W myśl art. 15 zze4 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (dalej specustawy o COVID-19) mali przedsiębiorcy i mikroprzedsiębiorcy mogą ubiegać się dotację na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, której kwota dofinansowania wynosi 5 tys. zł. Przedsiębiorcom może wydawać się, iż jest to kolejna mikropożyczka, która mogła być zrealizowana przez nich w ramach pierwszych tarcz antykryzysowych, przyznawanych wiosną ubiegłego roku. Jednak wyżej wspomniana dotacja stanowi inną formę pomocy, niż mikropożyczka, a co za tym idzie – może zdecydowanie różnić się warunkami uzyskania, rozliczenia i wykorzystania przez przedsiębiorcę.

Przychód z tytułu udzielonej dotacji

Przychód z tytułu udzielonej dotacji na zasadach określonych w art. 15zze4 specustawy o COVID-19 nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych i podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie należy podkreślić, że w ustawie o PIT oraz w ustawie o CIT nie ma przepisu, który wyłączałby możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodu wydatków sfinansowanych środkami, które nie stanowiły przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Ponadto, nie istnieje przepis szczególny, który wyłączałby możliwość zaliczania wydatków i kosztów sfinansowanych z dotacji skatalogowanych w art. 15zze4 specustawy o COVID-19 w ramach kosztu uzyskania przychodu.

Na tarczę antykryzysową 8.0 składają się świadczenia, które przyznawane są na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 26 lutego 2021 r. w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19. W nawiązaniu do § 7 ust. 1 tego rozporządzenia starosta może udzielać, na zasadach określonych w art. 15zze4 ustawy o COVID, dotacji na pokrycie kosztów bieżących związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 15zze4 ust. 15 ustawy o COVID należy stwierdzić, iż przychód z tytułu udzielonej na podstawie art. 15zze4 ust. 1 ustawy o COVID nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych i podatku dochodowym od osób fizycznych. Po stronie przedsiębiorcy z tytułu wspomnianej dotacji nie powstał bowiem przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku dochodowym od osób prawnych.

Inaczej niż w przypadku wcześniejszych dotacji, pomoc z tarczy kryzysowej 8.0 nie podlega umorzeniu po trzech miesiącach od momentu jej uzyskania, za to wciąż może powstać obowiązek zwrotu dotacji w przypadku, gdyby przedsiębiorca nie wykonywał przez ten okres działalności gospodarczej, o czym mówi art. 15zze4 ust. 8 ustawy o COVID-19.

Co można zaliczyć do kosztów?

Każda z form pomocy od państwa ma na celu wsparcie finansowe przedsiębiorców, którzy zostali dotknięci negatywnymi skutkami pandemii COVID-19. W ramach mikropożyczki i dofinansowania części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej oraz bieżących kosztów jej prowadzenia – w umowach określono warunek zobowiązujący przedsiębiorcę do przeznaczenia wspomnianych środków na pokrycie bieżących wydatków związanych z prowadzeniem przez niego działalności gospodarczej.

Do firmowych kosztów podatkowych powstałych w ramach sfinansowania z dotacji udzielonej na podstawie art. 15zze4 specustawy w sprawie COVID-19 zaliczamy m.in.:

- koszt utrzymania lokalu firmowego (media, czynsz);

- koszt składek ZUS;

- koszt usług księgowych;

- koszt systemów księgowych, systemów do fakturowania;

- koszt usług pocztowych, kurierów;

- opłaty podatków (VAT, PIT itp.)

- opłaty leasingowe

- inne opłaty związane z wykonywaniem działalności gospodarczej przedsiębiorcy służące osiąganiu przez niego przychodów.

Sfinansowane przez przedsiębiorcę wydatki ze środków pomocowych, o których mowa w art. 15 zze4 specustawy w sprawie COVID-19, mogą być uznane za koszty podatkowe, o ile spełniają one kryteria kwalifikacji, wynikającej z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko organu zapewniającego jednolitą informację podatkową

Poprawność stosowania wspomnianego postępowania potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 26 czerwca 2021 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.346. 2021.2.MM.Wniosek o wydanie interpretacji złożył przedsiębiorca prowadzący indywidualną działalność gospodarczą, która polegała na świadczeniu usług gastronomicznych w formie foodtrucku. Dwukrotnie, na mocy art. 15zze4 ust 1 specustawy w sprawie COVID-19 przedsiębiorca pozyskał dotację na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w kwocie 5 tys. zł ze środków Funduszu Pracy i zgodnie z jej przeznaczeniem (co zostało zawarte w umowach dotacji) wydatkował ją na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Wspomniane koszty to m.in. zakupy towarów, środków czystości, usług reklamowych, opakowań, paliwa do samochodu, napraw samochodu, ubezpieczenia OC samochodu, który był środkiem trwałym prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami dotacja nie podlegała zwrotowi, jeśli przedsiębiorca przez okres trzech miesięcy po jej otrzymaniu wykonywał działalność gospodarczą.

Przedsiębiorca w prowadzonej przez siebie księdze przychodów i rozchodów nie ujmował uzyskanych dotacji, uznając, iż stanowią one środki, które podlegają wyłączeniu na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedsiębiorca, w ramach swoich wątpliwości dotyczących słuszności wydatków pokrytych dotacją i rozliczonych w kosztach uzyskania przychodu – o rozstrzygnięcie słuszności swojego postępowania - wystąpił do Dyrektora KIS.

Dyrektor KIS w wydanej interpretacji potwierdził poprawność stanowiska przedsiębiorcy dotyczącego niestanowienia na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodu podatkowego dotacji uzyskanej w oparciu o art. 15zze4 specustawy w sprawie COVID-19. Jednocześnie, wskazał, iż rzeczywiste wydatki poniesione przez przedsiębiorcę z otrzymanej dotacji, mogą zostać zaliczone do podatkowych kosztów uzyskania przychodu na zasadach ogólnych. Oznacza to, że takie wydatki mogą stanowić koszty w zakresie, w jakim zostały one poniesione w ramach osiągnięcia przez przedsiębiorcę przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów, jeżeli nie zostały one enumeratywnie wymienione w art. 23 ust 1 ustawy o p.d.o.f. jako wydatki niestanowiące koszów uzyskania przychodów ze względu na fakt umorzenia dotacji.

Piotr Aleksiejuk - radca prawny, Wojarska Aleksiejuk & Wspólnicy

Aleksandra Kojadyńska - prawnik, Wojarska Aleksiejuk & Wspólnicy

Podstawa prawna:

- Ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2020 r., poz. 1842 ze zm.)

- Rozporządzenie Rady Ministrów z 26 lutego 2021 r. w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19 (DzU z 2021 r., poz. 371)