[b]1 kwietnia 2009 r. rozpoczyna się nowy rok składkowy, co dla niektórych płatników oznacza zmianę stopy procentowej opłacanej składki wypadkowej.[/b]

Wynika to z nowego [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=304875]rozporządzenia z 16 marca 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (DzU nr 43, poz. 350)[/link].

[b]Małe firmy zapłacą niższe składki wypadkowe[/b]. Zaznaczmy, że chodzi o podmioty ubezpieczające wypadkowo (a nie w ogóle) mniej niż dziesięć osób. [b]W wypadku większych zakładów będzie różnie – zależnie od branży, w której działają[/b].

Stopa procentowa wzrośnie w pięciu grupach działalności. Dla rolnictwa, łowiectwa i leśnictwa z 2 do 2,53 proc., w produkcji masy włóknistej, papieru, działalności publikacyjnej i poligraficznej oraz produkcji urządzeń elektrycznych i optycznych – z 1,2 do 1,47 proc., w handlu – z 0,93 do 1,47 proc., a w hotelach i restauracjach – z 0,67 do 0,93 proc.

W siedmiu grupach zmaleje: w rybactwie z 2,8 do 1,73 proc., górnictwie surowców energetycznych z 3,60 do 3,33 proc., w produkcji drewna i wyrobów z drewna z 3,06 do 2,80 proc., w wytwarzaniu koksu, produktów rafinacji ropy naftowej i paliw jądrowych z 1,73 do 1,47 proc., w produkcji wyrobów chemicznych z 2,26 do 1,73 proc., w produkcji maszyn i urządzeń z 2,26 do 2 proc., w grupie edukacja z 1,2 do 0,93 proc.

W wypadku pozostałych 17 grup wysokość stopy procentowej składki pozostaje na dotychczasowym poziomie.

Ponadto w 12 grupach zmieniają się kategorie ryzyka.

[srodtytul]Dla małych płatników[/srodtytul]

Z czego wynika podstawowa wysokość składki? W związku z tym, że maleje maksymalna stopa procentowa (gdyż w górnictwie będzie ona wynosić 3,33 proc. zamiast 3,60), to w konsekwencji zmaleje stopa procentowa dla większości płatników - małych zakładów, które odprowadzają ją w zryczałtowanej wysokości, bez względu na to, w jakiej branży działają. Wynosi ona bowiem 50 proc. najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności.

Dlatego [b]zamiast 1,8 proc. te małe zakłady będą odprowadzać ją w wysokości 1,67 proc. [/b]

Kto odprowadza składkę w podstawowej wysokości? Są to:

– płatnicy podlegający wpisowi do rejestru REGON i zgłaszający do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż dziewięciu ubezpieczonych,

– płatnicy niepodlegający wpisowi do rejestru REGON (bez względu na liczbę ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego),

– płatnicy składek podlegający wpisowi do rejestru REGON, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej dziesięciu ubezpieczonych, ale przed upływem terminu płatności nie otrzymali zaświadczenia o wpisie do tego rejestru. Po otrzymaniu zaświadczenia o wpisie do rejestru REGON korygują oni dotychczas złożone dokumenty rozliczeniowe według prawidłowej stopy procentowej składki.

[b]Ile na ubezpieczenie wypadkowe zapłaci za siebie osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą? Za marzec br. będzie to jeszcze 34,48 zł, a od kwietnia do grudnia 2009 r. – 31,99 zł.[/b]

Przypomnijmy, że w tym roku obowiązuje stała minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne – 1915,80 zł. Jest to 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty rocznej podstawy wymiaru składek, które w 2009 r. wynosi 3193 zł.

Za styczeń, luty i marzec 2010 r. przedsiębiorcy zapłacą 1,67 proc. składki od nowej podstawy wymiaru.

[srodtytul]Czasem obliczy zakład[/srodtytul]

Większość płatników samodzielnie ustala stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe. Nie dotyczy to jednak tych, którzy musieli przekazywać informację ZUS IWA (czyli dane o wypadkowości w firmie) za trzy ostatnie kolejne lata kalendarzowe. Dla nich stopę ustala Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Decyzje w tej sprawie powinny trafić do zainteresowanych do 20 kwietnia br.

[b]Niektórzy mogą być jednak zaskoczeni tym, że składka w ich wypadku będzie wyższa niż dotychczas, i to wcale nie z powodu zmiany podstawowej stopy procentowej. Od kwietnia br. ZUS może je bowiem bardziej elastycznie korygować: zmienić o wskaźniki, które od kwietnia wyniosą od 0,5 do 1,5[/b].

Podstawową wartość stopy ZUS będzie mógł w wypadku danego zakładu zmniejszyć lub zwiększyć aż o połowę. Dotychczas wskaźniki te nie pozwalały na taką elastyczność, bo wynosiły od 0,8 do 1,2. Pozwalały więc na zwiększenie lub obniżenie stopy o 20 proc. Ta możliwość wynika z nowego brzmienia § 8 rozporządzenia w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków.

[srodtytul]Sam ustal procent[/srodtytul]

Pozostali płatnicy wpisani do rejestru REGON i zgłaszający co najmniej dziesięciu ubezpieczonych sami ustalają stopę procentową składki. Powinni więc sięgnąć do nowego załącznika we wspomnianym rozporządzeniu, który określa stopę procentową właściwą dla określonej grupy działalności (zob. tabela).

Odnosi się ją do kodu PKD ujętego w rejestrze REGON na 31 grudnia roku poprzedniego. W tym roku liczy się więc to, jakie PKD miała firma 31 grudnia 2008 r. W stosunku do płatników zgłoszonych w okresie od 1 stycznia do 31 marca następnego roku – według PKD ujętego w rejestrze REGON na dzień, w którym stali się płatnikami składek na ubezpieczenie wypadkowe.

W tym roku składkowym sytuacja jest o tyle skomplikowana, że podstawą do określenia składki wypadkowej jest klasyfikacja kodów działalności gospodarczej PKD 2004, a od 2010 r. będzie funkcjonować tylko nowa klasyfikacja (PKD 2007).

Płatnicy będą odprowadzać składkę wypadkową wg ustalonej w kwietniu br. stopy procentowej przez kolejne 12 miesięcy – do marca 2010 r. Zmiana PKD nie wpłynie na wysokość stopy procentowej w pierwszym kwartale 2010 r. dla już działających i tych, którzy zarejestrują firmę najpóźniej do końca 2009 r. Nie wiadomo jeszcze, według jakich zasad będą płacić składki ci, którzy zarejestrują się w okresie od stycznia do marca 2010 r. W tym zakresie można się spodziewać nowelizacji przepisów.

[srodtytul]Kto podlega ubezpieczeniu[/srodtytul]

Obowiązkowym ubezpieczeniem wypadkowym objęte są osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Z pewnymi wyjątkami chodzi m.in. o:

- przebywających na urlopach wychowawczych oraz osoby pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego,

- podlegających dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na podstawie art. 7 i 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,

- osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osoby z nimi współpracujące, jeżeli wykonują pracę poza siedzibą lub miejscem prowadzenia działalności zleceniodawcy.