Jak wynika z danych Komisji Europejskiej (KE) w Unii Europejskiej (UE) rocznie wytwarza się ok. 88 mln ton odpadów spożywczych, których wartość wynosi 143 mld euro.

Z kolei w Polsce naukowcy z Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego i Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego policzyli, że w 2020 roku na etapach produkcji, przetwórstwa, dystrybucji i konsumpcji w Polsce rocznie marnuje się prawie 5 mln (4 840 946) ton żywności. Problem jest więc poważny.

Od 2016 roku Komisja realizuje specjalny plan działań regulacyjnych oraz pozaregulacyjnych w celu ograniczenia strat i marnotrawienia żywności. Przykładowo uruchomiła platformę EU Platform on Food Losses and Food Waste (FLW) w celu wsparcia wszystkich podmiotów w określaniu środków niezbędnych do zapobiegania marnotrawienia żywności oraz wymiany doświadczeń, w tym dzielenia się najlepszymi praktykami w tym zakresie. Kolejnym krokiem w kierunku ograniczenia tego zjawiska było przyjęcie przez Komisję w 2020 roku unijnej strategii „od pola do stołu”, której jednym z celów jest uczynienie z produkcji żywności działalności przyjaznej dla środowiska poprzez zmniejszenie jej strat, w tym odpadów. Komisja Europejska planuje do końca 2023 r. przedstawić prawnie wiążące cele w zakresie ograniczenia marnotrawienia żywności.

Gastronomia to najbardziej kłopotliwa branża

Według danych Komisji Europejskiej największy problem jest w sektorze usług gastronomicznych, który odpowiada aż za 12 proc. całkowitego marnotrawienia żywności w UE. W przeliczeniu na masę daje to 11 mln ton. Opanowanie tego problemu nie jest łatwe. Dlaczego? Otóż sektor ten nie jest jednorodny, bo zalicza się do niego: hotele, restauracje, catering kontraktowy, catering eventowy itp. W efekcie jest on pod względem rodzaju usług oraz sposobu zorganizowania biznesu bardzo rozdrobniony i całkowicie zdominowany przez mikro oraz małe i średnie przedsiębiorstwa (w sumie 2 mln firm). Jak wynika z analiz Komisji większość firm posiada małe kuchnie, i przedsiębiorstwa te nie stosują w swej działalności ustandaryzowanych procedur.

Od pomysłu do dotacji

W celu ograniczenia tego problemu Komisja Europejska przygotowała projekt Grants for stakeholders to improve measurement of food waste and help implement food waste prevention in their operations and organisations (SMP-FOOD-2022-FWStakeholders-AG). Zakłada on, że podmioty, które mają pomysły w jaki sposób zapobiegać marnotrawieniu żywności i jak monitorować pomiar marnotrawienia w szeroko rozumianym sektorze gastronomicznym będą składać propozycje w tym zakresie.

Komisja wskazała, jakie działania mogą zostać sfinansowane. Przykładowo są to: prognozowanie popytu w celu dopasowania podaży i popytu, w tym koordynacja między operacjami (np. rezerwacje, zakupy, kuchnia, transport itd.); planowanie zakupów i zaopatrzenia w żywność; działalność gastronomiczna (gotowanie, podawanie, prezentacja posiłków, konsumpcja); obsługa i przechowywanie żywności oraz zarządzanie zapasami; projekt menu, wielkości porcji, strategia cenowa; promowanie świadomości konsumenckiej i zmiany nawyków konsumenckich; redystrybucja nadwyżek żywności; monitorowanie i raportowanie odpadów spożywczych.

Budżet przedsięwzięcia wynosi 2,25 mln euro. Wnioski można składać do 20 września 2022 r. Pomysł zapobiegający marnowaniu żywności może przedstawić każdy, również przedsiębiorstwa działające w branży gastronomicznej. Wymóg dla wszystkich jest jedynie taki, że wszelkie proponowane rozwiązania muszą być zgodne z prawem Unii Europejskiej.

Link do projektu:

https://hadea.ec.europa.eu/calls-proposals/grants-stakeholders-improve-measurement-food-waste-and-help-implement-food-waste-prevention-their_en