Przepisy o bezpiecznym transporcie mogą być nałożone na podróżnych i na kierowców - wyrok NSA

Osią sporu, który rozstrzygnął niedawno Naczelny Sąd Administracyjny była interpretacja art. 15 ust. 5 Prawa przewozowego. Przepis ten stwierdza, że „w odniesieniu do gminnego regularnego przewozu osób oraz przewozów osób i bagażu taksówkami przepisy porządkowe określa rada gminy".

W tym przypadku wojewoda śląski unieważnił uchwałę w sprawie przepisów porządkowych związanych z przewozem osób i bagażu taksówkami na terenie gminy Wilkowice. Jego zdaniem wydawane na podstawie art. 15 ust. 5 Prawa przewozowego przepisy porządkowe powinny określać jedynie zachowanie podróżnych w środkach transportu, a w przypadku przewozu regularnego osób również podczas korzystania z infrastruktury np. z dworca. Natomiast nie mogą zawierać regulacji prawnych narzucających kierowcom taksówek określony model postępowania.

Czytaj także:

Identyfikatory dla taksówkarzy legalne i w interesie publicznym - wyrok WSA

Także przewoźnicy

Z takim stanowiskiem nie zgodził się lokalny samorząd, który zaskarżył rozstrzygnięcie nadzorcze do sądu administracyjnego. WSA w Gliwicach przyznał rację gminie. Jak bowiem zauważył, zarówno powołane w zaskarżonym rozstrzygnięciu nadzorczym art. 15 i art. 14 Prawa przewozowego znajdują się w rozdziale drugim ustawy zatytułowanym "Przewóz osób i przesyłek bagażowych", z czego wynika, że przepisy te nie zostały ukształtowane jako przeciwstawne sobie jednostki redakcyjne ustawy, o odmiennym znaczeniu dla jej interpretacji. Art. 14 reguluje kwestie obowiązku zapewnienia odpowiednich warunków podróży, skierowane wprost do przewoźnika. Natomiast art. 15 reguluje obowiązek przestrzegania przepisów porządkowych i obowiązek stosowania dodatkowych oznaczeń i wyposażenia w taksówkach. W ocenie sądu, adresatem tych norm są zatem zarówno pasażer, jak i przewoźnik, a interpretacja przeciwna nie znajduje oparcia w treści przepisów, co wynika wyraźnie z art. 15 ust. 7 Prawa przewozowego, który bezpośrednio odnosi się do przewoźnika, dopuszczając możliwość dodatkowego oznaczenia i wyposażenia taksówki.

Wyrok ten podtrzymał Naczelny Sąd Administracyjny. W uzasadnieniu zwrócono uwagę, że upoważnienie ustawowe zawarte w art. 15 ust. 5 Prawa przewozowego, nie wskazuje wyraźnie do kogo mogą być adresowane przepisy stanowione na jego podstawie. - Skoro zatem to upoważnienie ustawowe nie zawęża zakresu podmiotowego jego adresatów, należy uznać, biorąc pod uwagę charakter prawny aktów prawa miejscowego jako źródeł prawa powszechnie obowiązującego, że adresatami aktów prawa miejscowego wydanych na podstawie tego upoważnienia ustawowego mogą być zarówno pasażerowie, jak i przewoźnicy/kierowcy – uznał NSA.

Co na to sąd

Jak zaznaczono, krąg podmiotowy nie został przez ustawodawcę w żaden sposób zawężony. – Ustawodawca wskazuje jedynie czego te przepisy mogą dotyczyć, określając materię, która może być tymi przepisami regulowana i zakres (cel) tej regulacji. Precyzuje mianowicie, że mają to być przepisy porządkowe odnoszące się do gminnego regularnego przewozu osób oraz przewozów osób i bagażu taksówkami, dla zapewnienia bezpieczeństwa podróżnych oraz przestrzegania porządku publicznego w środkach transportu publicznego – wyjaśnił sąd.

W uzasadnieniu zwrócono także uwagę na fakt, że przyjęcie poglądu wojewody oznaczałoby, że ustalane w drodze aktów prawa miejscowego kwestie związane z bezpieczeństwem podróżnych i przestrzeganiem bezpieczeństwa publicznego w przewozie miałyby spocząć wyłącznie na barkach pasażerów, natomiast a priori wyłączeni pozostawaliby z jakichkolwiek obowiązków w tym zakresie kierowcy/przewoźnicy, a przecież także od nich, o ile nie przede wszystkim, zależy „zapewnienie bezpieczeństwa podróżnych oraz przestrzegania porządku publicznego".

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 marca 2021 r.

Sygnatura akt: II GSK 215/21