"Mały ZUS" to propozycja dla właścicieli firm, którzy w poprzednim roku prowadzili działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni i osiągnęli przychód nie wyższy niż 67 tys. 500 zł. W styczniu 2020 r. mogą opłacić składki na ubezpieczenia społeczne od najniższej podstawy wymiaru bądź od kwoty wyższej.

Na stronie internetowej Zakładu dostępny jest kalkulator, który po wprowadzeniu danych  poda gotową  podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w styczniu 2020 r. Zostały tam wprowadzone zmiany niezbędne do obliczenia styczniowej podstawy wymiaru składek, takie jak:

- obowiązujący limit przychodu (30 krotność minimalnego wynagrodzenia w 2019 r. tj. 2250 zł): 67 500,00 zł

- współczynnik korygujący: 0,4825

- 30 proc. minimalnego wynagrodzenia: 780,00 zł

- 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia: 3136,20 zł

Od 2 stycznia przedsiębiorcy będą mogli obliczyć podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za styczeń 2020 r. także w programie Płatnik. A od 8 stycznia będzie to możliwe w również na Platformie Usług Elektronicznych ZUS oraz www.zus.pl.

W lutym 2020 r. podstawę wymiaru składek będzie trzeba obliczyć według nowych zasad na okres od lutego do grudnia 2020 r.

Przedsiębiorcy, którzy nie korzystali z „małego ZUS" w 2019, a kontynuują prowadzenie tej działalności, mają czas do 8 stycznia 2020 r., aby zgłosić się do „małego ZUS". Taki sam termin dotyczy przedsiębiorców, którym z końcem grudnia zakończy się okres preferencyjnych składek. Zgłoszenie do „małego ZUS" wymaga rejestracji do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 0590 albo od 0592. Ulga uprawnia do opłacania niższych składek na ubezpieczenia społeczne. Nie dotyczy natomiast składki zdrowotnej.

- Każdy przedsiębiorca, który decyduje się na "mały ZUS" musi jednak pamiętać o jego konsekwencjach, gdyż niskie składki to niski zasiłek w razie choroby oraz mniejszy kapitał zgromadzony na przyszłą emeryturę – przestrzega Iwona Kowalska-Matis, regionalny rzecznik Prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.

Kto może skorzystać z ulgi? Aby skorzystać w danym roku z „małego ZUS", trzeba prowadzić działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych. Z „małego ZUS" może skorzystać przedsiębiorca, którego przychody w poprzednim roku kalendarzowym nie przekraczały trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia z roku poprzedniego. W 2019 roku minimalne wynagrodzenie wynosiło 2250 zł, a trzydziestokrotność tej kwoty to 67 500 zł. Jeśli ktoś prowadził firmę krócej niż rok, to limit przychodów należy wyliczyć proporcjonalnie do czasu prowadzonej działalności. Ważne jest jednak, żeby okres prowadzenia firmy w poprzednim roku wynosił, co najmniej 60 dni.

Przykład 1

Pani Maria prowadzi działalność gospodarczą od 1 września 2017 r. Nigdy jej nie zawieszała. Ponieważ w grudniu 2019 r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 2250 zł, jej przychód z działalności gospodarczej w 2019 r. nie może przekroczyć 67 500 zł (30 x 2 250 zł).

Jeśli w 2019 roku rozpocząłeś, zakończyłeś lub zawieszałeś działalność, przez co prowadziłeś ją tylko przez część roku, limit którego nie mógł przekroczyć przychód z działalności jest odpowiednio niższy. Ustalisz go przez podzielenie trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia przez liczbę dni kalendarzowych poprzedniego roku i pomnożenie otrzymanego wyniku przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym (np. 334 dni, gdy działalność zawiesiłeś na cały marzec 2019 r.). Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.

Przykład 2

Pan Zenon prowadził działalność gospodarczą od 2 marca 2018 r. do 30 listopada 2019 r. Działalności nie zawieszał. W 2020 r. ponownie rozpocznie działalność. W roku 2019 dni kalendarzowych było 365, Pan Zenon prowadził działalność gospodarczą przez 334 dni w 2019 r. Limit, którego nie mogą przekroczyć jego przychody z działalności gospodarczej w 2019 r. wynosi:

(67 500 : 365) x 334 = 61 767,123287671 ? 61 767,12 zł.

Ważne! Liczba dni prowadzenia działalności gospodarczej odpowiada liczbie dni, w której podlegałeś w poprzednim roku ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia tej działalności. Dlatego nie uwzględniaj w niej liczby dni, w których wprawdzie prowadziłeś działalność gospodarczą, ale podlegałeś ubezpieczeniu w KRUS albo za granicą. Uwzględnij natomiast liczbę dni, w których korzystałeś z tzw. ulgi na start.

Przykład 3

Pani Zofia prowadzi działalność gospodarczą, ale podlegała do 30 czerwca 2019 r. ubezpieczeniu społecznemu rolników. Ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podlegała w 2019 r. przez 184 dni. Limit, którego nie mogą przekroczyć przychody z działalności gospodarczej wynosi:

(67 500 : 365) X 184 = 34 027,397260274 ? 34 027,40 zł.

Przykład 4

Pan Krzysztof w 2019 r.:

- od 1 czerwca do 30 listopada korzystał z tzw. ulgi na start,

- od 1 grudnia jest objęty ubezpieczeniami społecznymi i opłaca składki na te ubezpieczenia od podstawy wymiaru nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. W 2018 r. prowadził pozarolniczą działalność jako wspólnik spółki jawnej, przez co nie mógł w 2019 r. opłacać składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia.

Limit dla przychodów z działalności gospodarczej Pana Krzysztofa wynosi:

(67 500 : 365) x 214 = 39 575,342465753 ? 39 575,34 zł.

Zgłoszenie do „małego ZUS” wymaga przekazania do ZUS dokumentów:

wyrejestrowania z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12, jeśli na dzień 31 grudnia 2019 r. przedsiębiorca podlegał ubezpieczeniom społecznym, ale nie korzystał z „małego ZUS”

zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu - zgłoszenie do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).

Dokumenty te trzeba przekazać w terminie 7 dni liczonych od:

1 stycznia (czyli do 8 stycznia 2020r.) – jeśli kontynuujesz prowadzenie działalności prowadzonej w 2019 r. albo też jeśli z końcem grudnia zakończyłeś okres ulgi „preferencyjne składki” (wyrejestruj się  z ubezpieczeń z kodem 05 70 albo 05 72 i zgłoś z kodem 05 90 albo 05 92),

pierwszego dnia prowadzenia działalności gospodarczej lub wznowienia działalności gospodarczej w styczniu 2020 r.

Co z osobami, które korzystały z „małego ZUS" w 2019 roku? Osoby, które korzystały z tej ulgi w 2019 r., chcą nadal z niej korzystać i spełniają warunki, nie muszą ponownie zgłaszać się do ubezpieczeń. Składają jedynie formularz ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II z ustaloną na 2020 r. najniższą podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Dokumenty te płatnik składa razem z kompletem rozliczeniowym za styczeń 2020 r. (odpowiednio w terminie do 10 lutego lub 17 lutego 2020 r.).