprawa, zależy od przyczyny zmiany warunków pracy i płacy i tego, czy nowe są gorsze od starych. Jeżeli tak, to wypowiedzenie zmieniające przekształci się w definitywne, którego inicjatywa wyszła od pracodawcy. Ten wówczas wypłaca odprawę. Inaczej będzie jednak, gdy nowe warunki nie były gorsze, a mimo to pracownik je odrzucił. Wtedy szef może uznać, że odmowa czytelnika była nieuzasadniona i to pracownik przyczynił się do zwolnienia.

Będąc w okresie wypowiedzenia, dostarczyłam firmie zaświadczenie o tym, że jestem w ciąży. Czy pracodawca powinien wycofać oświadczenie woli o wypowiedzeniu?

Tak.

Powinien wycofać swoje oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy o pracę. Jeżeli natomiast to pracownica ją wypowiedziała, wówczas szef powinien zgodzić się, aby wycofała swoje oświadczenie woli. Dla ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę w okresie ciąży nie jest istotny termin przedstawienia zaświadczenia lekarskiego o ciąży, lecz wyłącznie obiektywny stan rzeczy w chwili wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę (

wyrok Sądu Najwyższego z 15 stycznia 1988 r., I PRN 74/87

).

Jestem w piątym miesiącu ciąży. Pracuję w zastępstwie głównej sekretarki zarządu, która wkrótce wraca do pracy. Czy pracodawca musi przedłużyć moją umowę do dnia porodu?

Nie.

Umowa tej pracownicy rozwiąże się z upływem terminu, na jaki została zawarta. Przy umowie na zastępstwo nie działa bowiem szczególna ochrona. Nie ma zatem znaczenia to, że umowa zawarta na czas określony, na czas wykonywania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający miesiąc uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży. Przy zastępstwie pracodawca nie musi jej przedłużać.