Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, obowiązująca od 1 stycznia br., wprowadza istotne zmiany w zakresie opodatkowania nieruchomości. Szczególną uwagę przyciąga załącznik nr 4 do ustawy, który jest odpowiedzią na długoletnie dyskusje i spory interpretacyjne toczące się wokół klasyfikacji obiektów budowlanych.
Wśród 28 pozycji, które zostały wymienione w załączniku, pozycja szósta wprowadza nową kategorię budowli: „obiekty, w których są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, których podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym ich przeznaczenie jest pojemność”.
Pod tą enigmatyczną kategorią kryją się zatem przede wszystkim różnego rodzaju zbiorniki i silosy. Ale czy aby na pewno tylko one?
Budynek czy budowla
Przez lata sposób klasyfikacji zbiorników, które spełniały również ustawowe cechy definicji budynku jak np. silosy płaskodenne (trwale związane z gruntem, wydzielone z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadające fundamenty i dach), był przedmiotem wielu dyskusji. Sedno sporu w tych dyskusjach dotyczyło tego czy stanowią one budynki, które powinny być deklarowane do opodatkowania od swojej powierzchni użytkowej czy może budowle opodatkowane od swojej wartości początkowej.
Ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii przyniosła uchwała siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 września 2021 r. (III FPS 1/21). Zgodnie z sentencją uchwały, aby można było uznać dany obiekt budowlany dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości za budynek, musi on spełniać kryteria wymienione w ustawie, a ponadto jego wyróżniającą cechą musi być powierzchnia użytkowa, a nie jego pojemność (objętość).
W związku z tym nie powinno dziwić, że znowelizowana ustawa wprost wskazuje na opodatkowanie jako budowli (w wysokości 2 proc. wartości danego obiektu w skali roku) zbiorników wzniesionych w wyniku robót budowlanych, co wynika nie tylko z załącznika (szósta pozycja), lecz również zostało zastrzeżone w obecnej definicji budynku.
Czy magazyny znajdą się pod lupą
Niestety zawarta w załączniku definicja jest na tyle pojemna, że oprócz typowych zbiorników/silosów do szóstej pozycji załącznika można potencjalnie zaliczyć również inne obiekty magazynowe, które często mają formę budynków.
Dotychczas różnego rodzaju budynki magazynowe były klasyfikowane do kategorii budynków i tym samym opodatkowane od powierzchni użytkowej. Nowe regulacje mogą jednak rozszerzyć zakres opodatkowania budowli, obejmując przykładowo takie obiekty jak magazyny wysokiego składowania, które poza powierzchnią wykorzystują również swoją wysokość, tworząc wielkokubatorowe przestrzenie. Efektywność działania takich magazynów jest zatem w znacznym stopniu uzależniona od ich pojemności i nierzadko to właśnie pojemność jest podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym ich przeznaczenie i tym samym odpowiada pozycji szóstej załącznika.
Czym są materiały
Należy podkreślić, że nie wszystkie substancje i przedmioty przechowywane w magazynach spełniają dodatkowo kryteria definicji „materiału” w kontekście przedmiotowych przepisów. W szczególności towary gotowe, półprodukty oraz przedmioty codziennego użytku, choć mogą być składowane w magazynach, nie powinny być traktowane jako „materiały” w rozumieniu ustawy. Tym samym ich opodatkowanie nie powinno ulec zmianie.
Jednakże szeroka definicja „materiału” – obejmująca zarówno substancje w stanie stałym, płynnym, gazowym, jak i w kawałkach – sprawia, że granica między zbiornikiem a magazynem staje się płynna. Materiałami występującymi w kawałkach mogą być rudy metali, plastiki, papier czy nawet skrawki odzieży. Praktyka gospodarcza pokazuje, że tworzywa, które nie wymagają specjalnych, sterylnych warunków przechowywania, są najczęściej składowane w halach magazynowych. Istnieje zatem ryzyko zmiany dotychczasowej klasyfikacji magazynów i opodatkowania ich jako budowli, co spowoduje zwiększenie wysokości obciążenia podatkowego tych obiektów.
Julia Dobrowolska jest konsultantką z Działu Doradztwa Podatkowego, EY Polska
Podstawa prawna:
- ustawa z 19 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej (Dz.U. z 2024 r., poz. 1757)
Zdaniem autora
Marcin Kukuła, starszy menedżer w zespole do spraw podatku od nieruchomości, EY Polska
Wspomniana w artykule uchwała NSA w swoim uzasadnieniu wskazała wprost na potrzebę odmiennego postrzegania klasycznych budynków magazynowych, które wykorzystywane są w praktyce gospodarczej do przechowywania dużej ilości materiałów, od obiektów budowlanych, które zostały zaprojektowane i są wykorzystywane wyłącznie jako pojemniki (zbiorniki) określonych produktów sypkich, ciekłych bądź gazowych. Znowelizowana ustawa nie zawiera jednak takiego zastrzeżenia. Istnieje zatem ryzyko, że na mocy nowych przepisów budynki magazynowe mogą zostać uznane przez organy podatkowe za budowle opodatkowane od swojej wartości początkowej, a nie – jak dotychczas – jako budynki od swojej powierzchni użytkowej.