Odwołanie od decyzji ZUS w sądzie

O tej dacie powiadamia obie strony, ale uczestnictwo w rozprawie nie jest obowiązkowe.

Wstępne badanie sprawy to ten etap postępowania, w którym sąd może zdecydować o zwrocie akt sprawy do ZUS, aby ten usunął istotne braki postępowania dowodowego lub podał pełną podstawę prawną i faktyczną.

Jaka reakcja

Niezwłocznie po wniesieniu sprawy sąd powinien zbadać, czy odwołanie spełnia niezbędne wymagania, pozwalające mu nadać dalszy bieg lub wezwać do ich uzupełnienia. Może chodzić np. o brak: odpisu odwołania, wskazania żądania, oznaczenia strony pozwanej, podpisu, pełnomocnictwa.

Jeżeli w toku wstępnego badania okaże się, że w materiale dowodowym są istotne braki, a jego uzupełnienie w postępowaniu sądowym byłoby znacznie utrudnione, sąd może zwrócić do ZUS akta sprawy, aby je właściwie uzupełnił.

Na taki zwrot nie przysługuje zażalenie. Zalecenia sądu związane ze zwrotem akt są dla ZUS wiążące. Po uzupełnieniu braków ZUS albo wydaje nową decyzję, albo podtrzymuje wcześniejszą i przekazuje sprawę sądowi, który orzeka co do jej istoty lub umarza postępowanie.

Sąd zwraca też ZUS akta sprawy, jeżeli jego decyzja nie ma podstawy prawnej i faktycznej, nie wskazuje sposobu wyliczenia świadczenia, brakuje w niej pouczenia o skutkach prawnych decyzji i trybie jej zaskarżenia.

Sąd oddali odwołanie, jeżeli nie znajdzie podstaw, aby je uwzględnić. Jeśli jednak je uzna, zmienia zaskarżoną decyzję oraz zobowiązuje ZUS, aby w określonym terminie wydał nową.

Przykład

Pan Stanisław złożył do ZUS wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury pracowniczej na podstawie art. 29 ustawy emerytalnej. Aby ją uzyskać, trzeba mieć co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz lekarz orzecznik ZUS musi uznać ubezpieczonego za całkowicie niezdolnego do pracy.

Pan Stanisław miał 30-letni staż emerytalny, ale zarówno lekarz orzecznik, jak i komisja lekarska ZUS stwierdziły, że jest on jedynie częściowo niezdolny do pracy. Od decyzji wydanej na tej podstawie pan Stanisław odwołał się do okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Do odwołania nie dołączył jednak żadnych nowych dokumentów o niezdolności do pracy.

Następnie wykonał dodatkowe badania, które potwierdzały znaczne pogorszenie jego stanu zdrowia. Po dostarczeniu nowych wyników sąd okręgowy uchylił decyzję ZUS o odmowie prawa do emerytury i przekazał organowi rentowemu sprawę do ponownego rozpoznania.

Niezadowolony wnosi apelację...

Od wyroku sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych przysługuje apelacja do sądu apelacyjnego. Wnosi się ją do sądu, który wydał zaskarżony wyrok w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem. A jeżeli strona nie zażądała uzasadnienia wyroku - w ciągu tygodnia od ogłoszenia sentencji wyroku.

Termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął czas do żądania uzasadnienia. Odwołując się od wyroku sądu okręgowego, apelację wnosi się nie później niż trzy tygodnie od ogłoszenia sentencji wyroku.

...lub kasację

Jeśli sąd apelacyjny wyda orzeczenie, od którego przysługuje skarga kasacyjna, strony i ich przedstawiciele muszą, do czasu upływu terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, zawiadamiać sąd apelacyjny o każdej zmianie miejsca zamieszkania.

Od wydanego przez sąd apelacyjny prawomocnego wyroku lub postanowienia o odrzuceniu pozwu albo umorzeniu postępowań kończących sprawę, przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego.

Orzeczenia sądu apelacyjnego stają się prawomocne z upływem terminu przewidzianego na wniesienie skargi kasacyjnej. Wnosi się ją do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie w ciągu dwóch miesięcy od doręczenia skarżącemu orzeczenia z uzasadnieniem. Trzeba to zrobić przez pełnomocnika, będącego adwokatem lub radcą prawnym.

Co musi być

Skarga kasacyjna powinna zawierać:

- oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości czy w części,

- przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie,

- wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany.

Oprócz tych warunków skarga kasacyjna powinna zawierać wniosek o przyjęcie do rozpoznania i jego uzasadnienie. Ma ona także czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego. Dołącza się do niej też dwa jej odpisy przeznaczone do akt Sądu Najwyższego oraz dla Prokuratora Generalnego, chyba że sam wniósł skargę.

Jeżeli skarga kasacyjna nie spełnia tych warunków, przewodniczący sądu drugiej instancji wzywa skarżącego do usunięcia braków w ciągu tygodnia pod rygorem odrzucenia pisma.