Zasiłek opiekuńczy należy się bez okresu wyczekiwania. Przysługuje na:

- zdrowe dziecko do ukończenia ośmiu lat w razie:

- nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza (czyli takiego zamknięcia, o którym powiadomiono w terminie krótszym niż siedem dni przed dniem tego zamknięcia),

- porodu lub choroby jego małżonka, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,

- pobytu jego małżonka, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej.

Gdy rodzice dziecka w wieku do ośmiu lat są zatrudnieni w systemie pracy zmianowej na różnych zmianach, każdego z nich uważa się za osobę stale opiekującą się tym dzieckiem. W takiej sytuacji w razie choroby, porodu lub pobytu jednego z nich w zamkniętym zakładzie opieki zdrowotnej, drugiemu przysługuje zasiłek opiekuńczy. Gdy obydwoje pracują, ale tylko jedno na zmiany, zasiłek opiekuńczy należy się tylko za dni, w których takie dziecko pozostawałoby bez opieki z powodu porodu, choroby lub pobytu drugiego z rodziców w zamkniętym zakładzie opieki zdrowotnej,Zasiłek opiekuńczy przysługuje zarówno ubezpieczonym obowiązkowo, jak i ubezpieczonym dobrowolnie (zleceniobiorcom, prowadzącym działalność zarobkową na własnych rachunek, duchownym, osobom wykonującym pracę nakładczą oraz więźniom, wykonującym pracę w warunkach odbywania kary pozbawienia wolności) w przypadku opieki nad:

- chorym dzieckiem do ukończenia 14 lat Za dzieci uważa się dzieci własne ubezpieczonego lub jego małżonka, przysposobione, a także obce, przyjęte na wychowanie i utrzymanie. Jeżeli oboje lub jeden rodzic pracuje w systemie pracy zmianowej, zasiłek opiekuńczy przysługuje za okres sprawowania opieki, w którym oboje są na różnych zmianach, a chore dziecko pozostawałoby bez opieki w wyniku częściowego pokrywania się godzin pracy, wskutek dojazdu lub dojścia do pracy i z pracy.

- innym chorym członkiem rodziny (małżonek, rodzic, teść, dziadek, wnuk, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat), jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym. Warunek ten uważa się za spełniony także wtedy, gdy pracownik pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z chorym tylko przez czas sprawowania opieki. Zasiłek opiekuńczy wypłaca się przez czas zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez:

- 60 dni w roku - na opiekę nad dziećmi do 14 lat,

- 14 dni w roku - nad innymi chorymi członkami rodziny. Łącznie w roku - z tytułu opieki na dziećmi i innym chorym członkiem rodziny - uprawniony dostanie nie więcej niż 60-dniowy zasiłek opiekuńczy. I to niezależnie od liczby członków rodziny uprawnionych do tego zasiłku oraz liczby dzieci i innych członków rodziny, wymagających opieki.

Zasiłek opiekuńczy wynosi 80 proc. podstawy wymiaru (obliczanej jak dla zasiłku chorobowego, o czym mowa w rozdziale VI).

Autorka jest radcą prawnym w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych w MPiPS