W 2012 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wyższe od obecnego o 114 zł i wyniesie 1500 zł brutto miesięcznie dla pełnego etatu.

Do końca 2011 r. to 1386 zł brutto miesięcznie (rozporządzenie Rady Ministrów z 13 września 2011 w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 r., DzU nr 192, poz. 1141).

Dla osób w pierwszym roku pracy wzrośnie do 1200 zł brutto miesięcznie (1500 zł x 80 proc.).

Podniesienie płacy minimalnej spowoduje też zmianę innych stawek.

Dodatki za pracę w porze nocnej

Jedną z konsekwencji zmiany minimalnego wynagrodzenia jest wzrost w 2012 r. dodatków za pracę w porze nocnej. Wynoszą one 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 151

8

kodeksu pracy

) - patrz tabela 1.

Dodatki za pracę w porze nocnej osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy wynoszą tyle samo co pełnozatrudnionych.

Kwoty wolne od potrąceń

Kwota wolna od potrąceń to kwotowe minimum, jakie musimy zostawić miesięcznie pracownikowi – dłużnikowi, z którego poborów dokonujemy obowiązkowych bądź dobrowolnych potrąceń.

Kwota wolna równa się odpowiedniemu odsetkowi kwoty minimalnego wynagrodzenia netto – w zależności od tego, na poczet jakiego świadczenia dokonujemy potrącenia. Jedynie przy dokonywaniu potrąceń na poczet alimentów egzekwowanych na podstawie tytułu wykonawczego nie stosujemy kwoty wolnej (art. 87

1

k.p.) - patrz tabele 2, 3 i 4.

Problematyczne jest, jak ustalamy kwoty wolne od potrąceń dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Utarły się dwie teorie na ten temat:

• kwoty wolne dla pełnego etatu (odpowiedni odsetek minimalnego wynagrodzenia netto dla pełnego etatu) mnożymy przez odpowiednią część etatu,

• ustalamy minimalne wynagrodzenie netto właściwe dla danego wymiaru czasu pracy i mnożymy przez właściwy procent przypisany dla danej kategorii potrącenia.

Zdaniem autora poprawne jest pierwsze stanowisko. Na przykładzie pokażmy, jak liczyć kwoty wolne dla zatrudnionego na 3/4 etatu >patrz tabele 5 i 6.

Ulgowe składki dla początkujących przedsiębiorców

W nowym roku wzrośnie najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za początkujących przedsiębiorców. Niższe składki na ubezpieczenia społeczne mogą oni opłacać przez pierwsze dwa lata prowadzenia działalności gospodarczej.

Podstawa wymiaru składek wynosi dla nich 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, więc od stycznia 2012 r. będzie to kwota 450 zł (1500 zł x 30 proc.), a minimalne składki wzrosną do:

• emerytalna: 450 zł x 19,52 proc. = 87,84 zł

• rentowe: 450 zł x 6 proc. = 27 zł

• chorobowa (dobrowolna): 450 zł x 2,45 proc. = 11,03 zł

• wypadkowa: 450 zł x 1,67 proc. (najczęstsza stawka) = 7,52 zł.

Łącznie miesięczne składki na ubezpieczenia społeczne za początkujących przedsiębiorców będą od 2012 r. wynosiły 133,39 zł ze składką chorobową oraz 122,36 zł bez tej składki.

Obniżenie podstawy wymiaru nie dotyczy składki na ubezpieczenie zdrowotne. Początkujący przedsiębiorcy muszą ją opłacać na ogólnych zasadach. Od 2012 r. minimalną podstawą tej składki będzie 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale 2011 r. (wynagrodzenie to będzie znane na początku przyszłego roku).

Kwoty wolne w pierwszym roku pracy

Kontrowersje wzbudza również odpowiedź na pytanie, jakie kwoty wolne stosować przy potrąceniach z wynagrodzenia osoby w pierwszym roku pracy, która ma otrzymywać przynajmniej 80 proc. pełnej stawki minimalnej, czyli w 2012 r. 1200 zł (1500 zł x 80 proc.).

Ministerstwo twierdzi, że ich kwoty wolne liczymy na podstawie pełnej płacy minimalnej (1500 zł brutto), a PIP – że według 80 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (1200 zł brutto). Zdaniem autora kwotę wolną szacujemy w tym wypadku od 80 proc. pensji minimalnej >patrz tabele 7, 8 i 9.

Odprawy i odszkodowania

Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę od 1 stycznia 2012 r. pójdą również w górę niektóre świadczenia ze stosunku pracy, np. maksymalna odprawa z tytułu zwolnienia z pracy z przyczyn niedotyczących pracownika (na podstawie tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych).

Wysokość tej odprawy zależy od zakładowego stażu pracy, ale obowiązuje jej górny limit na jednego pracownika w wysokości 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. Od 1 stycznia 2012 r. najwyższa odprawa z racji zwolnień grupowych to 22 500 zł (w 2011 r. było to 20 790 zł).

Od nowego roku zwiększą się też z 1386 zł do 1500 zł najniższe odszkodowania z tytułu:

• naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu (art. 18

3d

KP) dla zatrudnionego, który rozwiązał stosunek pracy w związku z mobbingiem (art. 94

3

§ 4 k.p.).

Odszkodowania te równają się minimalnej płacy.