Aby ustalić, czy trzeba opłacać składki na ubezpieczenia społeczne za zleceniobiorcę, przyjmuje się, że uczniem jest osoba, która do 31 sierpnia danego roku:
- kontynuuje naukę w tej samej szkole,
- skończyła szkołę i rozpoczyna naukę w szkole, w której rok szkolny rozpoczyna się 1 września,
- ukończyła szkołę i nie kontynuuje nauki.
Do 30 września za ucznia szkoły ponadgimnazjalnej uznaje się osobę, która przedstawi zaświadczenie o przyjęciu na studia wyższe.
Studentem jest natomiast osoba, która kształci się na studiach pierwszego lub drugiego stopnia albo na jednolitych studiach magisterskich. Nie są studentami uczestnicy studiów doktoranckich oraz studiów podyplomowych. Jest to inna niż studia wyższe forma kształcenia.
Status studenta przysługuje:
– złożenia egzaminu dyplomowego,
– złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu – w przypadku kierunków lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii,
– zaliczenia ostatniej, przewidzianej w planie studiów praktyki – w przypadku kierunku farmacja oraz kierunków związanych z kształceniem w zakresie ratownictwa medycznego i fizjoterapii,
– skreślenia z listy studentów.
Przykład 1
Piotr Nowak – student studiów magisterskich, wykonuje umowę zlecenia. 25 lipca 2017 r. kończy 26 lat. Od 25 lipca 2017 r. dla Piotra Nowaka obowiązkowe są z umowy zlecenia ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne. Tylko ubezpieczenie chorobowe jest dla niego dobrowolne.
Prawa studenta to nie status
Ukończenie przez daną osobę studiów pierwszego stopnia i zachowanie praw studenta (do 31 października roku, w którym ukończyła te studia) nie oznacza zachowania statusu studenta. W okresie między ukończeniem studiów pierwszego stopnia a uzyskaniem statusu studenta studiów drugiego stopnia zleceniobiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom – trzeba za niego opłacać składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne. Tylko ubezpieczenie chorobowe jest dla niego dobrowolne.
Przykład 2
Jan Kowalski ma 25 lat. 26 czerwca 2017 r. ukończył studia pierwszego stopnia. Od 1 października 2017 r. będzie kontynuował naukę na studiach drugiego stopnia. Od 1 do 30 lipca 2017 r. zawarł umowę zlecenia, z której jest obowiązkowo objęty ubezpieczeniami jako zleceniobiorca.
Ważne! Student, który podejmuje pracę jako zleceniobiorca, jest zwolniony z obowiązku ubezpieczeń aż ukończy 26 lat bez względu na obywatelstwo i kraj odbywania studiów.
Zlecenie z własnym pracodawcą
Zwolnienie z opłacania składek za zleceniobiorcę nie dotyczy sytuacji, gdy pracuje on na rzecz swojego pracodawcy. Zatem pracodawca, który zatrudnia na umowę zlecenia własnego pracownika – studenta w wieku do 26 lat, musi opłacać za niego wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne, tj. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne. W takiej sytuacji umowa zlecenia jest traktowana jak umowa o pracę. Z ubezpieczeń zwolniony jest tylko student w wieku do 26 lat z umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem niż własny pracodawca.
oprac. pracownicy Centrali ZUS