Od 10 września, do szóstego listopada Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przyjmuje wnioski o dofinansowanie projektów badawczo-rozwojowych. Aplikacje mogą składać zarówno samodzielnie działający przedsiębiorcy, w tym mikro, mali i średni, jak i konsorcja złożone z firm lub przedsiębiorstw i jednostek naukowych (liderem konsorcjum musi być przedsiębiorstwo). Konkurs prowadzony jest w zakresie działania 1.1.1 „Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa" programu „Inteligentny rozwój".

Należy jednak podkreślić, że w tym przypadku konkurs nie dotyczy dowolnie prowadzonych prac B R, ale takich, które oprócz wpisywania się w przynajmniej jedną tzw. krajową inteligentną specjalizację (co jest normą dla wszystkich konkursów prowadzonych z działania 1.1.1) dodatkowo pasują do założeń programu (ścieżki tematycznej) Agrotech. Chodzi więc o tworzenie produktów, usług, procesów lub technologii służących rozwojowi szeroko rozumianego sektora rolnego.

Czytaj także: „Granty na Eurogranty" - pieniądze na przygotowanie aplikacji w konkursach

Jego tematyka badawcza koncentruje się na:

- automatyzacji i robotyzacji w rolnictwie,

- mechanizacji w tym sektorze,

- aplikacjach i zaawansowanych usługach cyfrowych służących optymalizacji, przewidywaniu i symulacji procesów oraz efektywnej digitalizacji produkcji, przetwarzania i zarządzania w rolnictwie,

- rolnictwie precyzyjnym (smart fields),

- zrównoważonym rolnictwie i przetwórstwie rolno-spożywczym, innowacyjnej żywności, biotechnologii, - bioenergii i biomateriałach.

Co to znaczy

Obszary badawcze omówione zostały w dokumentacji konkursowej, która dostępna jest na stronie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Przykładowo, automatyzacja i robotyzacja w rolnictwie obejmuje zagadnienia prowadzące do opracowania i budowy prototypu robota rolniczego z komponentami takimi jak chwytaki, manipulatory, platformy mobilne, implementacje analizy obrazu, sterowanie. Mechanizacja w rolnictwie powinna prowadzić do opracowania rozwiązań z zakresu inżynierii mechanicznej w obszarze AGRO. Przykładowo dotyczy to opracowania rozwiązań w zakresie mechanizacji rolnictwa celem ulepszenia procesów produkcji rolnej oraz uproszczenia i poprawy efektywności procesów produkcji i organizacji gospodarstw.

Firmy związane z szeroko rozumianym sektorem programowania mogą postawić na rozwój aplikacji i zaawansowanych usług cyfrowych. Ich celem powinna być optymalizacja, predykcja i symulacja procesów oraz efektywna cyfryzacja procesów produkcji, przetwarzania i zarządzania w rolnictwie. Przykładowo: przygotowanie prototypów usług informatycznych dla konkretnych rozwiązań w obszarze rolnictwa, opracowanie innowacyjnych technologii w zakresie prototypów usług informatycznych w zakresie produkcji rolnej.

Można powiedzieć, że obszar ten odnosi się do inteligentnego rolnictwa i ogrodnictwa. Na przykład do stworzenia możliwości stałego monitorowania i analizy danych przesyłanych przez tysiące czujników, wykorzystania mocy obliczeniowej komputerów do efektywniejszego zarządzania gospodarstwem i do zwielokrotnienia plonów, systemów wspierania decyzji pomocnych przy podejmowaniu kluczowych decyzji podczas uprawy, ochrony i zbioru roślin, hodowli zwierząt. Systemy mogą także pomagać w procesach zarządzania zużyciem wody, w tym precyzyjnym nawadnianiu i radzeniu sobie z zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku produkcji rolnej. To także obszar mechanizmów zbierania danych, agregacji, digitalizacji, tworzenia zbiorów i chmur danych, ich analityki, zastosowania algorytmów sztucznej inteligencji itp..

Pod hasłem rolnictwo precyzyjne (smart fields) kryją się rozwiązania techniczne, pomagające realizować zabiegi agrotechniczne w sposób minimalizujący nakłady energetyczne, pracę ludzką oraz niekorzystny wpływ na środowisko naturalne. Taki zakres badań oznacza, że obszar wsparcia obejmuje prowadzenie badań i prac rozwojowych m.in. w zakresie:

- rozwoju sensorów umożliwiających poszerzenie obszaru oraz zwiększenie precyzji układów reagowania na środowisko pracy maszyny oraz identyfikujących potrzeby roślin i gleby, w tym m.in. czujniki kontaktowe, biosensory i sensory optyczne,

- rozwoju algorytmów do analizy sygnałów (identyfikacja roślin, potrzeb nawozowych, chorób itp.) a także poszukiwanie bardziej wydajnych algorytmów oraz nowych funkcjonalności,

- tworzenia struktur baz danych i zbierania danych na potrzeby rolnictwa precyzyjnego (BigData),

