Nowelizacja wprowadzająca zmiany w rozliczeniu składki zdrowotnej od środków trwałych ma obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. Tymczasem wciąż jeszcze nie została opublikowana w Dzienniku Ustaw i wygląda na to, że stanie się to dosłownie w ostatniej chwili. Zdaniem ekspertów, może to spowodować, że zostanie uznana za niekonstytucyjną.

– Zmiany dotyczące danin publicznych na kolejny rok powinny być publikowane do końca listopada. Taką zasadę wprowadził Trybunał Konstytucyjny, i to jeszcze w czasach, gdy obecnie rządzący nie kwestionowali jego orzeczeń. Wyjątkiem są przepisy korzystne dla podatników. Jednak moim zdaniem, na nowych zasadach rozliczenia składki zdrowotnej od środków trwałych część przedsiębiorców straci – mówi Piotr Juszczyk, doradca podatkowy w inFakt.

– Będą to przedsiębiorcy na skali albo liniowym PIT, którzy sprzedadzą środki trwałe amortyzowane jeszcze przed 2022 r. Dla nich nowelizacja może okazać się niekorzystna – potwierdza Izabela Leśniewska, doradca podatkowy w kancelarii Alo-2.

Składka zdrowotna od środków trwałych. Jak teraz ją rozliczamy?

Przypomnijmy, że przedsiębiorcy na skali oraz liniowym PIT liczą składkę zdrowotną od dochodu z działalności. Czyli przychodu pomniejszonego o koszty. Teraz uwzględniają przy jej obliczaniu transakcje związane ze środkami trwałymi (może to być samochód, maszyna czy magazyn). Wydatki na ich nabycie mogą zaliczyć do kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne. Kwotę ze sprzedaży muszą wykazać jako przychód. Natomiast kosztem z tej transakcji jest niezamortyzowana wartość środka trwałego. Mówiąc inaczej, dochodem ze sprzedaży środka trwałego jest różnica między przychodem a jego wartością początkową powiększona o odpisy amortyzacyjne.

Takie zasady wprowadził Polski Ład. Zgodnie z jego nowelizacją, a konkretnie chodzi o art. 35 ustawy z 9 lutego 2022 r. (którą znajdziemy w DzU z 2022 r., pod poz. 807), dochodu ze sprzedaży środka trwałego będącego podstawą wymiaru składki zdrowotnej nie trzeba powiększać o odpisy amortyzacyjne zaliczane do kosztów przed 2022 r. Ten przepis ratował przed dużą składką tych, którzy amortyzowali środki trwałe jeszcze przed wejściem w życie Polskiego Ładu.

Co się zmieni w składce zdrowotnej od środków trwałych w 2025 roku?

Co się zmieni w 2025 r.? Przy obliczaniu dochodu będącego podstawą wymiaru składki zdrowotnej nie uwzględnimy przychodów ze sprzedaży środków trwałych. Nie rozliczymy też kosztów, czyli niezamortyzowanej wartości majątku. Jeśli jednak ta zasada okaże się dla przedsiębiorców niekorzystna, będą mogli uwzględnić przychody i koszty sprzedaży środków trwałych przy obliczaniu rocznej składki (pokazaliśmy to na przykładach w „Rzeczpospolitej” z 29 listopada).

Przedsiębiorcy mogą więc wybrać lepszy dla siebie wariant.

– Jednak ci, którzy sprzedadzą środki trwałe amortyzowane przed 2022 r., czyli teraz korzystają ze wspomnianego art. 35, mogą stracić na obu wariantach. Art. 35 ma bowiem zastosowanie do obecnie obowiązujących przepisów. Do tych, które mają wejść 1 stycznia 2025 r., nie bardzo już pasuje – mówi Piotr Juszczyk.

- Art. 35 dotyczy regulacji o środkach trwałych, do których odnosi się obecnie przepis o zasadach ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej. Po zmianach już nie będzie się odnosił i wygląda na to, że art. 35 stanie się bezprzedmiotowy. Mówiąc prościej, przedsiębiorcy, którzy amortyzowali środki trwałe przed 2022 r., nie zastosują już korzystnej dla siebie metody rozliczenia – tłumaczy Izabela Leśniewska.

Ministerstwo Zdrowia i Ministerstwo Finansów odpowiadają na pytanie „Rzeczpospolitej”

Czy faktycznie tak będzie? Zapytaliśmy Ministerstwo Zdrowia. I okazało się, że nowe przepisy interpretuje korzystnie dla przedsiębiorców. Jego zdaniem, art. 35 nowelizacji Polskiego Ładu będą mogli stosować ci, którzy zdecydują się na wykazanie przychodu i kosztu ze sprzedaży środka trwałego w rozliczeniu rocznym.

„Jeżeli przedsiębiorca skorzysta z możliwości złożenia oświadczenia o uwzględnianiu przychodów ze zbycia środków trwałych (i kosztów ich uzyskania) w wymiarze podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, w przypadku sprzedaży w 2025 r. środka trwałego, dla którego odpisy amortyzacyjne zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed 1 stycznia 2022 r., obliczając dochód, o którym mowa w art. 81 ust. 2 i 2c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, będzie stosował art. 24 ust. 2 zd. 2 ustawy o PIT, a zatem będzie mógł skorzystać z regulacji art. 35 ustawy z 9 lutego 2022 r.” – czytamy w odpowiedzi Ministerstwa Zdrowia.

Tak samo na pytanie „Rzeczpospolitej” odpowiedziało Ministerstwo Finansów.

– To korzystne dla biznesu stanowisko, mam jednak wrażenie, że rząd zapomniał o uwzględnieniu w zmianach na 2025 r. przepisu dotyczącego środków trwałych amortyzowanych przed 2022 r. i teraz próbuje wyjść z twarzą – komentuje Piotr Juszczyk.

– Niewątpliwie przydałoby się doprecyzowanie nowych regulacji, wtedy sytuacja byłaby klarowna – podsumowuje ekspert.