Prokuratorzy dostali od Sądu Najwyższego szansę na wyrównanie pensji. Jest ważny wyrok

Nie można regulować mniej korzystnie kwestii wynagrodzeń prokuratorskich w ustawie okołobudżetowej – uznał we wtorek Sąd Najwyższy. Rozstrzygnięcie ma znaczenie dla wszystkich pokrzywdzonych śledczych.

Publikacja: 20.05.2025 19:19

Wyrok Sądu Najwyższego jest ważny dla wszystkich prokuratorów pokrzywdzonych przez incydentalne zmia

Wyrok Sądu Najwyższego jest ważny dla wszystkich prokuratorów pokrzywdzonych przez incydentalne zmiany ujęte w ustawie okołobudżetowej

Foto: PAP/Andrzej Jackowski

Sprawa dotyczyła prokuratora, który skierował do sądu pozew dotyczący wypłaty ponad 14 tys. zł z tytułu różnicy między wypłaconym a należnym, w jego ocenie, wynagrodzeniu za 2022 rok. Powód? Ustawa okołobudżetowa za 2022 rok uregulowała tę kwestię mniej korzystnie niż prawo o prokuraturze. W efekcie nie zastosowano wówczas wzorca waloryzacyjnego wynagrodzenia, co wpłynęło niekorzystnie na wysokość pensji śledczych. 

Sądy I i II instancji przyznały rację prokuratorowi.

Pensja prokuratora nie powinna być regulowana przez ustawę okołobudżetową

Sprawa znalazła swój finał w Sądzie Najwyższym, który podzielił zdanie sądów I i II instancji. W ustnych motywach rozstrzygnięcia sędzia sprawozdawca Piotr Prusinowski wskazywał, że rozstrzygnięcie ma znaczenie nie tylko w tej konkretnej sprawie, ale jest ważne dla wszystkich prokuratorów pokrzywdzonych przez incydentalne zmiany ujęte w ustawie okołobudżetowej – zarówno obecnie, jak i na przyszłość.

– Prawo o prokuraturze przewiduje rozwiązania o charakterze gwarancyjnym i systemowym. Ustawą okołobudżetową wprowadzono natomiast konkurencyjne przepisy. I doprowadzono tym samym do tego, że w obrocie prawnym funkcjonowały dwa równoległe rozwiązania regulujące tę samą kwestię. Powstało zatem pytanie, jakie reguły wykładni prawa powinny być stosowane – mówił sędzia Prusinowski. 

Czytaj więcej

Ewa Wrzosek ukarana. Sąd Dyscyplinarny przy Prokuratorze Generalnym zdecydował

Wynagrodzenia prokuratorów. Jakie reguły wykładni przepisów należy stosować?

Jak podkreślił sędzia, istnieją trzy główne zasady porządkujące. Pierwsza to reguła hierarchiczna, która nie znajdzie zastosowania w omawianym przypadku, bowiem odnosi się do sytuacji, w której mielibyśmy akty rangi ustawowej i rozporządzenie. Druga zasada stanowi, że nowsze prawo wypiera to starsze. Trzecia reguła merytoryczna określa, że prawo bardziej szczegółowe uchyla to ogólne.

– Można uznać, że ustawa okołobudżetowa jest właśnie tym lex specialis – wskazał sędzia sprawozdawca.

Jak jednak podkreślił, te reguły nie są bezwzględnie obowiązujące i w pewnych szczególnych okolicznościach można od nich odstąpić. Zdaniem SN to jest właśnie taki przypadek.

– Ustawodawca naruszył bowiem szereg zasad związanych z pewną kulturą prawną. Posłużył się aktem o charakterze technicznym do dokonywania zmian w kwestii wynagrodzeń prokuratorów. Nie jest to zakazane, ale budzi wątpliwości, w sytuacji gdy dotyka to kwestii, które mają charakter gwarancyjny dla całego systemu wymiaru sprawiedliwości – mówił.

Dodał, że prawodawca nie kierował się w tym przypadku żadnymi ważnymi powodami, które usprawiedliwiałyby takie ingerencje.

– W takim wypadku sądy mogą zastosować regułę odnoszącą się do rozwiązania o charakterze systemowym, pomijając trzy wymienione wyżej zasady – dodał sędzia Prusinowski.

Wyrok Sądu Najwyższego z 20 maja 2025 r. (sygn. II PSKP 11/25)

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura: język polski - poziom rozszerzony. Odpowiedzi eksperta WSiP
W sądzie i w urzędzie
Sposób na bezpłatne parkowanie w płatnej strefie? Jest wyrok
Prawo drogowe
Jakie kary grożą za kierowanie autem bez uprawnień? Trzy scenariusze wydarzeń
Prawo karne
Resort Bodnara usuwa kontrowersyjny przepis z czasów Ziobry
Prawo w Polsce
Wybory prezydenckie 2025. Jak zmienić miejsce głosowania przed drugą turą?