Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który zatrudniał kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe. Jednak z uwagi na fakt, iż jakiś czas temu na mocy znowelizowanych przepisów pojawiła się sposobność stosowania zwrotu uśrednionych kosztów poniesionych przez nich w związku z korzystaniem z urządzeń sanitarnych podczas pracy, powstały też wątpliwości natury ubezpieczeniowej. W efekcie przedsiębiorca postanowił zapytać ZUS o tę kwestię.
Dla oceny tego tematu kluczowy jest art. 26g ustawy o czasie pracy kierowców (t.j. DzU z 2024 r. poz. 220). Zgodnie z tym przepisem w przypadku kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, do podstawy wymiaru nie wchodzą należności stanowiące zwrot równowartości poniesionych kosztów korzystania z urządzeń sanitarnych.
Ważna jest wysokość wynagrodzenia
W opisywanej sprawie kierowca został jednak zatrudniony na podstawie umowy o pracę w połowie miesiąca. Jego pensja była zatem niższa niż przeciętne wynagrodzenie.
Firma chciała wiedzieć, czy w takiej sytuacji wliczać zwrócone koszty korzystania z urządzeń sanitarnych do postawy wymiaru, czy też nie.
ZUS uznał, że powinny zostać uwzględnione.
W wydanej interpretacji zakład przypomniał, że podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe i wypadkowe jest przychód. Jego definicja stosowana na gruncie ubezpieczeń społecznych została zawarta w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r., poz. 2647). Za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość finansową świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze i za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona. A także świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika oraz wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.
Dodatek sanitarny trzeba oskładkować
Z kolei art. 26g odnosi się do przychodu przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne kierowców w transporcie międzynarodowym. W efekcie przy jej ustalaniu należy brać pod uwagę nie tylko składki, o których mowa w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r., poz. 728), ale też kwoty świadczeń wskazane w ustawie o czasie pracy kierowców (w tym koszty korzystania z sanitariatów). Jednak ZUS przypomniał, że kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej w rozumieniu kodeksu pracy.
Organ rentowy uznał, że w opisanej sprawie podstawę wymiaru składek będzie stanowiła nie sama pensja kierowcy, ale wynagrodzenie plus dodatek sanitarny, ze względu na fakt, iż osiągnięty przychód był niższy niż przeciętne wynagrodzenie.
Decyzja ZUS oddział w Lublinie (DI/ 200000/43/1099/2024)