- Jestem rolnikiem prowadzącym gospodarstwo rolne. Zamierzam rozpocząć prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Działalność tę będę wykonywać samodzielnie, bez zatrudniania osób. Działalność ta będzie prowadzona w niewielkim zakresie - przewiduję, że przychody roczne nie przekroczą 10 000 zł – i zamierzam prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów przeznaczoną dla rolników. Czy mam w niej wpisywać przychody i koszty działalności rolniczej i pozarolniczej? – pyta czytelnik.
Osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22a–22o ustawy o PIT (zob. art. 24a ust. 1 ustawy o PIT).
Szczegółowe zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów są określone w przepisach rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1037 ze zm.; dalej: rozporządzenie).
Bez pracowników i przy niskich obrotach
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że czytelnik zamierza prowadzić podatkowa księgę przychodów i rozchodów przeznaczoną dla rolników prowadzących działalność gospodarczą.
Stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne bez zatrudnienia w nim pracowników, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz pracowników rolnych, wykonujący działalność gospodarczą osobiście lub z udziałem członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, jeżeli łączny przychód z tej działalności gospodarczej nie przekracza 10 000 zł w roku podatkowym, są obowiązani prowadzić księgę przeznaczoną dla tych rolników, według wzoru ustalonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia, w sposób określony w rozdziale 3 rozporządzenia.
Rolnicy są obowiązani prowadzić księgę rzetelnie i w sposób niewadliwy. W księdze należy ewidencjonować wyłącznie przychody i koszty z działalności gospodarczej (§ 34 zdanie pierwsze i drugie rozporządzenia).
Co wpisywać
Rolnik prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów przeznaczoną dla rolników ewidencjonuje w niej wyłącznie przychody i koszty związane za działalnością gospodarczą >patrz ramka. Natomiast przychodów i kosztów związanych z działalnością rolniczą (>patrz ramka) nie ujmuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.
Uwaga! Także w przypadku, gdyby rolnik prowadził podatkową księgę przychodów i rozchodów na zasadach ogólnych (zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia), to nie powinien w niej ujmować przychodów i kosztów związanych z działalnością rolniczą, gdyż przychody z tej działalności nie podlegają PIT.
Autor jest doradcą podatkowym
CO OBEJMUJE POZAROLNICZA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
Działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza – stosownie do art. 5a pkt 6 ustawy o PIT – oznacza działalność zarobkową:
a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9 ustawy o PIT.
W myśl art. 5b ust. 1 ustawy o PIT, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
PRODUKCJA ROŚLINNA I ZWIERZĘCA POZA ZAKRESEM USTAWY
Przepisów ustawy o PIT nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej (zob. art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT).
Działalnością rolniczą jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:
1) miesiąc – w przypadku roślin,
2) 16 dni – w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
3) 6 tygodni – w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
4) 2 miesiące – w przypadku pozostałych zwierząt – licząc od dnia nabycia (zob. art. 2 ust. 2 ustawy o PIT).
Działami specjalnymi produkcji rolnej są: uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, hodowla dżdżownic, hodowla entomofagów, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym (art. 2 ust. 3 ustawy o PIT).
Nie stanowią działów specjalnych produkcji rolnej uprawy, hodowla i chów zwierząt w rozmiarach nieprzekraczających wielkości określonych w rozporządzeniu ministra rozwoju i finansów z 7 grudnia 2016 r. w sprawie norm szacunkowych dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej (DzU z 2016 r., poz. 2058; zob. art. 2 ust. 3a i art. 24 ust. 7 ustawy o PIT).
Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1 ustawy o podatku rolnym, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej (zob. art. 2 ust. 4 ustawy o PIT w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym).