- zwiększenia obszaru stosowania i rozwoju systemów GIS (Geographical Information System) oraz identyfikacji i znakowania produktów. Kolejny obszar objęty programem, a tym samym dający szansę prowadzenia dofinansowanych badań i prac przedwdrożeniowych, to zrównoważone rolnictwo i przetwórstwo rolno-spożywcze, innowacyjna żywność, biotechnologia rolnicza. Obszar obejmuje m.in:

- opracowanie procesu technologicznego dla produktu spożywczego, rolno – spożywczego oraz produktów pokrewnych,

- utworzenie wirtualnego modelu prototypu do konkretnego, zidentyfikowanego zastosowania. Wreszcie bioenergia i biomateriały. Ta część obejmuje zagadnienie związane z opracowaniem innowacyjnych rozwiązań w zakresie technologii wytwarzania energii z biomateriałów oraz biochemikaliów. Tutaj możliwe jest prowadzenie prac B R m.in. w zakresie:

- wykonania założeń technologicznych i konstrukcyjnych maszyn i urządzeń do przygotowania biomasy (biomateriału),

- opracowania technologii produkcji biomateriałów/biomasy oraz technologii uprawy roślin na biomasę,

- opracowania rozwiązań technicznych dotyczących kompatybilności narzędzi specjalnego przeznaczenia z istniejącym parkiem maszyn oraz testy opracowanych urządzeń.

Cechy wspólne

Niezależnie od obszaru tematycznego, który interesowałyby konkretną firmę lub konsorcjum, wszystkie zgłaszane do konkursu projekty muszą być przedsięwzięciami badawczo-rozwojowymi. Przy tym mogą przewidywać prowadzenie badań przemysłowych i prac rozwojowych lub koncentrować się wyłącznie na tych ostatnich. W każdym razie prace rozwojowe są elementem obowiązkowym. Dodatkowo, inicjatywy opisane we wnioskach o dofinansowanie mogą przewidywać komponent prac przedwdrożeniowych. Możliwość sfinansowania takich działań jest o tyle ważna, że wnioskodawca i tak musi się zobowiązać do wykorzystania pozyskanych wyników badań w praktyce.

Inny wspólny element to minimalna wartość zgłaszanego pomysłu. Jeżeli jakaś firma startuje samodzielnie, to budżet projektu (dokładniej kosztów kwalifikowanych) musi wynieść co najmniej milion złotych. Dla konsorcjów przedsiębiorstw lub firm i jednostek naukowych są to co najmniej dwa miliony. Górna granica zaplanowanych wydatków jest identyczna i nie może przekraczać 50 mln euro.

A na jakie dofinansowanie wolno oczekiwać? Maksymalnie jest to:

- 20 mln euro – jeżeli projekt obejmuje głównie badania przemysłowe,

- 15 mln euro – jeżeli projekt obejmuje przede wszystkim prace rozwojowe,

- 200 tys. euro na prace przedwdrożeniowe (jest to pomoc de minimis),

- 2 mln euro na prace przedwdrożeniowe – usługi doradcze dla MSP.

Jak już zostało zauważone, instytucją organizującą konkurs jest Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Szczegółowe informacje o naborze, w tym regulamin konkursu, kryteria wyboru projektów, szczegółowy wykaz obszarów badawczych, a także krajowych inteligentnych specjalizacji oraz wzory dokumentów można znaleźć na stronie www.ncbr.gov.pl.

Działalność gospodarcza

Najpierw badania, później wdrożenie Wdrożenie wyników badań przemysłowych i prac rozwojowych rozumiane jest jako:

- wprowadzenie wyników do własnej działalności gospodarczej wnioskodawcy (w konsorcjum – min. jednego konsorcjanta będącego przedsiębiorstwem) poprzez rozpoczęcie produkcji lub świadczenia usług na bazie uzyskanych wyników albo wprowadzenie innowacji procesowej,

- udzielenie licencji (na zasadach rynkowych) na korzystanie z przysługujących wnioskodawcy praw do wyników w działalności gospodarczej prowadzonej przez inne przedsiębiorstwa (w przypadku projektów realizowanych przez konsorcjum – przedsiębiorstwo spoza konsorcjum),

- sprzedaż (na zasadach rynkowych) praw do wyników w celu wprowadzenia ich do działalności gospodarczej innego przedsiębiorstwa (a w przypadku projektów realizowanych przez konsorcjum – przedsiębiorstwa spoza konsorcjum), z zastrzeżeniem, że za wdrożenie wyników nie uznaje się zbycia wyników w celu ich dalszej odsprzedaży.

Jeśli wdrożenie przyjmie postać sprzedaży praw do wyników projektu w celu ich wdrożenia do działalności gospodarczej innego przedsiębiorstwa albo udzielenia licencji na korzystanie z tych praw, wnioskodawca (konsorcjanci) zapewni, że nabywca praw do wyników/licencjobiorca wykorzysta wyniki we własnej działalności gospodarczej, tj. w szczególności rozpocznie produkcję innowacyjnych produktów/świadczenie usług/zastosuje nową technologię w prowadzonej przez siebie działalności.