Większości czytelników nie obce jest niedawne głośne orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego – zresztą powołane przez skarżącego w toku komentowanej sprawy – z 22 lutego 2024 r. (sygn. akt II FSK 710/21). NSA przychylił się w nim do stanowiska skarżącego – osoby fizycznej, iż wskazanie w tytule przelewu bankowego oznaczenia formularza właściwego dla rozliczeń – w tym przypadku PIT w formie liniowej (PIT-36L) – jest wystarczające dla uznania, że doszło do terminowego i skutecznego złożenia oświadczenia woli w zakresie wyboru liniowej formy opodatkowania PIT.
W tym zakresie NSA powołał się generalnie na zasady składania oświadczeń woli wynikające z kodeksu cywilnego, gdzie – przy braku wymaganej formy – wystarczające jest dojście do adresata oświadczenia woli w jakiejkolwiek formie.
W sprawie będącej przedmiotem komentowanego wyroku WSA we Wrocławiu taka jednoznaczna konkluzja mogłaby okazać się nieuzasadniona, jednak słusznie skład orzekający oddalił złożoną przez podatnika skargę z uwagi na zupełnie inne okoliczności, nie badając tej kwestii. I konkluzje płynące z jego uzasadnienia są warte zapamiętania.
Kiedy można wszcząć postępowanie podatkowe?
Otóż sąd słusznie zauważa, iż aby móc wszcząć postępowanie podatkowe, musi istnieć jego przedmiot oraz strona, która uprawniona jest do jego wszczęcia. Jeśli taką stroną inicjującą postępowanie może być wyłącznie organ, oczywiście nie ma przeciwskazań, żeby wnioskować o wszczęcie postępowania, choć wniosek taki w takiej sytuacji zazwyczaj będzie jedynie sugestią dla organu. Nie zmienia to jednak faktu, iż żeby organ wszczął postępowanie nawet w takiej sytuacji, musi istnieć stan prawnopodatkowy mogący być przedmiotem takiego postępowania.
W komentowanej sprawie skarżący wnioskował o „wszczęcie postępowania w przedmiocie uwzględnienia ryczałtu ewidencjonowanego jako formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej”.
Nie każde żądanie podatnika musi spełnić fiskus
Sąd zauważył z kolei, że nie istnieje przepis dający podstawę do prowadzenia sprawy o takim przedmiocie, czy to z inicjatywy organu, czy to na wniosek podatnika. Żądanie złożone przez podatnika – skarżącego – w sprawie nie może być bowiem przedmiotem żadnego z rodzajów postępowania podatkowego określonego przepisami prawa podatkowego.
Organy zatem w sposób właściwy odmówiły nadania takiej sprawie toku, a szkoda, ponieważ okoliczności faktyczne tej sprawy mogłyby zostać przedmiotem ciekawej analizy merytorycznej.
Autor jest radcą prawnym, doradcą podatkowym w dziale doradztwa podatkowego BDO, biuro w Krakowie
— oprac. olat
