Od prawie roku podmioty prowadzące usługowo księgi rachunkowe (biura rachunkowe) należą do instytucji, na których ciążą obowiązki wynikające z nowelizacji [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=EF3465CF65E0F1E3464F746B647270A6?id=345474]ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu[/link].
Jednym z nich jest analiza klienta pod kątem dokonywania podejrzanych transakcji, którą przeprowadzić trzeba w ciągu 12 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy, tj. do 22 października 2010 r.
Jak informuje Ministerstwo Finansów, [b]należy rozróżnić analizę klienta, na podstawie której ocenia się ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu (art. 8b ust. 1 ustawy), od bieżącej analizy transakcji (art. 8a ust. 1)[/b]. Której z nich dokonać mają biura rachunkowe?
[srodtytul]Wątpliwe operacje[/srodtytul]
Z założenia nie biorą one udziału w przeprowadzaniu operacji, tylko je księgują. Zdaniem MF spoczywa jednak na nich obowiązek rejestracji transakcji wątpliwych (art. 8 ust. 3 ustawy), ujawnionych w wyniku przeprowadzonej analizy klienta według kryteriów wskazanych w art. 10a ust. 3 ustawy. W związku z wykonywaniem umowy z klientem biura mają wiedzę o takich transakcjach lub przy zachowaniu należytej staranności powinny ją mieć. Choć zatem nie muszą dokonywać ich bieżącej analizy i bieżącej rejestracji, są zobowiązane do kompleksowej analizy klienta.
MF poinformowało, że biura rachunkowe mają obowiązek prowadzenia analizy dla nowych klientów od 22 października 2009 r., a analizę klientów dotychczasowych zakończyć do 22 października 2010 r.
[srodtytul]Bez rejestracji[/srodtytul]
Od 8 października obowiązuje przepis stanowiący delegację ustawową dla ministra finansów do określenia w rozporządzeniu wzoru rejestru transakcji, sposobu jego prowadzenia oraz trybu dostarczania danych rejestru do GIIF. Biura rachunkowe zostały jednak zwolnione z obowiązku rejestracji transakcji wątpliwych, jak również z przekazywania danych głównemu inspektorowi informacji finansowej aż do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych.
Czy oznacza to wprowadzenie z tą datą nowych zadań dla instytucji obowiązanych, które do tej pory nie były zobligowane do rejestracji transakcji? Ministerstwo Finansów zapewnia, że nie. Nie nastąpiły też zmiany w dotychczasowych zasadach rejestracji.
– Wejście w życie tego przepisu daje ministrowi finansów prawo do wydania rozporządzenia rejestrowego, o którym instytucje obowiązane zostaną poinformowane ze stosownym wyprzedzeniem, pozwalającym na prawidłowe przygotowanie się do zmodyfikowanych obowiązków rejestracyjnych – poinformował Adam Gwiazdowicz, zastępca dyrektora Departamentu Informacji Finansowej MF.
Brak obowiązków rejestracji i przekazywania danych nie zwalnia jednak instytucji obowiązanych, w tym biur rachunkowych, z konieczności dokonywania analizy pod kątem podejrzanych transakcji. Wspomniana nowelizacja wprowadziła obowiązek oceny ryzyka ich wystąpienia.
Ze względu na wiele wątpliwości MF wydało trzy komunikaty w sprawie instytucji obowiązanych. Informuje w nich m.in., że nie mają one obowiązku przesyłania do GIIF pism informujących o braku transakcji w danym miesiącu, tylko o ich istnieniu. Ponadto instytucje takie nie muszą zgłaszać rozpoczęcia działalności, wystarczy, że przekażą swoje dane identyfikacyjne razem z pierwszymi informacjami o zarejestrowanych transakcjach.
[ramka][b]Nie tylko kary pieniężne[/b]
- Za niedopełnienie obowiązków określonych ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy podmiot prowadzący działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych może być obciążony karą pieniężną.
- Nadkłada ją w drodze decyzji generalny inspektor informacji finansowej – w wysokości nieprzekraczającej 750 tys. zł, a w przypadku niedopełnienia obowiązku zapewnienia udziału pracowników w programie szkoleniowym – do 100 tys. zł.
- Ponadto konkretna osoba, odpowiedzialna za niedopełnienie w firmie (również w biurze rachunkowym) obowiązków określonych w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, może zostać obciążona grzywną lub nawet karą pozbawienia wolności do lat trzech, w zależności od rodzaju naruszenia.[/ramka]