Ustawa z 31 marca 2020 r. zwana tarczą antykryzysową wprowadziła kolejny dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Tak jak poprzednio jego wymiar to maksymalnie 14 dni.

O zasiłek mogą się ubiegać ubezpieczeni, którzy zostali zwolnieni od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia przez nie 8. roku życia z uwagi na zamknięcie placówek oświatowych (żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19). Nie poszerzono kręgu uprawnionych o rodziców dzieci pełnosprawnych, które ukończyły 8 lat.

Czytaj także:

Koronawirus: rodzice dostaną dodatkowy zasiłek opiekuńczy

Wysokość dodatkowego zasiłku jest taka sama, jak standardowego zasiłku opiekuńczego – 80 proc. podstawy wymiaru.

Osobny limit

Dodatkowego zasiłku opiekuńczego nie wlicza się do limitu 60 dni standardowego zasiłku opiekuńczego. Natomiast za okres pobierania tego świadczenia, zasiłek standardowy nie przysługuje. Co istotne, wykorzystany dotychczasowy dodatkowy zasiłek opiekuńczy nie będzie miał wpływu na prawo do nowego zasiłku.

Prawo do kolejnego dodatkowego zasiłku opiekuńczego przysługuje z mocą wsteczną od 26 marca 2020 r., również w odniesieniu do osób niepełnosprawnych. Pojawiła się wątpliwość, co z zasiłkiem za okres po upływie 14 dni pobierania pierwszego dodatkowego zasiłku a wejściem w życie nowych przepisów. ZUS wskazał na stronie internetowej, że ubezpieczeni, którym skończył się poprzedni dodatkowy zasiłek opiekuńczy, do wejścia w życie nowych przepisów mieli dwie możliwości:

a) złożyć, analogiczne jak poprzednio, oświadczenie do wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego, które zostanie rozpoznane po wejściu w życie przepisów albo

b) wystąpić o standardowy 60-dniowy zasiłek opiekuńczy w ramach limitu 60 dni w roku kalendarzowym. Taki wniosek z momentem wejścia w życie nowych przepisów – tj. 31 marca br. – ZUS uzna z urzędu za wniosek o dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Okres ten nie będzie wliczany do limitu 60 dni, za które w roku przysługuje standardowy zasiłek opiekuńczy.

Rada Ministrów będzie mogła przedłużyć okres pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego, jeśli placówki oświatowe pozostaną zamknięte. Nie będzie już zatem konieczności nowelizacji ustawy w tym zakresie.

Świadczenie dla rolnika

Prawo do zasiłku opiekuńczego nabyli również rolnicy (domownicy rolnika czy osoby pobierające rentę strukturalną i ich małżonkowie). Zasiłek przysługuje im na analogicznych zasadach, jak pracownikom.

Wysokość świadczenia za dzień jest powiązana z aktualną zwaloryzowaną emeryturą podstawową w rozumieniu przepisów ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, która wynosi 972,40 zł, czyli:

972,40 zł : 30 = 32,41 zł za dzień.

Opieka nad niepełnosprawnym

Krąg osób uprawnionych do dodatkowego zasiłku opiekuńczego poszerzył się również o rodziców dzieci niepełnosprawnych oraz – w określonych przypadkach – opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych.

Prawo do tego zasiłku z 26 marca 2020 r. uzyskali rodzice dzieci legitymujących się orzeczeniem:

- o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności – do ukończenia 18 lat,

- o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.

Przesłanki nabycia prawa do zasiłku, okres i zasady pobierania tego świadczenia przez rodziców dzieci niepełnosprawnych po ukończeniu przez nie 8. roku życia, są analogiczne, jak w przypadku dzieci w wieku do 8 lat.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy w wymiarze nie dłuższym niż 14 dni przysługuje również ubezpieczonemu opiekującemu się niepełnosprawną osobą dorosłą.

Nie można łączyć okresu pobierania dodatkowego zasiłku z okresem pobierania innych zasiłków związanych ze sprawowaniem opieki nad innym członkiem rodziny. Przesłanką nabycia prawa do zasiłku jest zamknięcie z powodu COVID-19 placówki pobytu dziennego, do której uczęszcza niepełnosprawna osoba dorosła (tj. szkoły, ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, ośrodka wsparcia, warsztatu terapii zajęciowej lub innej placówki pobytu dziennego o podobnym charakterze).

KATARZYNA WILCZYK - radca prawny, prawnik w kancelarii Raczkowski sp.k.