Rz: Sąd Najwyższy wydał niedawno uchwałę, z której wynika, że ZUS nie ma prawa odbierać ubezpieczonemu zasiłku za cały okres zwolnienia, jeśli ten chce przed czasem wrócić do pracy. Czy Zakład zmieni teraz swoje podejście do takich przypadków?
Wojciech Andrusiewicz: Ależ my mamy identyczną praktykę z tą, jaką wskazał Sąd Najwyższy. Jednak przypadek w sprawie, w której orzekał SN, nie był standardowy.
O co zatem chodziło w tej sprawie?
Uchwała Sądu Najwyższego z 17 lutego 2016 r. (III UZP 15/15), który w jednostkowym przypadku orzekł, że nie można pozbawić prawa do zasiłku osoby, która za zgodą lekarza powraca wcześniej do pracy, dotyczyła bardzo specyficznej sytuacji. Nie mogę jednak zdradzać jej szczegółów ze względu na ochronę danych klientów. O tym, że nie było to proste zagadnienie, niech świadczy to, że sąd okręgowy, który zajął się odwołaniem ubezpieczonego od decyzji ZUS, potwierdził prawidłowość naszego rozstrzygnięcia. Natomiast sąd apelacyjny nie był pewny interpretacji przepisów i dlatego skierował pytanie prawne do Sądu Najwyższego. Jego skutkiem jest wydana uchwała. Po tym orzeczeniu sprawa jest zamknięta i nie podlega dyskusji.
Jak po uchwale Sądu Najwyższego będą wyglądały powroty pracowników ze zwolnienia lekarskiego przed czasem?
Uchwała zapadła w sprawie wyjątkowej, która jest odstępstwem od dotychczasowej praktyki i wytycznych obowiązujących w tym zakresie. Dlatego orzeczenie SN nie zmieni zasad postępowania w takich sprawach. Aby skrócić okres zwolnienia lekarskiego i tym samym zasiłkowy, wystarczy przedstawić nowe zaświadczenie od lekarza prowadzącego, które skraca ten okres.
A jeśli zwolnienie lekarskie zostało wystawione w nowym elektronicznym systemie?
To dobry przykład, bo tylko potwierdza dotychczasową praktykę. Nowy elektroniczny system przygotowaliśmy tak, aby od 1 stycznia 2016 r. lekarz wystawiający elektronicznie zwolnienie lekarskie miał pełną możliwość jego anulowania czy skorygowania.
Czy lekarz internista może wydać zaświadczenie uprawniające do wcześniejszego powrotu do pracy, czy tylko musi ono pochodzić od lekarza orzecznika ZUS?
Zgodnie z naszymi wytycznymi honorujemy zaświadczenia o skróceniu okresu niezdolności do pracy wystawione przez wszystkich lekarzy, którzy są uprawnieni do wystawiania zwolnień. Nie stosuje się tu art. 59 ust. 7 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, który mówi o uprawnieniach kontrolnych lekarzy orzeczników ZUS do skracania okresu zasiłkowego.
Do kiedy w takim przypadku należy się zasiłek chorobowy?
W razie wcześniejszego powrotu do pracy ZUS nie pozbawia nikogo zasiłku za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim. W takim przypadku świadczenie wypłaca się do dnia poprzedzającego powrót do pracy. Ubezpieczony traci więc prawo do zasiłku wyłącznie w przód, za okres po powrocie do obowiązków. Zasiłek chorobowy to przecież świadczenie, które przysługuje wyłącznie w czasie niezdolności do pracy. Skoro ubezpieczony wróci do pracy, nie ma możliwości dalszej wypłaty zasiłku.
—rozmawiał Mateusz Rzemek
