Przedsiębiorca, który zawiesi działalność gospodarczą, aby opiekować się dzieckiem swoim, dzieckiem swojego małżonka lub dzieckiem przysposobionym, może być objęty z tytułu tej opieki ubezpieczeniami:
- emerytalnym, rentowymi i zdrowotnym albo
- tylko emerytalnym.
Jeśli spełni niżej wymienione warunki, ZUS zgłosi go do ubezpieczeń i rozliczy składki.
Kilka warunków
W czasie zawieszenia działalności przedsiębiorca może być objęty ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, jeśli:
- podlegał co najmniej sześć miesięcy ubezpieczeniom społecznym (obowiązkowo albo dobrowolnie) z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej,
- nie ma zaległości w opłacaniu składek,
- nie ma ustalonego prawa do emerytury ani renty,
- nie ma innych tytułów do ubezpieczeń,
- złoży odpowiednie oświadczenie w ciągu siedmiu dni,
- sprawuje opiekę nad dzieckiem w Polsce.
Przykład
Pani Krystyna zawiesiła działalność gospodarczą 2 sierpnia 2017 r., a 3 sierpnia 2017 r. złożyła w ZUS oświadczenie, że chce podlegać ubezpieczeniu emerytalnemu z tytułu opieki nad dzieckiem. Organ rentowy ustalił, że pani Krystyna spełnia wszystkie warunki do objęcia ubezpieczeniami emerytalnemu i rentowym oraz zdrowotnemu, w związku z tym będzie nimi objęta.
Przykład
Pan Jan zawiesił działalność gospodarczą 12 lipca 2017 r., a 24 lipca 2017 r. złożył w ZUS oświadczenie, że chce podlegać ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i zdrowotnemu. Ponieważ złożył to oświadczenie po siedmiu dniach od zawieszenia działalności, będzie objęty tylko ubezpieczeniem emerytalnym.
Ubezpieczenie zdrowotne
Przedsiębiorca może być objęty ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu opieki nad dzieckiem tylko wtedy, gdy spełni warunki do podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym i nie ma innego tytułu do tego ubezpieczenia. Jeśli nie spełnia któregoś z tych warunków, będzie obowiązkowo podlegał tylko ubezpieczeniu emerytalnemu. Składki na to ubezpieczenie także sfinansuje budżet państwa. Jednak przedsiębiorca nie może być wtedy objęty ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu opieki nad dzieckiem.
Maksymalny okres
Przedsiębiorca może być objęty ubezpieczeniami z tytułu opieki nad dzieckiem:
- maksymalnie trzy lata, ale nie dłużej niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy sześć lat,
- maksymalnie sześć lat – jeśli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności i wymaga osobistej opieki (nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 18 lat).
Niezbędne oświadczenie
Aby podlegać ubezpieczeniom z tytułu opieki nad dzieckiem, przedsiębiorca musi złożyć oświadczenie, że chce im podlegać i dołączyć do niego skrócony odpis aktu urodzenia dziecka oraz ewentualnie orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. O zmianie danych w tym oświadczeniu musi zawiadomić ZUS w ciągu siedmiu dni.
Przedsiębiorca podlega ubezpieczeniom:
- od dnia, który wskaże w oświadczeniu jako dzień rozpoczęcia sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym złożył oświadczenie w ZUS,
- do dnia, który wskaże w oświadczeniu jako dzień zakończenia sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
—oprac. pracownicy Centrali ZUS
Wysokość składek za rodzica
ZUS oblicza:
- składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – od 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (w 2017 r. od 2557,80 zł),
- samą składkę na ubezpieczenie emerytalne – od 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2017 r. od 1500 zł),
- składkę na ubezpieczenie zdrowotne – od wysokości specjalnego zasiłku opiekuńczego (w 2017 r. jest to 520 zł).
