[b]– Od 1 grudnia 2009 r. przystąpiłem do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego. Od 1 czerwca do 31 lipca wykonywałem umowę-zlecenie (wynagrodzenie wypłacone na koniec sierpnia), ale mimo to dobrowolne składki zdrowotne za ten okres odprowadziłem. Czy one są należne? [/b]– pyta czytelnik.
[b]Nie[/b], ponieważ tytułem do ubezpieczeń zdrowotnych we wskazanym okresie była umowa-zlecenie.
[srodtytul]Podstawowe zasady[/srodtytul]
Do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego może przystąpić osoba, która nie ma tytułu do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, mająca miejsce zamieszkania na terytorium Polski.
Tak stanowi art. 68 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=70B7C4C109BDE50061621C7FA94C369E?id=282315]ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.[/link]; dalej ustawa zdrowotna). Wszystkie tytuły do obowiązkowych ubezpieczeń są wymienione w art. 66 tej ustawy.
Osoby, które nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu i jednocześnie nie są zgłoszone do tego ubezpieczenia jako członkowie rodziny, mogą przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego. Wówczas po zawarciu umowy uzyskują prawo do korzystania ze świadczeń finansowanych z Narodowego Funduszu Zdrowia.
[srodtytul]Brak wypłat bez znaczenia[/srodtytul]
W okresie od 1 czerwca do 31 lipca czytelnik wykonywał umowę-zlecenie i tym samym z niej powinien zostać zgłoszony przez płatnika składek (zleceniodawcę) zarówno do ubezpieczeń społecznych, jak i do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.
Wynika to z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e i art. 67 ustawy zdrowotnej oraz art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 36 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.)[/link]. Takie zgłoszenie powoduje ustanie dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tego kontraktu. Wobec tego, mimo że czytelnik w czerwcu i lipcu nie otrzymał żadnego wynagrodzenia, w tych miesiącach podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu jako zleceniobiorca. W konsekwencji w okresie od 1 czerwca do 31 lipca nie powinien opłacać za siebie dobrowolnych składek zdrowotnych.
[srodtytul]Rady dla czytelnika[/srodtytul]
W związku z zawarciem umowy-zlecenia i ustaniem dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego czytelnik powinien złożyć w ZUS formularz ZUS ZWUA i wyrejestrować się z ubezpieczenia zdrowotnego, wpisując w pole data ustania ubezpieczenia 01.06.2010.
Ponieważ opłacone przez niego składki zdrowotne za czerwiec i lipiec są nienależne, musi za te miesiące złożyć korekty deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA i wykazać w tych drukach zerową podstawę wymiaru i zerowe kwoty składek na ubezpieczenie zdrowotne. Następnie powinien złożyć w ZUS wniosek o zwrot nienależnie opłaconych składek zdrowotnych.
Po zakończeniu realizacji zlecenia jeszcze przez okres 30 dni (a więc do końca września) czytelnik ma prawo do korzystania ze świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego (art. 67 ust. 4 ustawy zdrowotnej). Po tym okresie ono wygasa. Oczywiście czytelnik może ponownie wystąpić do NFZ i zawrzeć umowę dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego na kolejny okres.