- Zatrudniamy 21-letniego pracownika. Czasem zawieramy z nim dodatkowo umowy zlecenia lub o dzieło. Pracownik niedawno podjął studia. Czy w związku z tym umowy cywilnoprawne zawarte z tą osobą będą odtąd zwolnione ze składek? – pyta czytelnik.
Nie. W przypadku umowy zlecenia czy o dzieło zawartej przez pracownika z własnym pracodawcą nie występują wyłączenia spod obowiązku opłacania składek od przychodów osiąganych z tego tytułu.
Art. 8 ust. 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1778 ze zm.) wskazuje, że w odniesieniu do obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za pracownika uznaje się nie tylko osobę zatrudnioną na podstawie stosunku pracy, ale także osobę pracującą na podstawie m.in. umowy zlecenia (lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia) lub umowy o dzieło, jeśli:
- taką umowę zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub
- w ramach tej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
Rzeczywiście, umowa zlecenia (lub umowa, do której stosuje się przepisy o zleceniu) zawarta z uczniem lub studentem do 26. roku życia, nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne. Natomiast dzieło w ogóle nie jest tytułem do ubezpieczeń. Jeżeli jednak któraś z tych umów została zawarta między pracownikiem a jego pracodawcą lub jest wykonywana przez pracownika na rzecz pracodawcy, to zleceniobiorca lub wykonawca dzieła ma „ubezpieczeniowo" status pracownika. Przy takiej zaś kwalifikacji nie istnieją podmiotowe zwolnienia ze składek.
Od przychodów z umowy zlecenia (o dzieło) opłaca się wówczas pełne składki na zasadach obowiązujących pracowników, tj. obowiązkowo na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe oraz ubezpieczenie zdrowotne. Pracodawca, jako płatnik składek, nie zgłasza takiej osoby odrębnie do ubezpieczeń z tytułu umowy cywilnoprawnej. Podaje jedynie sumę jej przychodu uzyskanego z tej umowy i przychodu z umowy o pracę w imiennym raporcie miesięcznym składanym za dany miesiąc. Raport oznacza kodem tytułu ubezpieczeń właściwym dla pracownika (01 10 xx).